Bestuursdwang: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
MauritsBot (overleg | bijdragen)
Margreet58 (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
Onder '''bestuursdwang''' wordt in het [[Bestuursrecht (Nederland)|bestuursrecht]] verstaan: het door feitelijk handelen door of vanwege een [[bestuursorgaan]] optreden tegen hetgeen in strijd met bij of krachtens enig wettelijk voorschrift gestelde verplichtingen is of wordt gedaan, gehouden of nagelaten. Deze definitie staat in artikel 5:21 van de [[Algemene wet bestuursrecht]].
De juiste term is "last onder bestuursdwang".
Vroeger werd een last onder bestuursdwang ook wel [[politiedwang]] genoemd.
 
Onder feitelijk handelen kan onder meer worden verstaan het wegnemen, ontruimen, beletten en in de vorige toestand herstellen.
 
==Doel van een last onder bestuursdwang==
Het doel van een last onder dwangsom is om de overtreder van een wettelijk voorschrift te bewegen deze overtreding ongedaan te maken onder de dreiging dat de overheid dat gaat doen op zijn kosten. Dit is een heel simpele vorm van bestuursrechtelijke [[handhaving]]: zorg dat de zaak weer ongedaan gemaakt wordt, anders doen wij het op jou kosten. Je moet er dus zelf voor betalen.
 
==Keuze voor een last onder bestuursdwang==
De overheid kan kiezen tussen een last onder bestuursdwang, een last onder [[dwangsom]] of een [[bestuurlijke boete]]. De last onder dwangsom en de bestuurlijke boete zijn nieuwe instrumenten voor de overheid, die bestonden 20 jaar geleden nog niet. Zij hadden voordien alleen de mogelijkheid voor het opleggen van een last onder bestuursdwang. Politiedwang bestaat al eeuwen.
 
==Wat houdt een last onder bestuursdwang in?==
Het is lastig om de wet te kennen, hoewel dat van iedereen verwacht wordt. Vooral datgene wat niet mag op grond van gemeentelijke en provinciale wetgeving, is vaak niet goed bekend. Daarom doen burgers al eeuwen dingen die in strijd zijn met de geldende regelgeving. De overheid, die verplicht is om de wet te handhaven, kan dat niet zomaar laten gebeuren en moet ingrijpen. Dit geldt, vanwege het locale karakter van de voorschriften, vooral voor [[gemeenten]] en [[provincies]]. Het gaat dan vaak om bouwen zonder [[bouwvergunning]] of het beginnen van een bedrijf zonder [[milieuvergunning]]. Daarbij gaat het vooral om het veroorzaken van overlast of irritatie bij de omwonenden. Tegenwoordig gaat het ook om het op een verkeerd moment aan de weg zetten van vuilniszakken. Men handelt dan "in strijd met bij of krachtens enig wettelijk voorschrift gestelde verplichtingen" of laat iets na in strijd met die verplichtingen. Van oudsher hebben provincies en gemeenten daarom de bevoegdheid gehad om politiedwang of bestuursdwang toe te passen. Zij moeten kunnen ingrijpen als er in de lokale sfeer dingen verkeerd gaan. Dat ingrijpen betekent dan het daadwerkelijk ongedaan maken van datgene wat de irritatie veroorzaakt, dus: slopen van de illegale bouwwerken, sluiten van het illegale bedrijf of weghalen van de vuilniszakken. Dat betekent dat de overheid een ambtenaar op de zaak af moet sturen, die dat dan laat gebeuren. De overheid neemt een sloper in de arm, sluit de elektriciteit van het illegale fabriekje af, neemt de vuilniszakken mee op een ander tijdstip dan dat de vuilniswagen langskomt. De kosten die daarmee gemoeid zijn, worden op de overtreder verhaald. Dat is nogal logisch, omdat de maatschappij natuurlijk niet voor deze kosten kan opdraaien.
 
==Eisen aan een last onder bestuursdwang==
Het zomaar slopen van een schuurtje in de achtertuin kan natuurlijk niet. Stel dat de overheid ongelijk heeft, dat het schuurtje er gewoon mag staan. Daar moet de rechter dan een oordeel over kunnen geven. Daarom moet de overheid eerst een last onder bestuursdwang opleggen. Dat wil zeggen dat de overheid degene die de regels overtreedt, bij [[beschikking]] gelast om de overtreding van de rechtsregels binnen een bepaalde termijn weer ongedaan te maken. Als iemand van een huurhuis een illegaal schuurtje heeft gebouwd, trekt de overheid ook bij beschikking bij de eigenaar van het perceel aan de bel: u bent eigenaar en u kunt het niet laten gebeuren dat uw huurder illegale dingen doet. U moet hier wat aan doen! De overheid gelast de betrokkenen dus om de situatie weer in orde te brengen.
Dit is een [[besluit]] waartegen [[bezwaar]] en [[beroep]] openstaat. Betrokkenen kunnen de zaak dus aan de [[bestuursrechter]] voorleggen en daarmee voorkomen dat de overheid ten onrechte overgaat tot toepassen van bestuursdwang.
 
==Toepassing van bestuursdwang==
Laat iedereen het aankomen op optreden door de overheid, en vindt de rechter het ook goed, dan moet dat ook gebeuren: de overheid gaat bestuursdwang toepassen. Zij neemt een aannemer in de arm om het schuurtje te slopen. Dit wordt dan door een deurwaarder aangekondigd. Men krijgt nog een keer de gelegenheid om het zelf te doen.
De kosten die gepaard gaan met de toepassing van bestuursdwang, worden dan verhaald op de overtreder. Over der invordering is dan weer een juridische procedure mogelijk, omdat voor het kostenverhaal een [[beschikking]] vastgesteld moet worden.
 
[[Categorie:Bestuursrecht]]