Romeinse kalender: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Linkfix ivm sjabloonnaamgeving met AWB |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
De '''Romeinse kalender''' of '''Latijnse kalender''' is gebaseerd op de [[schijngestalte|maanstanden]] en verdeelt het jaar onder in 12
[[Bestand:Kalender.jpg|thumb|200px|Fragment romeinse kalender, Museo Epigrafico, Rome]]
Een datum werd in de Romeinse tijd aangegeven door het aantal dagen te noemen voor een vast punt:
* de [[Calendae]] (1e dag van de maand)
* de [[Nonae]] (5e dag van de maand of de 7e in de maanden [[maart]], [[mei]], [[juli]] en [[oktober]])
* de [[Iden|Idus]] (13e dag van de maand of de 15e in de maanden maart, mei, juli en oktober)
Vanaf deze vaste punten telde men in een maand de dagen terug waarbij begin- en einddagen ook meegeteld werden. Zo wordt bijvoorbeeld [[13 oktober]] "ante diem III Id. Oct." en [[30 oktober]] "a.d. III Kal. Nov." Maar de dag voor een vast punt werd geen a.d. II genoemd; zo wordt [[31 oktober]] "pridie Kal. Nov." (i.e. de dag voor de Calendae van [[november]]).
Het oude Romeinse jaar begon overigens niet in [[januari]], maar in maart (gewijd aan [[Mars (god)|Mars]]), een feit dat nog steeds in de namen "[[September]]" (zevende maand), "Oktober" (achtste maand), "November" (negende maand) en "[[December]]" (tiende maand) voortbestaat. ''Juli'' en ''[[augustus (maand)|augustus]]'' hebben eerst ''Quintilis'' (vijfde maand) en ''Sextilis'' (zesde maand) geheten, maar werden later naar [[Julius Caesar]] en [[Gaius Julius Caesar Octavianus (Augustus)|Augustus]] genoemd,
Jaren werden aangegeven door de namen te vermelden van degenen die in dat jaar [[consul (Rome)|consul]] waren.
Regel 13:
De Romeinse kalender bevatte een opsomming van ''fasti'' en ''nefasti'', geluksdagen en ongeluksdagen. Ondernemingen werden bij voorkeur op een geluksdag begonnen en het gold als een stommiteit of zelfs een affront om een belangrijke onderneming op een ''nefastus'' te beginnen. Zo roept [[Aulus Vitellius (princeps)|Aulus Vitellius]] bijvoorbeeld de toorn van [[Publius Cornelius Tacitus]] over zich af door op de dag van de nederlaag in [[Slag aan de Allia|Allia]] tegen de [[Kelten|Galliërs]] zichzelf tot [[Pontifex Maximus]] uit te roepen.
In de tijd van [[Gaius Julius Caesar]] is de discrepantie tussen de maankalender en de
{{Navigatie kalendersystemen}}
| |||