Anatolische Plaat: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Alexbot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: eo:Anatolia plato
aanv
Regel 1:
De '''Anatolische Plaat''' is een kleine [[tectonische plaat]] die het westen en midden van [[Turkije]] ([[Anatolië]]) beslaat. De plaat wordt vaak als onderdeel van de [[Euraziatische Plaat]] gezien, maar beweegt zelfstandig.
 
==Ligging==
De Anatolische Plaat grenst in het noorden aan de Euraziatische Plaat met de [[Noord-Anatolische Breuk]], een grote [[zijschuiving]]. In het westen grenst de plaat met een stelsel van [[breuk (geologie)|breuken]] langs de [[Ionië|Ionische]] kust aan de [[Egeïsche Plaat]], een andere kleinere plaat. In het zuidwesten grenst de plaat aan de [[Afrikaanse Plaat]] met een [[divergente plaatgrens]], die vlak ten zuiden van [[Cyprus]] ligt. In het zuidoosten heeft de plaat een [[transforme plaatgrens]] met de [[Arabische plaat]].
 
Het stuk [[continentale korst]] dat tegenwoordig de Anatolische Plaat vormt werd in het Laat-[[Krijt (periode)|Krijt]] gevormd uit verschillende fragmenten die samenkwamen als gevolg van het sluiten van de [[Tethys Oceaan]] en de [[divergente plaatgrens|divergente]] beweging van [[Afrika]] en [[Eurazië]]. Daarna ging het deel uitmaken van de Euraziatische plaat. Als gevolg van het openen van de [[Rode Zee]] in het [[Mioceen]] begon de Arabische plaat tegen de klok in te roteren en kwam in botsing met de Euraziatische plaat. Dit zorgt voor een noord-zuid gerichte tectonische [[compressie (natuurkunde)|compressie]] in het gebied rond Oost-Turkije en West-[[Iran]], als gevolg waarvan Anatolië als het ware naar het westen geperst wordt, waarbij het als een zelfstandige plaat is gaan bewegen.
 
De grenzen van de Anatolische en Arabische Platen in Turkije en Iran zijn een stelsel van grote zijschuivingen, waarlangs vaak (zware) [[aardbeving]]en voorkomen.
 
==Plaattektonische geschiedenis==
Het stuk [[continentale korst]] dat tegenwoordig de Anatolische Plaat vormt was onderdeel van [[Cimmeria]], een klein langwerpig [[continentale korst|continentaal]] fragment dat in het [[Perm (periode)|Perm]] (rond 250 miljoen jaar geleden) losbrak van het grote [[paleocontinent]] [[Gondwana]]. In het Laat-[[Krijt (periode)|Krijt]] was Cimmeria met de [[Cimmerische orogenese]] tegen de zuidelijke rand van [[Eurazië]] aan komen te liggen en onderdeel geworden van de [[Euraziatische Plaat]]. Daarbij was de oceaan ten noorden van Cimmeria, de [[Paleotethys Oceaan]], verdwenen.
 
HetAls stukgevolg van de [[continentaledivergente korstplaatgrens|divergente]] datbeweging tegenwoordigvan de[[Afrika]] Anatolischeen Plaat[[Eurazië]] vormt werd invanaf het Laat-[[Krijt (periode)|Krijt]] gevormd(vanaf uit80 verschillendemiljoen fragmentenjaar diegeleden) samenkwamenwerd als gevolg van het sluiten vanook de [[Tethys Oceaan]] enten de [[divergente plaatgrens|divergente]] bewegingzuiden van [[Afrika]]Anatolië ensteeds [[Eurazië]]. Daarna ging het deel uitmaken van de Euraziatische plaatkleiner. Als gevolg van het openen van de [[Rode Zee]] in het [[Mioceen]] begon de Arabische plaat tegen de klok in te roteren en kwam in botsing met de Euraziatische plaat. Dit zorgt voor een noord-zuid gerichte tectonischetektonische [[compressie (natuurkunde)|compressie]] in het gebied rond Oost-Turkije en West-[[Iran]], als gevolg waarvan Anatolië als het ware naar het westen geperst wordt, waarbij het als een zelfstandige plaat is gaan bewegen.
 
==Zie ook==