Hoofdwacht: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
+Franse terminologie, +hoofdwacht 's-Hertogenbosch
Precisering Franse terminologie. / taal
Regel 1:
[[Bestand:Markt - hoofdwacht - Geertruidenberg.jpg|{{largethumb}}|De hoofdwacht aan de markt in [[Geertruidenberg]]]]
'''(De) hoofdwacht''', '''Corps de Garde''' of '''Grande Garde''' is een aanduiding voor een gebouw van waaruit de [[schutterij]]en of andere ordebewaarders hun wachtrondes konden maken. Er waren ruimtes voorzien voor bevelvoerders en eventueel voor andere functies die met ordehandhaving samenhingen, bijvoorbeeld cachotten. Bij gebouwen die tegenwoordig nog onder deze term bekend zijn, wordt die gewoonlijk als een eigennaam opgevat en dus met een hoofdletter geschreven. De term ''Corps de Garde'' die ook wel gebruikt wordt, kan betrekking hebben op een veel ruimere groep wachthuizen, tot bouwsels die niet meer zijn dan [[Abri (wachthuisje)|Abri's]].
 
De aanduiding was een generieke aanduiding voor bouwwerkenBouwwerken met deze functie, duswerden gebouwengeneriek metals dezehoofdwachten aanduiding warenaangeduid en zijn dus in veel Nederlandse vestingsteden te vinden. De naam werd veelal in de wandeling toegekend aan het belangrijkste wachtlokaal van een stad of streek., Ookook buiten Nederland werden gebouwen aldus aangeduid. In België hebben bijvoorbeeld [[Gent]] en [[Antwerpen]] een nog bestaande Hoofdwacht.
 
Het zijn niet noodzakelijkerwijs grote gebouwen die als hoofdwacht door het leven gingen. De foto ''Willem I: Hoofdwacht'' uit de collectie van het [[Legermuseum (Delft)|Legermuseum]] toont een onaanzienlijk gebouwtje waarboven ''Willem I'' gecalligrafeerd is. Links daarvan staat ''Hoofdwacht.'' en rechts ''Grand' Garde.'' Met zijn enkele bouwlaag en zijn platte dak is het formaat te vergelijken met een tankshop, uiteraard met een heel andere bouwstijl. Er is wel een zuilengalerij, een veel voorkomend element bij hoofdwachten.<ref>Willem I: Hoofdwacht, [http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/LEMU01:00106061-004/ Geheugen van Nederland], uit de collectie ''Het militaire leven'' van het legermuseum. De bijgevoegde tekst luidt: ''Photografieën van de vesting Willem I en het Kampement te Banjoe-Biroe, zooals zij zich vertoonden na de aardbeving in Juli 1865 / La Forteresse Willem I et le Campement de Banjoe-Biroe, après le tremblement de terre de 1865''</ref><ref>Banja-Biroe is een plaatsje nabij [[Ambarawa]].</ref> De foto is wellicht gemaakt door of in opdracht van de ambtenaar en natuurwetenschapper [[Samuel Cornelis Jan Willem van Musschenbroek|Van Musschenbroek]]