Een '''loon-prijsspiraal''' kan ontstaan als gestegen loonkosten per eenheid product worden doorberekend in hogerede prijzen, en dezede aldus ontstane hogere prijzen op hun beurt weer tot (nog) hogere looneisen leiden.
Als de loonkosten sneller stijgen dan de gemiddelde [[arbeidsproductiviteit]] zal een [[producent]] dezede stijging van de loonkosten per product willen doorberekenen aan zijn afnemers, om zo een acceptabele [[winstmarge]] te behouden. De [[consument]], die tevens [[werknemer]] is, ziet zich geplaatst voor hogere kosten van levensonderhoud en verlangt daarom een hoger [[arbeidsloon|loon]], enzovoorts.waarna Uitde wetenschappelijkproducent onderzoekde blijktprijzen datweer hetwil verhogen, enzovoorts. Als zowel producenten als werknemers in principehet lukt om hun hogere kosten volledig af te wentelen. Zodoende kan er een periode van [[inflatie]] ontstaan met achtereenvolgendeopeenvolgende prijs- en loonsverhogingen.
==Tempering==
In werkelijkheid ontstaat niet zo gemakkelijkgauw een duidelijk herkenbare spiraal. Allereerst gaat er met zowel met prijsverhogingen alsookals met loonsverhogingen tijd gepaard. Hierdoor zal er altijd een vertraging in de spiraal optreden. Daarnaast maken lonen maar een deel uit van de [[productie]]kosten, en een stijging van de lonen zal dus niet automatisch leiden tot een procentueel gelijke stijging van de prijzen. Ook kunnen afnemers in het buitenland terecht bij producenten die hunrelatief prijzen nietgoedkoper hebbenzijn verhoogdgeworden. Tot slot houden zowel producenten als afnemers voorraden aan. Als er al een spiraal ontstaat, dan zal deze dus, als er geen verdereandere invloeden zijn, de neiging hebben om af te zwakken.
De mogelijkheden om prijzen te verhogen of hogere looneisen te stellen hangen uiteraard af van de situatie op de afzetmarkt c.q. de arbeidsmarkt.
==Beleid==
Een loon-prijsspiraal kan de concurrentiepositie van een land schaden. Om die reden kan de overheid trachten om een loon-prijsspiraal in te dammen door bijvoorbeeld de [[Belasting (fiscaal)|belasting]]tarieven te verlagen of door prijzen of lonen te bevriezen. Het bekendste voorbeeld van dergelijk beleid in de Nederlandse situatie is het [[akkoord van Wassenaar]] van 1982. Toen beloofden de werknemers de looneisen te matigen zodat de werkgevers de prijzen niet hoefden te verhogen.
==Omgekeerde spiraal==
De spiraal kan in principe ook achtereenvolgende dalingen betreffen met ([[deflatie]]),waarbijals gevolg. Dan worden lagere prijzen door producenten in de vorm van lagere lonen afgewenteld worden op werknemers die door hun beperktere inkomen een kleinere vraag uitoefenen, waardoor de prijzen verder dalen. In de moderne west West-Europese situatie is dit door langlopende arbeidscontracten, alsmede wet- en regelgeving die loonsverlaging bemoeilijkt, vooral een theoretische situatie.
