Giuseppe Piazzi: verschil tussen versies

'''Giuseppe Piazzi''' ([[Ponte in Valtellina]], [[17 juli]] [[1746]] - [[Napels (stad)|Napels]], [[22 juli]] [[1826]]) was een [[astronoom]], [[wiskundige]] en [[Theatijnen|Theatijner]] [[monnik]]. Hij werkteontdekte vanuitin zijn observatorium[[1801]] te [[Palermo (stad)|Palermo]] de dwergplaneet [[Ceres (dwergplaneet)|Ceres]]. Hij onderwees [[filosofie]] in [[Geneve]], wiskunde op de universiteit van [[Malta]] en [[theologie]] in Rome.

Piazzi is het meest bekendbekendst om de ontdekking die hij op [[1 januari]] [[1801]] deed: een object dat scheen te bewegen tegen de achtergrond van vaste [[ster (hemellichaam)|sterren]]. Eerst dacht hij een nieuwe ster ontdekt te hebben. Maar toen het hem opviel dat het object zich bewoog, raakte hij ervan overtuigd dat het een [[planeet]] was – of een "nieuwe ster", zoals hij het noemde. Hij was al negen jaar bezig stercatalogussen te controleren. Hij onderzocht die avond de zevenentachtigste ster in de catalogus van de zodiakale sterren van de [[abt]] La Caille, toen hij een vreemd lichtpuntje ontdekte.

::"Haar licht was zwakjes en dezelfde kleur als [[Jupiter (planeet)|Jupiter]], maar gelijk aan vele andere die tot de achtste [[magnitude]] worden gerekend. Daarom twijfelde ik er niet over haar aard. Toen ik op de avond van de 2^e mijn waarneming herhaalde en vond dat deze noch in tijd noch in hoogte overeenkwam met de [[zenit]], begon ik te twijfelen of er een fout zat in de eerste waarneming. Pas later kwam bij mij een klein vermoeden op dat het een nieuwe ster (''nuovo astro'') kon zijn. De avond van de derde werd mijn vermoeden zekerheid, toen ik me ervan overtuigde dat het geen vaste ster was. Toch wachtte ik alvorens erover te spreken tot de avond van de vierde, waarop ik de voldoening had te zien dat ze zich verplaatst had met dezelfde snelheid als in de voorgaande dagen."

Ondanks zijn vermoeden dat het een planeet betrof, volgdewas Piazzi de conservatieve routevoorzichtig en kondigde hij zijn ontdekking aan als de ontdekking van een [[komeet]]. Hij maakte zijn vermoeden pas bekend aan de [[Milaan (stad)|Milanese]] astronoom Barnaba Oriani, die hij een brief schreef waarin hij het volgende opmerkte:

::"Ik heb deze ''ster'' bekendgemaakt als een komeet verkondigd, maar omdat hijzij niet vergezeld gaat van enige nevel en verder omdat zijnhaar beweging zo langzaam is en ook vrij uniform, is de gedachte verscheidene malenmeermalen bij me opgekomen dat het iets meerbeters is dan een komeet. Maar ik heb deze gedachte met zorg niet publiekelijk geuit."

Piazzi kon het object niet lang genoeg volgen om met de bestaande technieken zijn baan te berekenen,. maarMaar de bekende [[wiskundige]] [[Carl Friedrich Gauss]] ontwikkelde een nieuwe methode van baanberekening waarvoor weinig punten nodig waren die het astronomen mogelijk maakte het object terug te vinden (de [[kleinste kwadratenmethode]]). Nadat zijn baan beter vastgesteld was, werd het duidelijk dat Piazzi's aannamevermoeden correctjuist was en dat het object niet een komeet maar eerder een kleine planeet was. DezeDe locatie kwam ook vrijwel precies overeen met de plaats die door de [[wet van Titius-Bode]] aangewezen werd als mogelijke locatie van een planeet.