Atlantisch orkaanseizoen 1991: verschil tussen versies

Het '''Atlantisch orkaanseizoen 1991''' duurde van 1 juni 1991 tot 30 november 1991. Het seizoen 1991 was wat [[Accumulated Cyclone Energy|activiteit]] betreft een [[Accumulated Cyclone Energy#ACE waarden per seizoen|beneden normaal seizoen]]. Dit was voornamelijk het gevolg van de sterke [[el Niño]], die heerste vanaf [[1991]] tot [[1994]]. Vaak is een el Niño verantwoordelijk voor een sterke stroming in de atmosfeer, die de formatie van tropische cyclonen bezuiden de 25e breedtegraad onderdrukt.

Het seizoen telde 12 tropische cyclonen, waarvan er 8 promoveerden tot tropische storm, zeven van hen kregen een naam. Vier tropische stormen werden een orkaan. Er waren dit seizoen twee majeure orkanen, dat wil zeggen van [[Orkaan#Schaal van Saffir en Simpson|de derde categorie en hoger]]. De laatste orkaan van het seizoen had een zeer opmerkelijke cyclogenis; hij ontstond binnen een extra-tropische storm en was aanleiding voor een roman, die later in [[2000]] werd verfilmd, met in de regie [[Wolfgang Petersen]] en in de hoofdrol onder andere [[George Clooney]].

Op 12 augustus trokken de overblijfselen van een front ten zuiden van [[Bermuda]] in zuidwestelijke richting. Dit systeem ontwikkelde zich tot een onweersstoring, waarin aan de oppervlakte op 15 augustus een lagedrukgebied ontstond. Dit lagedrukgebied ontwikkelde zich op 16 augustus tot tropische depressie 3 op 300 km ten oosten van [[Nassau (Bahama's)|Nassau]] in de [[Bahama's]]. Tropische depressie 3 trok naar het noordwesten om een hogedrukgebied aan haar oostflank heen en promoveerde dezelfde dag tot tropische storm Bob. Bob won verder aan kracht, draaide bij naar het noordnoordwesten en noorden en promoveerde op 17 augustus tot een orkaan. Bob ontwikkelde de volgende dag een oog op satellietbeelden en passeerde op 19 augustus op 40 km ten oosten van [[Kaap Hatteras]]. Dezelfde dag bereikte Bob zijn hoogtepunt als orkaan van de derde categorie met windsnelheden van 185 km/uur en een minimale druk van 950 [[mbar]] ten oosten van de kust van [[Virginia (staat)|Virginia]].

Bob zat gevangen tussen een lagedrukgebied boven de [[Grote Meren]] en een hogedrukgebied op zijn zuidoostflank. Deze beide systemen hielden hem op een noordoostelijke koers, zoals de orkanen [[Atlantisch orkaanseizoen 1954#Orkaan Carol|Carol]] en [[Atlantisch orkaanseizoen 1954#Orkaan Edna|Edna]] in [[1954]]. Bob nam iets aan kracht af boven koeler water. Bob passeerde juist ten oosten van [[Long Island (New York)|Long Island]], zijn westelijke oogrok trok echter over het uiterste oosten van het eiland. Bob landde even later op Block Island in [[Rhode Island (staat)|Rhode Island]] op 19 augustus met windsnelheden van 167 km/uur en een druk van 962 [[mbar]], een orkaan van de tweede categorie. Een paar uur later maakte Bob nog een landing in Rhode Island, met windsnelheden van 157 km/uur en een druk van 964 [[mbar]], nogsteeds als orkaan van de tweede categorie. Daarna kwam een verzwakkende Bob boven de [[Baai van Massachusetts]], waar Bob bezig was zijn tropische kenmerken te verliezen en op 20 augustus degradeerde tot tropische storm.

Enkele uren later landde Bob in Rockland, [[Maine]], met windsnelheden van 111 km/uur en een druk van 981 mbar, als zware tropische storm. Bob trok verder boven land naar het noordoosten en verloor op 20 augustus zijn tropische kenmerken boven de [[Baai van St. Laurence]]. De extra-tropische overblijfselen van Bob troken over de [[Atlantische Oceaan]] en losten op ten westen van [[Portugal]] op 29 augustus. Bob eiste 18 mensenlevens en veroorzaakte $1,5 miljard aan schade (gecorrigeerd voor [[inflatie]]: $ 2,8 miljard). De schade bestond voornamelijk uit kusterosie, schade aan appel- en perzikboomgaarden en overvloedige regenval.

