Wikipedia

Cambium: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
poging dit iets minder erg te maken
Regel 1:
[[Image:Phloem siebrörchen.jpg|250px|thumb|lengtedoorsnede: geheel rechts [[xyleem]] en midden en links van het midden [[floeem]]. Tussen het xyleem en het floeem zit het cambium bestaande uit één cellaag van brede cellen.]]
 
[[Image:Holz querschnitt.jpg|250px|thumb|Tangentiale doorsnede van een 4-jarige stam:0 = merg; 1 = grens jaarring; 2 = harskanalen; 3 = primaire houtstralen; 4 = secundaire houtstralen; 5 = '''cambium'''; 6 = houtstralen in de [[bast]]; 7 = '''kurkcambium'''; 8 = bast; 9 = [[schors]]]]
 
Het '''cambium''' is een weefsellaag in deeen [[bast]]houtige plant. Het is een delingsweefsel, een van de weinige plaatsen in een [[boomhoutige (plant)|boom]] bestaandewaar uitnieuwe kleinecellen gemaakt worden. Het bestaat uit cellen met dunne [[celwand]]en.
 
AlsEen jecambium kan met het blote oog gezien worden in het voorjaar, door een jonge [[tak (plant)|tak]] vanaf eente [[boomsnijden (plant)|boom]]en afsnijdtte enschillen. hemHet schilt,blijkt dan laatdat de bast vrij gemakkelijk los van het [[hout]]loslaat. Er lijkt alleen een dun laagje vocht tussen te zitten., Maarmaar dat is schijn.in Er zitfeite een weefsel tussen, bestaande uit kleine cellen met dunne [[celwand]]en. De cellen bevatten veel [[cytoplasma]] en geen [[vacuole]]. Dit weefsel is cambium. Het cambium is een meristematisch weefsel dat zorgt voor de diktegroei van de [[wortel (plant)|wortel]] en [[stengel]] van [[tweezaadlobbigen|tweezaadlobbige]] zaadplanten.
 
Het cambium is een meristematisch weefsel dat onder andere zorgt voor de diktegroei van de [[wortel (plant)|wortel]] en [[stengel]] van [[tweezaadlobbigen|tweezaadlobbige]] zaadplanten. Er kunnen verschillende soorten cambium onderscheiden worden:
*'''procambium''' is de in losse strengen uiteengevallen meristeemring
*'''fasciculair''' cambium is het cambium dat aanwezig is in de vaatbundels
Regel 16 ⟶ 14:
In de top van de [[stengel]]s bevindt zich het groeipunt van de lengtegroei. Helemaal aan de top bevinden zich uitsluitend deelvaardige [[Cel (biologie), |cel]]len, het primaire [[meristeem]]; hier vindt groei plaats begeleid door celdeling (plasmagroei en celvermeerdering). Iets onder de top, dus in een iets ouder deel, liggen ook cellen die niet meer deelvaardig zijn; dit is het celstrekkingsgebied; hier groeien de cellen enorm in de lengte uit, maar ook in de breedte. In de cellen ontstaat een grote centrale vacuole. Deze diktegroei heet primaire diktegroei. Deze groei gaat niet gepaard met celdeling.
 
Maar er blijft een ring van deelvaardig weefsel over, de primaire meristeemring.<br>
 
Weer iets lager ziet men dat de meristeemring uiteen is gevallen in losse strengen, die mooi in een cirkel liggen. Dit zijn de procambiumstrengen. Hieruit zullen zich de vaatbundels ontwikkelen.
 
Regel 24 ⟶ 23:
Aan de binnenkant van het cambium specialiseren de cellen zich tot houtcellen; aan de buitenkant tot bastcellen. Er wordt veel meer hout (secundair xyleem) dan bast (secundair floeem) gevormd.
 
=== De werking van het cambium ===
Bij [[kruidachtig]]e planten wordt het niet of slechts korte tijd actief. Bij houtachtigehoutige planten is het zolang de plant leeft actief (rustperioden daargelaten).In het cambium liggen radiale rijtjes platte cellen, die deelvaardig zijn. Een ervan is de cambiumcel. Na enige tijd van plasmagroei deelt de cambiumcel zich in radiale richting, net als de overige deelvaardige cellen. Als de cambiumcel gedeeld is, zijn er twee mogelijkheden: of de buitenste dochtercel blijft cambiumcel, of de binnenste.
 
Als de binnenste dochtercel de nieuwe cambiumcel is, dan is de buitenste een [[floeem]]moedercel. De floeemmoedercellen zijn deelvaardig, maar de buitenste verliezen hun deelvaardigheid en gaan zich specialiseren tot bastcellen, waaronder bastvaten.<br />
 
Als de buitenste dochtercel de nieuwe cambiumcel is, is de binnenste een [[xyleem]]moedercel. De xyleemmoedercellen zijn deelvaardig, maar de allerbinnenste xyleemmoedercellen verliezen hun deelvaardigheid en gaan zich specialiseren tot houtcellen, waaronder houtvaten.
Cambiumcellen en deelvaardige xyleem- en floeemmoedercellen worden tezamen kortheidshalve cambium genoemd. De xyleemmoedercellen blijven waarschijnlijk langer deelvaardig dan de floeemmoedercellen, zodat er veel meer hout dan bast wordt gevormd.<br />
 
[[Afbeelding:cambium2.jpg]]
 
=== Dilatatie ===
Door de diktegroei wordt de omtrek van de plant groter. Dus moet het cambium ook in de omtrek groeien. Ook de meer naar buiten gelegen delen moeten in de omtrek groeien, of scheuren.
 
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Cambium"