Rijksstad Gelnhausen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Rood-geel-blauw (overleg | bijdragen)
k link, cat, catsort, de
k links
Regel 1:
De '''Rijksstad Gelnhausen''' was een tot de [[Boven-Rijnse Kreits]] behorende rijksstad binnen het [[Heilige Roomse Rijk]].
 
In 1133 wordt de nederzetting Geilenhusen voor het eerst vermeld. In 1158 komt de burcht [[Gelnhausen]] in handen van de aartsbisschop van Mainz, daarna in 1170 in die van keizer [[Frederik I van het Heilige Roomse Rijk|Frederik I]]. De [[Hohenstaufen]] stichten hier vervolgens een rijksstad en bouwen er een rijksburcht, annex palts. Gelnhausen wordt vervolgens één der belangrijkste rijkssteden. Met de ondergang van de Hohenstaufen vermindert ook het belang van de rijksstad. De positie van de stad wordt bedreigd door de graven van Hanau en Isenburg-Büdingen.
 
In 1349 worden de stad en de burcht door keizer [[Karel IV van het Heilige Roomse Rijk|Karel IV]] verpand aan de graaf van Schwarzburg-Hohenstein. Dit betekent het begin van een steeds verder teruglopende van de vrijheid van de rijksstad. In 1435 volgt een nieuwe verpanding, nu aan de keurvorst van de Palts en de graaf van Hanau.
 
De [[reformatie]] wordt omstreeks 1540 ingevoerd, maar wel in overleg met de pandheren. In 1549 start er een proces bij het [[rijkskamergerecht]] over de [[Reichsunmittelbar]]e rechten van de stad. Tijdens de Dertigjarieg[[Dertigjarige Oorlog]] ([[1618]]-[[1648]]) komt er een eind aan het het gerecht van de burcht en het ambt van burggraaf. De pandheren Keur-Palts en Hanau beperken in 1708 met geweld de vrijheden van de stad.
 
Na het uitsterven van de graven van Hanau in 1736 valt hun graafschap en dus ook het pandschap aan de landgraven van Hessen-Kassel. Het laatste restje rijksvrijheid verdwijnt nu practisch, hoewel de keizer in 1734 en 1769 de Rijksvrijheid van de stad bevestigt. In 1745 wordt de onderworpen aan de pandheren en een jaar later verkoopt het keurvorstendom Palts zijn rechten aan het landgraafschap Hessen-Kassel, zodat er nog maar één pandheer is.