Op 5 september vertrok een [[tropische golf]] van de Afrikaanse kust westwaarts, die snel zich tot een tropische onweersstoring ontwikkelde. De convectie organiseerde zich en op 7 september ontstond tropische depressie 7 op 500 ten zuidzuidwesten van de archipel [[Kaapverdië|Kaapverdische Eilanden]]. Tropische depressie 7 trok verder westwaarts en promoveerde op 8 september tot tropische storm Danny. Op 10 september bereikte Danny zijn hoogtepunt met windsnelheden tot 83 km/uur en een minimale druk van 998 [[mbar]]. Daarna werd Danny verzwakt door stromingen in de atmosfeer; op 11 september degradeerde Danny tot een tropische depressie op330 km ten oosten van [[Guadeloupe]], die een paar uur later degenereerde in een trpische onweersstoring.

Tropische depressie 8 ontstond uit een tropische onweersstoring op 8 september halverwege de [[Kaapverdië|Kaapverdische Eilanden]] en de [[Bovenwindse Eilanden (Kleine Antillen)|Bovenwindse Eilanden]]. Tropische depressie 8 was ingeklemd tussen Claudette op haar noordwestflank en Danny op haar zuidoostflank. Tropische depressie 8 trok naar het noordwesten en promoveerde op 9 september tot tropische storm Erika. Daarna draaide Erika naar het noordoosten en oostnoordoosten onder invloed van Claudette. Erika bereikte haar hoogtepunt met windsnelheden van 93 km/uur en een minimale druk van 997 [[mbar]] op 10 september. Daarna naderde Erika de [[Azoren]] en begon haar tropische kenmerken te verliezen. Vlak voor zij haar tropische kenmerken verloor, landde Erica op [[São Miguel]], op de Azoren met windsnelheden van 65 km/uur bij een druk van 1009 mbar op 12 september. Enkele uren later verloor Erika haar tropische kenmerken en de extra-tropische Erika loste dezelfde dag op boven de Azoren.

Op 23 oktober ontstond een lagedrukgebied halverwege tussen [[Bermuda]] en [[Hispaniola]], uit een lagedrukgebied in de middelste lagen van de atmosfeer, wier circulatie zich naar het aardoppervlak had uitgebreid. Het lagedrukgebied vertoonde convectie buiten het centrum en werd zo op 25 oktober gepromoveerd tot een subtropische depressie, die langzaam naar het westnoordwesten trok. Op 26 oktober promoveerde de subtropische depressie tot subtropische storm, die die dag bijdraaide naar het noorden en snel aan kracht won. De convectie manifesteerde zich meer en meer rond het centrum van de subtropische storm. Toen de subtropische storm net onder de orkaangrens kwam, had de subtropische storm zoveel tropische kenmerken gekregen, dat de subtropische storm promoveerde tot tropische storm Grace. Een paar uur later bereikte Grace orkaankracht en draaide bij naar het oosten, doordat er zich een krachtig extra-tropisch lagedrukgebied ontwikkelde ten noordwesten van Grace, waaruit orkaan 8 zou voortkomen.

Daarna versnelde Grace naar het oosten, waardoor haar stormveld grote asymetrie ging vertonen. Geschat werd dat op 29 oktober Grace haar hoogtepunt bereikte met windsnelheden van 167 km/uur aan haar zuidflank en een minimale druk van 982 [[mbar]], een orkaan van de tweede categorie. Aan haar zuidvlak stond de wind uit het westen, in de richting van de koers van de orkaan. Aan de noordflank, met oostenwind tegen die richting in, werden er op Bermuda, waarlangs Grace op 29 oktober op 80 km ten zuiden passeerde werden windsnelheden tot 36 km/uur. Het koufront, behorende tot de extra-tropische storm ten noordwesten van haar, schepte haar laat op 29 oktober, waardoor niet alleen haar tropische kenmerken door haar circulatie te vernietigen, maar via het koufront werd de overgebleven convectie naar het centrum van de extra-tropische storm gezogen.

