Gewone wetgevingsprocedure: verschil tussen versies

De deelnemers aan de medebeslissingsprocedure zijn de [[Europese Commissie]] (die voorstellen doet voor beleid), het [[Europees Parlement]] dat namens de Europese burgers wetgevende macht uitoefent en de [[Raad van de Europese Unie]], die wetgevende macht uitoefent uit naam van de lidstaten van de Europese Unie. Naast deze drie instellingen is er een kleine rol voor het [[Europees Economisch en Sociaal Comité|Economisch en Sociaal Comité]] en het [[Comité van de Regio's]], die adviseren over beleidsvoorstellen.

 

De medebeslissingsprocedure is gebaseerd op Artikel 251 van het [[Verdrag van Rome|Verdrag betreffende de Europese Gemeenschap]] uit [[1992]] (dat wil zeggen, na de aanpassing door het [[Verdrag van Maastricht|Verdrag betreffende de Europese Unie]]) dat in [[1997]] aangepast is door het [[Verdrag van Amsterdam]]. Als zodanig is de medebeslissingsprocedure de jongste, wetgevende procedure van de Unie.

 

Evenwel kan de invoering van de medebeslissingsprocedure als compromis tussen supranationalisme en federalisme succesvol genoemd worden. De voornaamste reden voor het invoeren van de procedure in [[1992]] was het komen tot een antwoord op de voortdurende klachten over het zogenaamde "democratisch tekort" van de Unie, het gebrek aan invloed van direct gekozen volksvertegnwoordigers op het beleid van de Unie. Deze klachten kwamen zowel van commentatoren uit de maatschappij als van het Parlement zelf. Hoewel de klachten uit de maatschappij niet verstomd zijn (vooral omdat de medebeslissingsprocedure niet voor alle beleidsterreinen geldt), zijn de Parlementariërs toch redelijk tevreden over de uitwerking van de nieuwe procedure. Dit laatste valt op te maken uit een gezamenlijke verklaring over het succes van de maatregel in het publicatieblad van de Unie uit [[1999]] van het Parlement, de Raad en de Commissie.

 

De medebeslissingsprocedure bestaat uit een aantal stadia. De eerste van deze stadia is uiteraard het beleidsvoorstel van de Commissie. Hierna volgen een aantal gelegenheden ''("lezingen")'' voor het Parlement en de Raad om te beslissen of ze het voorstel willen accepteren, veranderen of verwerpen.

 

Iedere medebeslissingsprocedure begint met een beleidsvoorstel van de Europese Commissie. Dit voorstel bestaat uit een tekst met daarin de overwegingen die geleid hebben tot het voorstel en de voorgestelde tekst van de wet zelf. Het eigenlijke voorstel is opgesteld door de Commissaris die verantwoordelijk is voor het beleidsterrein waar het voorstel over gaat en door zijn ambtenaren. Het voorstel wordt echter door de Commissie als geheel aan de wetgevende instellingen van de Unie aangeboden.

 

Het geheel wordt nu toegezonden aan de voorzitters van het Parlement en de Raad.

 

Via de voorzitterschappen beginnen de eerste lezingen van Parlement en Raad.

 

Het resultaat van de eerste lezing van het Parlement wordt aangeboden aan de Raad. Kan de Raad zich vinden in het resultaat van het Parlement, dan is het voorstel aangenomen. Het voorstel gaan naar de voorzitters van Parlement en Raad en de secretarissen-generaal van diezelfde instellingen. Zij ondertekenen het voorstel, het voorstel wordt gepubliceerd in het publicatieblad van de Unie en is wet geworden.

 

Als de Raad het niet eens is met het Parlement, volgt niet direct afwijzing. Wel bepaalt de Raad een ''gemeenschappelijk standpunt'', een unanieme mening over hoe het voorstel eruit moet zien. Dit tegenvoorstel voor de eerste lezing van het Parlement wordt opgestuurd naar het Parlement, met uitgebreide documentatie over de meningen en overwegingen van de Raad en de Commissie.

 

Tenslotte kan het Parlement weer amenderen. Ook hiervoor is een meerderheid van de leden nodig. In dit geval wordt het geamendeerde voorstel naar de Raad en de Commissie gezonden voor een tweede lezing van de Raad.

