Balto-Slavische talen: verschil tussen versies

 

 

Andere taalkundigen, zoals [[Antoine Meillet]], beschouwen deze gelijkenissen als gevolg van intensieve contacten tussen beide takken, nadat ze zich apart van het [[Proto-Indo-Europees]] afgescheiden hadden (dan wel van de ''[[Kentum- en satemtalen|satemgroep]]'').

Van deze twee visies kreeg de eerste traditioneel de meeste aanhang. [[Robert S. P. Beekes|Beekes]] (1995: 22), bijvoorbeeld, stelde expliciet dat "de Baltische en Slavische talen oorspronkelijk één taal waren, en hierdoor één groep vormen". Collinge (1985) voegt aan appendix (p 271–77) toe over "Klemtoonwetten in het Balto-Slavisch", schijnbaar een geloof in een proto-Balto-Slavische oertaal implicerend, maar toegevend dat alles in die sectie controversieel is. Gray en Atkinson's (2003) boomschema ondersteunt een genetische verhouding tussen de Baltische en de Slavische talen, en dateert de splitsing van beide taalgroepen op ongeveer 1400 v.C.

 

Meer dan honderd woorden zijn gemeenschappelijk qua vorm en betekenis, enkel tussen het Baltisch en het Slavisch, bijvoorbeeld:

* [[Litouws]] ''bėgu'' ("ik ren"), [[Oudpruisisch]] ''bīgtwei'' ("rennen"), [[Russisch]] ''бегу'' (''begu''; "ik ren"), [[Pools]] biegnę ("ik ren");

*Slavische en Baltische talen behoren beiden tot de hypothetische satem-groep

 

Vóór Meillets ''Dialectes indo-européens'' ([[1908]]) werd de Balto-Slavische eenheid niet in twijfel getrokken door taalkundigen. In zijn herbeproeving van Meillets conclusies besloot Szemerényi in [[1957]] dat de Balten en de Slaven wel degelijk een periode van gemeenschappelijke taal en leven gekend hadden, en dat ze waarschijnlijk van elkaar afgescheiden werden door het indringen van [[Germanen|Germaanse stammen]] langsheen de [[Wisła (rivier)|Wisła]] en de [[Dnjepr]], grofweg aan het begin van onze jaartelling. Szemerényi stipt 14 punten aan die niet louter het resultaat kunnen zijn van een toevallige parallelle evolutie, en dus bewijs vormen voor een Balto-Slavische eenheid:

#fonologische palatalisatie

#overeenkomst van het onregelmatige athematische werkwoord (Litouws dúoti, Slavisch datь)

#voortijdigheid met ē/ā

#de sterke overeenkomst van de woordenschat, die niet wordt aangetroffen bij om het even welk paar takken van de Indo-Europese talen

 

Klimas' ''Baltic and Slavic Revisited'' somt enkele punten op die het bestaan van een Balto-Slavische eenheid zouden weerleggen:

#PIE *ā en *ō worden behouden in het Baltisch, maar vielen samen in het Slavisch

#het Baltische adjectivaal suffix -inga wordt niet gebruikt in het Slavisch

#de Baltische diminutief -l- wordt niet gebruikt in het Slavisch

#het Proto-Slavisch gebruikt -es om lichaamsdelen aan te duiden, het Baltisch niet

#het Proto-Slavisch gebruikt het deelwoordsuffix -lo, het Baltisch niet

#het Proto-Slavisch vormt telwoorden met -tь, het Baltisch niet

 

*[[Baltische talen]]

*[[Slavische talen]]

[[en:Balto-Slavic languages]]

[[fr:Balto-slave]]

[[he:שפות בלטו-סלאביות]]

[[hu:Balti-szláv nyelvek]]