Hamersmidse: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
RoboRex (overleg | bijdragen)
k Robot-geholpen doorverwijzing: IJzer (metaal)
Danielm~nlwiki (overleg | bijdragen)
k Wijzigingen door RoboRex hersteld tot de versie na de laatste wijziging door Serassot
Regel 4:
De aanvankelijk door [[waterrad]]eren en later ook door [[stoomkracht]] aangedreven installaties kwamen algemeen in gebruik toen de bewerkte [[werkstuk]]ken met de tijd steeds maar groter werden en nog maar moeilijk met de hand bewerkt konden worden.
 
De hamersmidsen verhitten [[IJzererts|ijzererts]] door middel van [[houtskool]] in de zogenoemde "[[rennofen]]", "rennherden" of "rennfeuer". ([[Georgius Agricola]], 1556). In deze smeltoven welke met eveneens door waterkracht aangedreven [[blaasbalg]]en voorzien was, werd het erts tot een gloeiende klomp van ruw [[iJzerIJzer (elementmetaal)|ijzer]], [[slak (verbranding)|slak]] en koolresten versmolten. Het ijzer wordt daarbij alleszins niet vloeibaar zoals in een [[hoogoven]], maar blijft een deegachtige klomp. Deze zogeheten 'loep' wordt dan op de hammers net zolang uitgesmeed en in een andere oven opnieuw verhit totdat er geen slak en kolenresten meer over zijn. Het ijzer kan vervolgens direct als smeedijzer gebruikt worden. Een navolgend hardingsproces zoals bij [[hoogoven]]vervaardiging was niet noodzakelijk.
 
[[Afbeelding:Agricola_hamersmidse_met_Rennofen.jpg|thumb|right|220px|Een verhelderend beeld van een hamersmidse geeft ons het boek: AGRICOLA, Georgius (1556): De re metallica libri XII. - BazelBasel. Op de achtergrond ziet men de Rennofen, daarvoor wordt een loep hardhandig van slakresten ontdaan. Helemaal vooraan wordt de loep uitgesmeed onder de hamer]]
 
Wijd verbreid waren hamersmidsen sinds de late [[middeleeuwen]] in de [[Opperpalts]], in het bijzonder in de buurt van de steden [[Amberg]] en [[Sulzbach-Rosenberg|Sulzbach]], in het [[Thüringer woud]] (de "Lauter-" en "Niederhammer" in [[Suhl]] reeds in [[1363]] in het [[Fichtelgebergte]], in het [[Erzgebergte]] en in het [[Harz (gebertge)|Harz]]. In deze buurten kwam ijzer voor dat met de middelen van destijds gewonnen kon worden. Hierdoor heeft de [[Opperpalts]] de bijnaam ''Roergebied van de Middeleeuwen'' gekregen.