 

Als het Parlement amendeert, volgt een tweede lezing van de Raad. Deze lezing betreft niet langer het hele voorstel, maar alleen de amendementen van het Parlement (de Raad mag zich dus niet bedenken over de rest van de tekst).

 

Als de Raad besluit dat de Raad zich niet in alle amendementen kan vinden, volgt bemiddeling tussen Raad en Parlement (een laatste lijmpoging).

 

De bemiddeling vindt plaats binnen het [[Coreper]]. Dit lichaam bestaat uit afgevaardigden van het Parlement, de Raad en de Commissie.

 

Als het niet lukt om tot overeenstemming te komen, is het voorstel verworpen en komt er geen wet. Lukt het wel, dan gaat de compromis-tekst naar Parlement en Raad voor een laatste lezing.

 

De derde lezing van Parlement en Raad, ook wel [[conciliatie]] genoemd, gaat over de compromis-tekst van het overleg. De lezingen worden gelijktijdig gehouden, wat kan omdat er geen amendementen meer ingevoerd kunnen worden. Binnen zes en maximaal acht weken moeten Parlement en Raad stemmen -- het Parlement met volstrekte meerderheid van de leden, de Raad met gekwalificeerde meerderheid tenzij het Verdrag unanimiteit eist. Als beide voor stemmen, is het voorstel aangenomen. Als een van beide tegen stemt (of de termijn laat verlopen), is het voorstel verworpen.

 

Nadat een voorstel van de Commissie aan het Parlement aangeboden is, wordt het voorstel door een Parlementariër "onder zijn hoede genomen". Deze Parlementariër heet de ''rapporteur'' voor het voorstel. De rapporteur heeft tot taak om de behandeling van het voorstel te begeleiden en alle stappen samen te vatten die het voorstel ondergaat.

 

Tijdens latere lezingen volgt een soortgelijk proces, dat wel korter is. Het grootste gedeelte van de tekst is immers, als het goed is, al behandeld.

 

De Raadsvergadering is een vergadering van de ministers van de lidstaten voor een onderwerp. Zij debatteren over de onderwerpen op hun agenda en stemmen dan -- bij gewogen meerderheid of bij eenparigheid (de officiële term voor unanimiteit).

 

De Raadsvergaderingen behandelen twee soorten onderwerpen: A-onderwerpen (of ''hamerstukken'') en B-onderwerpen. Iedere Raadsvergadering heeft een thema (bijvoorbeeld landbouw) en bestaat uit een samenkomst van alle ministers voor dat onderwerp (de ministers van landbouw bijvoorbeeld). Om ervoor te zorgen dat behandeling van onderwerpen waarover geen onenigheid bestaat lang moet wachten (totdat de betrokken ministers weer samenkomen) bestaat de mogelijkheid om dergelijke onderwerpen zonder verdere besprekingen af te laten doen door iedere Raadsvergadering; dit zijn de A-onderwerpen. Verdient een onderwerp meer aandacht, dan wordt het een B-onderwerp en volgt een debat binnen de Raad. De B-onderwerpen die een vergadering behandelt, zijn in de regel onderwerpen die passen bij het specialisme van de ministers die bij de Raad aanwezig zijn.

 

Een zeer belangrijke rol is weggelegd voor het Bemiddelingscomité, het Coreper. Dit comité zorgt voor het onderlinge contact tussen Parlement, Commissie en Raad en bemiddelt als ze er samen echt niet uitkomen.

 

Binnen de corps diplomatiques van de lidstaten wordt een post bij het Coreper beschouwd als een bijzonder zware post.

 

Op het moment van dit schrijven is de medebeslissingsprocedure van toepassing op de volgende beleidsterreinen:

 

* oprichting van een raadgevend orgaan inzake gegevensbescherming

 

Onderstaand een Engelstalig stroomdiagram van de medebeslissingsprocedure.

 

{{Bronnen|bronvermelding=

}}

 

[[no:Medbestemmelsesprosedyren]]

[[sk:Spolurozhodovací postup]]

[[uk:Процедура спільного ухвалювання рішень]]