Rhea (mythologie): verschil tussen versies

{{Zijbalk Titanen}}

Haar naam wordt soms afgeleid van Era, dat aarde betekent; hij wordt ook wel in verband gebracht met rha (rood) of een woord voor gier. Dieren waarmee ze werd geassocieerd zijn de duif, de kraai en de leeuw of bergleeuw.

Rhea werd afgebeeld met een kroon in de vorm van een toren, of in een wagen die werd voortgetrokken door twee leeuwen. Het afbeelden van een godin met een toren op het hoofd was in een groot gebied gebruikelijk voor het afbeelden van een beschermster van een stad. Op deze manier werden bijvoorbeeld de Hittitische Hebat afgebeeld, Allat van Palmyra, Semiramis en vele godinnen aan wie zou gelijk kan worden gesteld, of de Griekse Tyche.

Als [[Pandora (mythologie)|Pandora]] ('Alles schenkende') werd Rhea afgebeeld met een vaas (Grieks pithos), het symbool van de bron van alle dingen op aarde. De vaas was een voorstelling van de baarmoeder, te vergelijken met de ketel die in veel noordelijke mythes is verbonden met moedergodinnen. In een eerdere tijd had deze vaas ook betekenis als symbool voor wedergeboorte.

Voor Rhea werden orgiastische rituelen gehouden. Uit haar cultus is de huidige '[[moederdag]]' voortgekomen.

De cultus voor Rhea verspreidde zich door [[Griekenland]] van de -zesde tot de -vierde eeuw, en werd in het jaar 205 voor Chr. in [[Rome (stad)|Rome]] geïntroduceerd. Rhea was de beschermgodin van de smeden. Rhea was een orakelgodin. Zij leerde de kunst van de voorspelling aan Oinone ('koningin van de wijn'). Men sloeg de koperen trom van Rhea om bijenzwermen te controleren en om het kwaad af te weren. Rhea's priesteressen zijn de Cureten of Koureten. Deze waren van oorsprong vegetatiedemonen.

De Dactylen (vingers) kwamen uit Rhea voort terwijl ze Zeus baarde. De Grieken beschouwden de Dactylen als geesten die werden geboren uit haar vingerafdrukken, terwijl ze in haar barensnood haar vingers tegen de aarde drukten. Uit haar rechterhand kwamen de mannelijke dactylen, en van haar linkerhand vijf vrouwelijke. In latere tijden werden de vingergeesten beschouwd als belangrijke goden, met betrekking tot het handlezen. Over welke vinger bij welke god hoort, is niet veel eenduidigheid.

De ringvinger, die wel werd geassocieerd met [[Venus (godheid)|Venus]], draagt nu nog steeds de trouwring, een overblijfsel van deze betekenisleer. Het opsteken van de middelvinger, de '[[Jupiter (godheid)|Jupiter]]-vinger' of '[[Saturnus (god)|Saturnus]]-vinger', had fallische [[connotatie]]s; het werd door mannelijke prostituees in [[Rome (stad)|Rome]] toegepast om klanten aan te trekken. Het wordt nu beschouwd als een obsceen gebaar, en de kerk doopte hem tot digitis obscenis. De mannelijke dactylen werden ook wel beschouwd als de eerste ijzersmeden. Het ijzer kwam van het gebied rond de [[Zwarte Zee]] naar Kreta, in het begin van de [[ijzertijd]].

Rheia en Kronos zijn de [[Titanen]] van de zevende dag, kinderen van hemel en aarde (Ouranos en Gaia). Zij zijn door Eurynome aangesteld over de planeet [[Saturnus (planeet)|Saturnus]]; de zaaigod Saturnus is de Romeinse tegenhanger van Kronos. Kronos werd jaarlijks neergemaaid in het korenveld, en om hem werd vervolgens gerouwd. Graves meldt dat het echter niet Kronos zelf was die jaarlijks werd geofferd, maar een van zijn kinderen, die zijn plaats innam; vandaar de mythe van de god die zijn eigen kinderen opeet. Rhea is volgens Graves een oude eikgodin. Ze kan worden gelijkgesteld met [[Diana (godin)|Diana]]. De duif is haar vogel, die de wijsheid vertegenwoordigt; Kronos is te vertalen als kraai (Coronos). Later werd het ook wel gelezen als Chronos, 'tijd'. Kronos neemt wraak op Ouranos voor het opsluiten van zijn broers, de [[cyclopen]] en hecatoncheiren. Uit het bloed dat in zee viel ontstaat [[Aphrodite]].