Dionysustheater: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Erud (overleg | bijdragen)
interwiki
Linkfix ivm sjabloonnaamgeving met AWB
Regel 1:
[[AfbeeldingBestand:Dionysus-theater.JPG|300px|thumb|left|Heiligdom en theater van Dionysus Emeutherus, aan de voet van de Atheense Akropolis]] Het '''Dionysustheater''', gelegen aan de zuidelijke flank van de [[Akropolis van Athene|Atheense akropolis]], is het oudste theatergebouw in Europa en de bakermat van de [[Attische tragedie|antieke tragedie]]. Het werd gebouwd in negen verschillende bouwfasen vanaf de [[6e eeuw v.Chr.]].
 
De oudste theatervoorstellingen in Athene ter ere van de god [[Dionysus]] vonden ieder voorjaar plaats op de [[Agora van Athene|Agora]]. Toen [[Pisistratus]] in de 6e eeuw v.Chr. de ''Grote'' of ''Stedelijke [[Dionysia]]'' instelde, gingen de dramatische wedstrijden nog steeds op de agora door. Omdat deze steeds meer toeschouwers aantrokken, besloot men de feestelijkheden te verplaatsen van de [[agora]] naar het [[Tempel van Dionysos (Athene)|heiligdom van Dionysus Eleuthereus]], aan de voet van de Akropolis. Aanvankelijk nam het publiek gewoon plaats op de helling van de heuvel, in een halve cirkel rond een plein van aangestampte aarde (de ''orchestra'' of ''dansplaats''). Vervolgens werden er rijen houten zitbanken op de helling gemaakt. Toen echter op zekere keer deze houten tribunes instortten, waarbij vele toeschouwers de dood vonden, ging men over tot de bouw van stenen zitplaatsen.
 
Omdat het Attische drama in de [[5e eeuw v.Chr.]] een snelle ontwikkeling doormaakte en een uniek hoogtepunt bereikte, moesten zowel het podium als de ruimte voor de toeschouwers voortdurend uitgebreid en verbeterd worden. Onder de staatsman [[Lycurgus (Athene)|Lycurgus]], tussen [[342 v.Chr.|342]] en [[326 v.Chr.]], kreeg het theater zijn definitieve aanzicht, met 67 rijen marmeren zitbanken die plaats boden aan ± 17.000 toeschouwers. In het midden van de eerste rij bevindt zich nog de ereplaats, een met reliëfs versierde zetel, voorbehouden aan de priester van Dionysus Eleutherus.
 
Reeds in de klassieke tijd vergaderde in het theater in sommige gevallen de Atheense [[ekklesia]]. Door de redevoeringen van [[Demosthenes (redenaar)|Demosthenes]] weet men bijvoorbeeld dat het een bijzondere eer was als de volksvergadering hier, en niet op de agora of de [[Pnyx]], aan verdienstelijke staatslieden een gouden erekrans verleende.
 
[[AfbeeldingBestand:Dionysus-theater2.JPG|350px|thumb|right|Wat er overblijft van het Dionysus-theater]] In de Romeinse tijd werd de geplaveide orchestra door een stenen balustrade afgescheiden van de toeschouwersruimte. In die dagen werd het Dionysus-theater overigens niet meer uitsluitend voor de opvoeringen van drama's gebruikt: er vonden [[gladiator]]engevechten en waterspelen plaats, volgens sommige onderzoekers ook ''[[venatio]]nes'' (gevechten tegen wilde dieren), en de balustrade moest de toeschouwers beschermen tegen het geweld in de arena. Een inscriptie vermeldt dat het theater in het jaar 61/62 gewijd werd aan Dionysus en [[keizer Nero]]. <br /> De reliëfs op het herhaaldelijk verbouwde podium aan de zuidzijde van het theater, met taferelen uit de Dionysus-mythe, dateren uit de 1e eeuw na Chr. Ze verdwenen onder een dikke laag mortel, toen de orchestra eind 5e eeuw veranderde in de binnenhof van een christelijke [[basiliek]].
 
In de 17e eeuw begonnen Westerse archeologen zich voor het eerst te interesseren voor de Dionysus-theater. Na de [[Griekse Onafhankelijkheidsoorlog]] was een van de eerste werkzaamheden van het pas opgerichte Griekse Archeologische Genootschap het blootleggen van het theater. De huidige toestand van het theater laat niet toe dat er opniew gespeeld kan worden, in tegenstelling tot het nabij gelegen [[Odeion van Herodes Atticus]].
 
{{Navigatie Athene}}
{{Commonscat|Theatre of Dionysus}}
{{AtheneNavigatie}}
 
[[Categorie:Bouwwerk in Athene]]