Supervulkaan: verschil tussen versies

De term '''supervulkaan''' wordt gebruikt voor [[vulkaan|vulkanen]] die in staat worden geacht [[supereruptie]]s voort te brengen, waarbij meer dan 1000 km^{<small>3</small>}³ [[tefra]] wordt uitgeworpen ([[Vulkanische Explosiviteits Index|VEI]]=8). Het zijn de meest zeldzamezeldzaamste en tegelijk meest verwoestende vulkanische uitbarstingen. De gevolgen zijn mondiaal en catastrofaal: door het stof in de hogere luchtlagen kan de temperatuur op aarde met meerdere graden dalen. Volgens sommige geleerden kan een dergelijke uitbarsting zelfs een nieuwe [[ijstijd]] uitlokken.

Het woord werd voor het eerst geopperd in [[2000]] door de makers van het [[British Broadcasting Corporation|BBC]]-programma ''Horizon'' om onderscheid te maken met 'gewone' vulkanen. VulcanologenVulkanologen hanteren verschillende definities voor de term, maar gebruiken het woord inmiddels wel in [[wetenschap]]pelijke artikelen. De hoeveelheid [[ejecta]] wordt als maatstaf genomen, de tijdsduur van de eruptie kan variëren van enkele dagen tot vele jaren variëren.

De vulkaan [[Toba (vulkaan)|Toba]] was de op een na laatste die van zich heeft laten horen. Het [[Tobameer]] op [[Sumatra]] van 100 km lang en 30 km breed is de krater ([[caldera (geografie)|caldera]]) van een uitbarsting 74.000 jaar geleden waarbij bijna 3000 km³ gesteente de lucht in werd geworpen, vergelijkbaar met een [[TNT-equivalent|gigaton TNT]]. Volgens de [[Toba-catastrofetheorie]] heeft deze gebeurtenis de evolutie van het menselijk ras beslissend beïnvloed. De laatste was de [[Taupomeer|Taupo]] op het Nieuw-Zeelandse Noordereiland met een uitstoot van 1170 km³, die in 181 na Chr. nog een uitbarsting kende van VEI=7.

Er zouden op [[Aarde (planeet)|Aarde]] zo'n veertig supervulkanen zijn. Op het [[Noord-Amerika|Noord-Amerikaanse]]anse [[continent]] getuigt de [[Yellowstonecaldera]] nog van een superuitbarsting 640.000 jaar geleden. Andere supervulkanen zijn te vinden in [[Nieuw-Zeeland]], [[Zuid-Amerika]] en bij [[Napels (stad)|Napels]]. Maar misschien is de vulkaan onder het eiland [[SantoriniGriekenland|Griekse]] ineiland [[GriekenlandSantorini]] ook in staat tot superuitbarstingen. De vulkaan [[La Garita Caldera]] is met een uitbarsting van meer dan 5000 km³ magma onbetwist de grootste.