Parlementair systeem: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Transpoorter (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
lf
Regel 4:
Landen met een parlementair systeem kunnen zowel een monarchie als een republiek zijn, men spreekt dan van resp. een [[parlementaire monarchie]] en een [[parlementaire republiek]]. Onder het parlementaire systeem ontleent de uitvoerende macht (de [[regering]]) haar [[mandaat (opdracht of volmacht)|mandaat]] aan het vertrouwen van het [[parlement]]. Meestal bestaat er een volledige scheiding tussen het [[staatshoofd]] ([[president]] of [[monarch (staatshoofd)|monarch]]) en de regeringsleider ([[Premier (regeringsleider)|premier]]), die verantwoording aflegt aan de Eerste Kamer.
 
In een land met een parlementair systeem wordt de regeringsleider in het algemeen niet direct door het volk [[verkiezing|verkozen]], wat hem immers een direct mandaat en dus meer macht zou opleveren. In landen waar dat wel gebeurt, zoals de [[Verenigde Staten]], heeft men een presidentieel systeem. Wanneer aspecten van het parlementair en het presidentieel systeem worden gecombineerd, spreekt men van een [[semi-presidentieel systeem]]. In landen met een presidentieel systeem is de [[scheiding der machten]] vaak sterker dan in landen met een parlementair systeem: de president is er geen verantwoording schuldig aan de wetgevende macht, terwijl andersom de president de wetgevende macht niet kan ontbinden. De wetgevende macht in landen met een parlementair systeem wordt een parlement genoemd, in een presidentieel systeem spreekt men van een [[Congres (bijeenkomst)|congres]].
 
[[Nederland]] en [[België]] hebben op nationaal en gewestelijk niveau een parlementair systeem. Een van de belangrijkste gebeurtenissen in de vorming van het Nederlandse parlementaire systeem was de [[Luxemburgse kwestie]]. Op het niveau van de Nederlandse [[provinciale staten]] en [[gemeenteraad|gemeenteraden]] heerst een minder parlementair systeem. Weliswaar kunnen staten of raad het vertrouwen opzeggen in het bestuur opzeggen, maar de mogelijkheid van het bestuur om ontbinding van staten of raad aan te vragen ontbreekt.