Elektronenoptica: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →Principes: lf, Help mee!, met AWB |
k →Principes: eletronenbanen ->elektronenbanen |
||
Regel 6:
Elektrische velden oefenen op de elektronen een aantrekkende of afstotende kracht uit, doordat de elektronen negatief geladen zijn. Magnetische velden daarentegen oefenen en ''zijwaartse'' kracht uit, de [[Lorentzkracht]], die altijd loodrecht op de bewegingsrichting van de deeltjes staat. Magnetische velden kunnen daarom alleen de richting van een bewegend elektron veranderen, niet de snelheid.
[[Rotatiesymmetrie|Rotatiesymmetrische]] velden – elektrische zowel als magnetische – gedragen zich t.o.v. de elektronenbundel als lenzensystemen t.o.v. lichtstralen. Evenwijdig geplaatste elektrisch geladen platen komen overeen met [[Prisma (optica)|prismas]]. En met fijne geladen netten met daarachter een geladen plaat kunnen spiegels worden gerealiseerd. De lichtstralen zijn te vergelijken met de [[Asymptoot|asymptoten]] van de
Als de bewegende geladen deeltjes [[Ion (deeltje)|ionen]] zijn, spreekt men van ''[[ionenoptica]]'' (bijv. in de veldionenmicroscoop, waarmee [[Erwin Wilhelm Müller]] in 1950 voor het eerst individuele atomen „zichtbaar” kon maken). Bestaat de bundel uit elektronen, dan spreekt men van ''elektronenoptica''. Veel beginselen uit de lichtoptica zijn ook toepasbaar in de elektronenoptica. Zo kan de [[brekingsindex]] afgeleid worden uit het [[principe van Fermat]]. Ook de berekening van de diverse [[Aberratie (optica)|afbeeldingsfouten]] kunnen in de elektronenoptica worden toegepast. Zo gelden de afbeeldingswetten van [[Rotatiesymmetrie|rotastiesymmetrische]] velden voor „[[Paraxiale benadering|paraxiale]]” bundels (d.i. bundels die dicht bij de symmetrieas blijven). De kleur in de optica komt overeen met de snelheid van de elektronen. Zo worden snelle elektronen minder afgebogen dan langzame, hetgeen leidt tot het elektronenoptische equivalent van [[chromatische aberratie]]. De brekingsindex komt overeen met de wortel uit de elektrische potentiaal.
| |||