Nederlands-Malakka: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Die kerk staat gewoon keihard in Duitsland, zie: de:Etzgersrieth. |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 10:
| Vlag =[[File:Flag of the Dutch East India Company.svg|125px]]
| Vlagartikel =
| Wapen =[[File:VOC-Amsterdam.svg|
| Wapenartikel =
| Kaart =[[Afbeelding:StraitOfMalacca.jpg|200px]]
Regel 26:
}}
[[
Het '''Maleisisch Schiereiland''' of '''Malakka''' (vaak ook geschreven als ''Melakka'' of ''Mallacca'') was een [[Nederlandse kolonie]] van 1641-1795 en van 1818-1825. De kolonie was zowel strategisch, vanwege haar ligging, als economisch belangrijk.
==Geschiedenis==
===Malakka===
Vanaf de [[vijftiende eeuw]] ontwikkelde de plaats Malakka zich van klein visserdorp tot het middelpunt van het Maleische Sultanaat. Dit sultanaat was gesticht door de in [[1396]] van [[Sumatra]] overgekomen [[Srivijaya]]anse prins [[Parameswara]]. Er werd vanuit de stad gehandeld met de omliggende landen, maar ook kwamen er handelaren uit Europa en Zuid-Amerika. De voornaamste handelsproducten waren zijde, opium, goud, thee en kruiden en de stad fungeerde als stapelmarkt voor deze producten. Malakka beleefde haar hoogtijdagen onder het bewind van sultan Mansur Shah.
De eerste koloniale macht die de stad aandeed was [[Portugal]] in [[1509]]. Ondanks een aanvankelijk vreedzame handelrelatie te hebben gehad veroverden de Portugezen de stad in [[1511]] onder leiding van [[Afonso de Albuquerque]] (de onderkoning van India). Waarop de gevluchte sultan een nieuw koninkrijk vestigde in [[Johor]]. Van daaruit trachtte hij de stad te heroveren, hetgeen niet lukte. Ook werd de stad regelmatig belaagd door troepen uit [[Negeri Sembilan]] en het islamitische [[Atjeh]].
Onder leiding van [[Cornelis Matelieff de Jonge]] deed de VOC in [[1606]] een poging om de stad te veroveren door met een vloot te landen op het schiereiland. Deze aanval werd echter afgeslagen en pas na een acht maanden durende belegering in [[1641]] kwam de stad in Nederlandse handen. Deze verovering van de laatste Portugese vestiging in de regio was mede te danken aan de hulp die de VOC kreeg van de sultan van Johor. Door de verovering kreeg de compagnie tevens een monopolie op de specerijenhandel. Onder de VOC bleef de stad het centrum van de handel op het schiereiland maar verloor haar handelspositie in de rest van Zuidoost-Azië. Dit kwam omdat Batavia het centrum bleef van de Nederlandse handel. De stad was vooral ook strategisch belangrijk door haar ligging aan de [[Straat van Malakka]]. Hierdoor beheerde de VOC deze zeestraat, en dus de toegang tot de Indische archipel.
Een gevaar voor Nederlandse schepen in deze zeestraat waren de Boeginezen, een volk afkomstig van [[Celebes]]. Zij werden echter in [[1786]] verslagen door [[Jacob Pieter van Braam]].
Het einde van de Nederlandse periode had haar begin in [[1795]], toen de [[Republiek der zeven verenigde Nederlanden|Republiek]] werd bezet door [[Frankrijk]]. De naar Engeland gevluchte prins [[Willem V van Oranje-Nassau|Willem V]] gaf opdracht de Nederlandse koloniale bezittingen over te dragen aan Engeland gedurende de oorlog. De Britten vreesden dat Nederland weer een handelsconcurrent zou worden wanneer ze de stad terugkreeg en daarom begonnen ze in [[1807]] het Nederlandse fort te slopen. Ook moest een deel van de bevolking gedwongen verhuizen naar [[Penang (eiland)|Penang]]. Toen Nederland de stad in [[1818]] terugkreeg was de handel al lang niet meer wat het geweest was en in [[1824]] werd de stad geruild voor de havenstad [[Bengkulu (stad) |Bencoolen]] op Sumatra.
===Andere plaatsen===
Onder Malakka vielen ook de handelsposten in de volgende plaatsen:
* '''[[Kuala Selangor|Salangoor]]''' - Deze plaats werd in [[1784]] door Jacob Pieter van Braam veroverd met hulp van de verdreven vorst van Siak, Muhammad Ali. Er werden ter verdediging twee forten gebouwd: Fort Altingburg en Fort Utrecht. Tevens kwam er een batterij en werd Muhammad Ali regent. Hiertegenover eiste de VOC dat enkel haar schepen mochten aanmeren in de stad en mocht de aanwezige tin alleen aan de VOC verkocht worden.
* '''[[Tanjung Pinang|Riouw]]'''
* Queda (Koeala Kedah)
* Koeala Linggi
**Fort Philippina
* Kota [[Belanda]] (Hollandse stad)
* [[Perak]]
* Ilha das Naus
==Straat Malakka==
[[Afbeelding:Dutch Fort Pulau Pangkor 2007 002.jpg|thumb|right|250px|Ruïnes van een Nederlands fort op het eiland Pangkor, bedoeld om de handel in tin veilig te stellen.]]
[[File:Malacca.jpg|thumb|250px|Het ''Stadhuys'' aan de Dutch square]]Malakka was een economisch een belangrijke VOC-kolonie en had een belangrijke ligging. De [[Nederlanders]] bezaten daarom de [[Straat Malakka]] en omgeving omdat [[Indonesië]] en [[Singapore]] (een tijdje) ook Nederlandse koloniën waren. De straat werd druk bevaren door (Nederlandse) schepen die opweg naar [[Chinees keizerrijk|China]], [[Deshima]] of de[[Molukken|Specerijeneilanden]] waren voor handel. De handel in Malakka zelf werd een stuk makkelijker nadat de Nederlanders verschillende verdragen had gemaakt met de koninkrijken en sultanaten op Malakka.▼
[[File:Malacca.jpg|thumb|250px|Het ''Stadhuys'' aan de Dutch square]]
▲
==Vandaag de dag==
| |||