Binnengasthuis (Amsterdam): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
GrouchoBot (overleg | bijdragen)
k Bot: automatisch tekst vervangen (-nnn +nn)
k stijl; links
Regel 7:
Op de locatie van het Binnengasthuis bevonden zich in de [[middeleeuwen]] het Oude en Nieuwe Nonnenklooster. Het Nieuwe Nonnenklooster lag aan de [[Amstel (rivier)|Amstel]] en volgde de bocht die de rivier hier maakte, zoals ook te zien is op de stadsplattegrond van Cornelis Anthonisz uit 1544. Als gevolg van de oorspronkelijke kloosterfunctie heeft het terrein altijd ruimte voor tuinen behouden.
 
Na de [[Alteratie]] in 1578 kwamen de kloosters in handen van stedelijke liefdadigheidsinstellingen. In 1582 verhuisden een aantal [[gasthuis|gasthuizen]] (ziekenhuizen) naar de voormalige kloosters en vormden zo het Sint Pietersgasthuis, zoals het Binnengasthuis oorspronkelijk heette. Het Sint Pietersgasthuis was voornamelijk bedoeld voor armen, soldaten, matrozen en reizigers. Er was een mannen- en een vrouwenafdeling, een afdeling voor chirurgische patiënten, een apotheek, een "snijzaal" (operatiekamer) en een "baaierd" (rustzaal). De burgemeesters van Amsterdam dienden als bestuur van het Binnengasthuis. In hetnabijgelegen waaggebouw[[Waag uit(Amsterdam)|Waag]], een voormalige stadspoort die in 1690-1691 aanzienlijk was verbouwd, 1692 werden anatomische lessen gegeven.
 
Naast het Sint Pietersgasthuis waskende er ookAmsterdam een tweede ziekenhuis. inDit de stad,was het [[Buitengasthuis]], dat in 1635 buiten de stadspoorten werd gebouwd als [[pesthuis]]; pestlijders werden via de Pestsloot per boot van het Binnengasthuis naar het Buitengasthuis vervoerd. Met de komst van het Buitengasthuis werd de naam van het Sint Pietersgasthuis veranderd in Binnengasthuis. Voor de rijkere Amsterdammers kwamen er in de [[19e eeuw|negentiende eeuw]] het [[Prinsengrachtziekenhuis]] (1857), nu deelonderdeel van het [[Onze Lieve Vrouwe Gasthuis|OLVG]], en het [[Burgerziekenhuis]] (1891), nu het stadsdeelkantoor van [[Oost/Watergraafsmeer]]. Het Buitengasthuis werd in 1891 vervangen door het [[Wilhelmina Gasthuis (Amsterdam)|Wilhelminagasthuis]].
 
[[Afbeelding:Bingast.jpg|thumb|320px|Het administratieve gebouw van het Binnengasthuis, in 1912-1913 gebouwd in de stijl van de vroege Amsterdamse School<br/>Bron: bma.amsterdam.nl]]
AanDe hethuidige eindbebouwing van dehet 19e eeuwBinnengasthuiscomplex werd detussen huidige1868 bebouwingen van1890 hetgebouwd Binnengasthuiscomplexin neergezetneohollandse renaissancestijl, grotendeels ontworpennaar doorontwerpen van de architecten [[H. Leguyt]] en [[A.N. Godefroy en tussen 1868 en 1890 gebouwd in neohollandse renaissancestijl]]. Het centrale gebouw had twee vleugels, één voor vrouwelijke patiënten en één voor mannelijke patiënten. De gebouwen omvatten ook een stads- en gasthuisapotheek, een klinisch ziekenhuis, twee wachtkamers, een kraamkliniek en een vrouwenkliniek. Het administratiegebouw werd in 1912-1913 gebouwd in de stijl van de vroege [[Amsterdamse School]] naar ontwerp van [[J.M. van der Mey]]. Het zuidelijke deel van dit gebouw deed dienst als kinderkliniek en bestaat nu niet meer, omdat het in 1991 werd gesloopt en vervangen door nieuwbouw. De tweede chirurgische kliniek met zusterhuis, gelegen aan de Kloveniersburgwal, werd in 1913-1914 gebouwd naar ontwerp van [[F.W.M. Poggenbeek]].
 
Het complex bestaat nuthans deels uit gebouwen uit de periode 1870-1913 en deels uit nieuwbouw. De gebouwen uit de periode 1870-1913 zijn aangewezen als rijksmonumenten. Een deel van de vroegere buitenruimte is overdekt. In het aldus gevormde [[atrium]] is een [[studentenmensa]] gevestigd.
 
===Toestand in de 19e eeuw===
Regel 25:
 
==Conflict over de Theaterschool==
De Universiteit van Amsterdam heeft plannen voor de bouw van een nieuwe bibliotheek voor de faculteit geesteswetenschappen vanaf [[2010]]. Hiervoor moet het huidige pand, de voormalige Theaterschool, worden gesloopt. In dit gebouw zijn verschillende studentenverenigingen en de culturele stichting [[Stichting CREA|CREA]] gehuisvest.
 
De nieuwbouwplannen werden in 2001 goedgekeurd door de gemeenteraad. Het gebouw werd echter datzelfde jaar aangewezen als monument, na een intensieve lobby door bewonersvereniging VOL BG. Volgens de bewoners laat de UvA het gebouw nu verkrotten om zo een oplossing te forceren.