Complementeerder: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Nieuwe pagina aangemaakt met '{{wiu2}} Een '''complementeerder''' is in de generatieve grammatica de benaming voor een lexicale categorie die in grote lijnen…'
 
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
Een '''complementeerder''' is in de [[generatieve grammatica]] de benaming voor een [[lexicale categorie]] die in grote lijnen overeenkomt met wat in de traditionele [[ontleding (grammatica)|ontleding]] een [[onderschikkend voegwoord]] heet. De term werd voor het eerst gebruikt in [[1967]]. De term complementeerder (Eng. ''complementizer'') wordt meestal afgekort tot C of CP (''Complementizer Phrase'').
{{wiu2}}
 
Een '''complementeerder''' is in de [[generatieve grammatica]] de benaming voor een [[lexicale categorie]] die in grote lijnen overeenkomt met wat in de traditionele [[ontleding (grammatica)|ontleding]] een [[onderschikkend voegwoord]] heet. De term werd voor het eerst gebruikt in [[1967]]. De term complementeerder (Eng. ''complementizer'') wordt meestal afgekort tot C of CP (''Complementizer Phrase'').
De term complementeerder (Eng. ''complementizer'') wordt meestal afgekort tot C of CP (''Complementizer Phrase'').
== Functie ==
Regel 17 ⟶ 18:
 
Een "lege" complementeerder is een veronderstelde onzichtbare complementeerder met dezelfde functie als een zichtbare complementeerder (enigszins vergelijkbaar met een [[nulmorfeem]]). In het Engels is deze lege complementeerder in ieder geval overduidelijk aanwezig, hetgeen blijkt uit zinnen als ''I hope ''øC'' you go ahead'' of ''I wish ''øC'' I could help you''.
In de zin ''I read ''øC'' it's going to be cold'' kan de complementeerder ''that'' of ''how'' worden bijgedacht. Volgens veel taalkundigen is hier sprake van een onzichtbare [[operator (taalkunde)|operator]].
 
== Oorsprong in [[Semitische talen]] ==
 
De modern [[Hebreeuws]]e complementeerder ''she-'' [∫e], "dat", dat tevens een [[betrekkelijk voegwoord]] is, stamt van de oud-Hebreeuwse complementeerder ''she-'', die op zijn beurt weer mogelijk een verkorte vorm was van het betrekkelijke voegwoord ''asher'' dat samenhangt met het [[Akkadisch]]e ''ashru'', "plaats". Het Oudhebreeuwse betrekkelijke voegwoord ''asher'' komt ook voor in het moderne Hebreeuws, maar is minder gebruikelijk dan ''she-''. In plaats van ''she-'' wordt in het moderne Hebreeuws ook nog de complementizer ''ki-'' gebruikt, die is afgeleid van het Oudhebreeuwse '' kī'', "omdat". Deze laatste vorm behoort tot de Hebreeuwse [[normatieve grammatica]], maar wordt bij voorkeur gemeden vanwege de overeenkomst in klank met het [[Frans]]e ''que-'' (zie ook [[semantisch-fonetisch aanpassen]]).
 
[[de:Complementizer]]