Vakwetenschap: verschil tussen versies

'''Vakwetenschap''' of '''vakdiscipline''' is de verkorting van vakspecialistische [[wetenschap]] of specialistische wetenschap, en dit is een aanduiding van een bestaande [[wetenschap]]pelijke of academische [[vakgebied]]. Specialistische wetenschap betekent letterlijk wetenschap gespecialiseerd op een bepaald onderwerp ofwel [[kenobject]]. De vakwetenschap wordt gezien als tegenovergesteld aan de [[wijsbegeerte]], daar elke vakwetenschap een specialististsgespecialiseerd kenobject heeft terwijl de wijsbegeerte de beginselen en samenhang onderzoekt.

De wetenschappelijke wereld of [[wetenschappelijke gemeenschap]] bestaat uit het geheel van [[wetenschapper]]s, hun onderlinge relaties en interacties, en verschillende organisatie hieromheen. Deze gemeenschap is onder te verdelen in [[vakgebied]]en, die als sub-gemeenschappensubgemeenschappen fungeren.

In de Middeleeuwse Europa waren er slechts vier faculteiten aan de [[Middeleeuwse universiteit]]: Theologie, MedicijenMedicijnen, Rechten en Kunsten, waarbij de laatste een wat lagere status had. Hedendaagse universiteiten hebben echter wortels in de laat 19de eeuwse secularisatie van universiteiten, waarbij de traditionele curricula werden aangevuld met niet klassieke talen en literatuur, en met exacte wetenschap en techniek als natuurkunde, scheikunde, biologie, en technische wetenschap. Begin 20e eeuw werden nieuwe disciplines toegevoegd als didactiek, psychologie, en sociologie. Vanaf de 1970er jaren is er een explosieve groei van nieuwe disciplines.

* Een groep [[wetenschappers]] met in elke tijd enige vooraanstaande sleutelfiguren, die als experts bekend staan, standaarwerkenstandaardwerken hebben geschreven en als opiniemakers gelden. Er zijn in de regel ook altijd enige geleerden, die als pioniers en of grondleggers van het vakgebied worden aangezien. De verzameling kan verder heel divers zijn met nieuwkomers en oudgediende. Met eendagsvliegen en de genoemde experts met respectabele staat van dienst.

Volgens Kamen (2001) is een wetenschappelijk vakgebied een gebied van [[onderzoek|studie]] met een centrale focus. Een nieuwe discipline kan op dezelfde wijze ontstaan, zoals veel vakgebieden zijn ontstaan: Enige [[wetenschapper]]s komen bij elkaar en besluiten dat ze iets gemeenschappelijk hebben. Later markeren deze dag als de oorsprong van de nieuwe discipline. Enige van dergelijke bijeenkomsten zijn gecumuleerd in nieuwe disciplines, zoals biochemie, geofysica, psychophysiologiepsychofysiologie, econometrie en radioastronomie als voorbeeld. Bij zulke bijeenkomsten realiseren de creatieve geesten dat ze meer gemeenschappelijk hebben. Nu kan de samensmelting van twee of meer afzonderlijke studies resulteren in een snellere toename van [[kennis]] door de combinatie van bestaande know-howknowhow en [[onderzoek]]stechnieken, dan waarneer de studie onafhankelijk in meerdere richtingen is verricht. Nu kunnen bepaalde nieuwe disciplines ook gestart worden vanuit een gemeenschappelijke interesse in de toepassing van bepaalde verworven kennis.<ref> Gary Kamen (2001), ''Foundations of Exercise Science'', p.4.</ref>

De Amerikaanse [[wetenschap]]s[[filosoof]] [[Thomas Kuhn]] was in zijn boek ''The Structure of Scientific Revolutions'' (1962), de eerste die het idee naar voren bracht, dat wetenschap niet geleidelijk [[evolutie|evolueert]] maar door [[paradigma]]-wisselingen sprongsgewijs verandert. een paradigma is volgens Kuhn een samenhangend stelsel van [[model (wetenschap)|modellen]] en [[theorie|theorieën]], die een denkkader vormen waarmee de '[[werkelijkheid]]' geanalyseerd wordt, en die door een groep binnen een vakdiscipline wordt gedragen. Volgens Kuhn doorloopt een wetenschappelijke discipline de volgende opeenvolgende fasen:<ref> [[Thomas Kuhn]] (1962), ''The Structure of Scientific Revolutions'', 1st. ed., Chicago: Univ. of Chicago Press. </ref>