Jacobo Árbenz Guzmán: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Mixcoatl (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Mixcoatl (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 2:
'''Jacobo Arbenz Guzmán''' ([[Quetzaltenango (stad)|Quetzaltenango]], [[14 september]] [[1913]] – [[Mexico-stad]], [[27 januari]] [[1971]]) was een [[Guatemala|Guatemalteeks]] politicus en militair. Hij was [[president van Guatemala]] van [[1951]] tot [[1954]]. Arbenz voerde een [[sociaaldemocratie|socialdemocratische]] politiek. Zijn regering werd omver geworpen in een militaire staatsgreep die gesteund werd door de lokale oligarchie en de regering van de [[Verenigde Staten]].
 
Arbenz was de zoon van een [[Zwitserland|Zwitserse]] immigrant. Hij sloot zich in [[1935]] aan bij het leger. hijklom op tot kolonel en werkte als docent aan de Guatemalteekse militaire acedemie. Hij huwde María Cristina Villanova, de dochter van een [[El Salvador|Salvadoraanse]] grootgrondbezitter, die hem in het [[socialisme]] introduceerde en hem in contact bracht met tegenstanders van dictator [[Jorge Ubico]]. Ubico viel in juli [[1944]] maar werd opgevolgd door een andere militaire heerser, [[Federico Ponce Vaides]]. Het volk besloot zich niet opnieuw door een dictator geregeerd te laten worden en in de [[revolutie van 1944]] werd Ponce Vaides omvergeworpen. Er werd een overgangsregering gevormd, waarin naast Arbenz [[Jorge Toriell]] en [[Francisco Javier Arana]] deelnamen. Deze voorlopige regering schreef verkiezingen uit, de eerste vrije verkiezingen die het land sinds haar onafhankelijkheid in [[1840]] hield, die werden gewonnen door [[Juan José Arévalo]]. Arbenz werd minister van defensie in Arévalo's regering. Arévalo voerde een politiek van 'spiritueel socialisme', sterk geïnspireerd door de [[New Deal]] van [[Franklin D. Roosevelt]].
 
Arbenz werd in [[1951]] gekozen tot opvolger van Arévalo. Hij versloeg in de verkiezingen [[Miguel Ygidoras]], een voormalig medestander van Ubico, met 65% van de stemmen op op een programma van landhervormingen. Het wordt geschat dat rond die tijd 2% van de Guatemalteken 72% van het land bezat, en daar maar 12% van gebruikte. Zijn landhervormingsplannen leidden tot veel steun onder de arme boerenbevolking, maar stuitte op tegenstand van de bezittende elite en het leger. In [[1952]] vaardigde hij [[decreet 900]] uit, waarin een einde zou worden gemaakt aan het grootgrondbezit. De Guatemalteekse regering zou het recht krijgen ongebruikte gronden van grondbezitters op te kopen en te verdelen onder landloze boeren. De [[United Fruit Company]], een van de grootste grondbezitters in Guatemala, werd bedreigd door onteigening. De Guatemalteekse regering bood het bedrijf $600.000 schadevergoeding, maar het bedrijf weigerde. Ook legaliseerde Arbenz de communistische [[Guatemalteekse Arbeiderspartij]] (PGT).