Op 28 oktober ontstond er een baroklinisch lagedrukgebied, dus een extra-tropische depressie met fronten systeem, ten oosten van [[Nova Scotia]]. Deze depressie trok naar het zuidoosten en bereikte [[Schaal van Beaufort|windkracht 8]]. Daarna draaide de storm naar het zuidwesten en westzuidwesten en won aan kracht, mede doordat het sterke [[koufront]], behorende tot de depressie, orkaan Grace schepte, haar circulatie vernietigde en haar convectie aanzoog. Op 30 oktober bereikte de storm zijn extra-tropische hoogtepunt met windsnelheden tot 110 km/uur en een minimale druk 972 [[mbar]] op 600km ten zuiden van [[Halifax (stad)|Halifax]] in Nova Scotia. Op dit moment veroorzaakte de storm al veel wind en ruige zeeën aan de Amerikaanse oostkust; er werden golven tot 30 meter gerapporteerd. Daarna draaide de storm bij naar het zuiden en zuidoosten, waardoor de storm boven de [[Golfstroom]] schoof. Met zeewatertemperatuur van 26 C, ontwikkelde zich in het centrum van het lagedrukgebied convectie, waardoor het op 31 oktober promoveerde tot subtropische storm. Nu ontstond er snel een tropische storm uit de subtropische storm binnen de kern van het omvangrijke, oorspronkelijke extra-tropische lagedrukgebied. Dit was een zeer opmerkelijke, maar geen unieke situatie.

Nu er een tropische storm was ontstaan binnen deze extra-tropische storm, had die recht op de naam Henri. Omdat de extra-tropische storm de oostkust van de [[Verenigde Staten]] al een paar dagen teisterde en verwacht werd, dat de tropische storm niet zou landen, werd besloten de storm geen naam te geven, om verwarring en/of paniek te voorkomen. De tropische storm draaide nu naar het noordoosten en noordnoordoosten en won aan kracht. Later op 1 november promoveerde de tropische storm tot orkaan en bereikte zijn hoogtepunt als tropische cycloon met windsnelheden tot 120 km/uur en een minimale druk 980 mbar. De orkaan trok verder naar het noordnoordoosten en verzwakte gestaag boven koeler water, twaalf uur later degradeerde de orkaan op 2 november tot tropische storm en landde dezelfde dag bij Halifax, Nova Scotia. Ten noorden van Nova Scotia, in de Baai van St. Laurence degradeerde de tropische storm tot tropische depressie, die snel oploste. De orkaan eiste in totaal (in zijn bestaansduur als extra-, subtropisch en tropisch systeem) 13 mensenlevens en veroorzaakte $1,3 miljard aan schade.

De orkaan zonk een visserschip, de ''Andrea Gail'' en zes opvarenden verdronken. De orkaan veroorzaakte een hogere vloed van meer dan 4 meter, en een stormvloed van anderhalve meter. Het omvangrijke systeem had een koufront, dat in [[Minnesota]] een sneeuwstorm veroorzaakte van drie dagen. In Saint Paul en Minneapolis lag een sneeuwdek van 72 cm. Over de lotgevallen van het schip ''Andrea Gail'' en haar opvarenden schreef [[Sebastian Junger]] het boek ''The perfect storm'', dat werd vertaald in het Nederlands (''De volmaakte storm''). Dit boek werd in [[2000]] verfilmd als ''The perfect storm'', met in de regie [[Wolfgang Petersen]] en in de hoofdrollen [[George Clooney]], [[Mark Wahlberg]], [[Diane Lane]], [[Karen Allen]] en [[Mary Elizabeth Mastrantonio]]. De nabestaanden van de opvarenden van de ''Andrea Gail'' waren niet ingenomen met de film en besloten naar de rechter te stappen. De zaak werd echter onontvankelijk verklaard, omdat de film viel onder de vrijheid van meningsuiting, beschreven in het [[Eerste amendement van de grondwet van de Verenigde Staten]].