Mexicaanse grondwet van 1857: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Wutsje (overleg | bijdragen)
k sp
Wutsje (overleg | bijdragen)
wikilinkfix
Regel 4:
De grondwet van [[1857]] verving de [[Mexicaanse grondwet van 1824]], die al sinds [[1853]] door dictator [[Antonio López de Santa Anna]] buiten werking was gesteld. De liberale leiders van de [[Revolutie van Ayutla]] die Santa Anna omver hadden geworpen zagen in dat de grondwet van 1824 niet effectief was, en besloten daarom een nieuwe op te stellen.
 
De grondwet voorzag in verregaande vrijheden. Zo werden [[vrijheid van meningsuiting]], [[gewetensvrijheid]], [[persvrijheid]], [[vrijheid van vereniging]] en [[vrijheid om wapens te dragen]] erkend. Ook seculariseerde deze grondwet het onderwijs en was het [[rooms-katholicisme]] niet langer meer staatsgodsdienst. Ook in de territoriale indeling van Mexico vonden een aantal veranderingen plaats. [[campeche (staat)|Campeche]] werd afgesplitst van [[Yucatán (staat)|Yucatán]], de territoria [[Tlaxcala (staat)|Tlaxcala]] en [[Colima (staat)|Colima]] werden tot staat verheven en het territorium van de [[Landengte van Tehuantepec]] werd opgeheven en weer bij [[Oaxaca (staat)|Oaxaca]] en [[Veracruz (staat)|Veracruz]] gevoegd. De macht van de [[president van Mexico]] werd ingeperkt, en het parlement werd georganiseerd volgens een [[eenkamersysteemeenkamerstelsel]] (in [[1874]] omgevormd tot een tweekamersysteemtweekamerstelsel).
 
De grondwet werd getekend door president [[Ignacio Comonfort]] en vicepresident [[Benito Juárez]] en dreef de tegenstellingen tussen [[conservatisme|conservatieven]] en liberalen hoger op. In november leden de liberalen een verkiezingsnederlaag waarna een politieke crisis ontstond, culminerend in de [[staatsgreep van Tacubaya]], waarbij de conservatieven de macht grepen en Comonfort naar hen overliep. De hieropvolgende [[hervormingsoorlog]] duurde drie jaar en eindigde met een liberale overwinning in januari [[1861]]. In de hierna volgende [[Franse interventie in Mexico]] kreeg president Juárez verregaande volmachten, zodat pas bij de definitieve liberale overwinning in [[1867]] de grondwet volledig operationeel werd. In de praktijk werden tijdens het [[Porfiriaat]] veel van de vrijheden die grondwettelijk werden vastgelegd met de voeten getreden, en was Mexico tot het uitbreken van de [[Mexicaanse Revolutie]] nog slechts in naam een democratie. In [[1911]] werd dictator [[Porfirio Díaz]] verdreven en [[Francisco I. Madero]] tot president gekozen. Dit demoratisch intermezzo duurde echter maar kort. In februari [[1913]] pleegde generaal [[Victoriano Huerta]] een staatsgreep waarbij hij Madero afzette en vermoordde. Enkele maande na diens machtovername trok Huerta de grondwet in.