Vakwetenschap: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Algemeen: Karakteristieken van een wetenschappelijke discipline
Ontwikkeling van een vakgebied - apart onderwerp
Regel 8:
* Een specifieke studieaanpak, die spreekt uit eigen procedures en onderzoeksmethoden en technieken.
* Een theoretisch raamwerk, waarin de procedures en methodes een bepaalde plek hebben.
 
De Amerikaanse [[wetenschap]]s[[filosoof]] [[Thomas Kuhn]] was in zijn boek ''The Structure of Scientific Revolutions'' (1962), de eerste die het idee naar voren bracht, dat wetenschap niet geleidelijk [[evolutie|evolueert]] maar door [[paradigma]]-wisselingen sprongsgewijs verandert. een paradigma is volgens Kuhn een samenhangend stelsel van [[model (wetenschap)|modellen]] en [[theorie|theorieën]], die een denkkader vormen waarmee de '[[werkelijkheid]]' geanalyseerd wordt, en die door een groep binnen een vakdiscipline wordt gedragen. Volgens Kuhn doorloopt een wetenschappelijke discipline de volgende opeenvolgende fasen:<ref> [[Thomas Kuhn]] (1962), ''The Structure of Scientific Revolutions'' </ref>
* Pre-wetenschap; er is nog geen [[paradigma]] dus is er geen overeenstemming
* Normale wetenschap; er is een paradigma, dus eenstemmigheid, waardoor vooruitgang mogelijk is
* Crisis; [[anomalie]]ën (onopgeloste puzzels) worden openlijk onderkend
* Revolutie; deze leidt tot een nieuwe normale wetenschap
 
In de praktijk blijven zulk soort paradigma's en eigenlijk ook de wetenschappelijke disciplines weinig vastomlijnd.
 
== Geschiedenis ==
Regel 21 ⟶ 13:
 
== Vakwetenschap: Onderwerpen ==
=== Actoren in een vakgebied ===
Binnen een wetenschappelijke discipline zijn verschillende partijen actief:
* Een groep [[wetenschappers]] met in elke tijd enige vooraanstaande sleutelfiguren, die als experts bekend staan, standaarwerken hebben geschreven en als opiniemakers gelden. Er zijn in de regel ook altijd enige geleerden, die als pioniers en of grondleggers van het vakgebied worden aangezien. De verzameling kan verder heel divers zijn met nieuwkomers en oudgediende. Met eendagsvliegen en de genoemde experts met respectabele staat van dienst.
Regel 32 ⟶ 24:
=== Opkomst van een vakgebied ===
Volgens Kamen (2001) is een wetenschappelijk vakgebied een gebied van [[studie]] met een centrale focus. Een nieuwe discipline kan op dezelfde wijze ontstaan, zoals veel vakgebieden zijn ontstaan: Enige [[wetenschapper]]s komen bij elkaar en besluiten dat ze iets gemeenschappelijk hebben. Later markeren deze dag als de oorsprong van de nieuwe discipline. Enige van dergelijke bijeenkomsten zijn gecumuleerd in nieuwe disciplines, zoals biochemie, geofysica, psychophysiologie, econometrie en radioastronomie als voorbeeld. Bij zulke bijeenkomsten realiseren de creatieve geesten dat ze meer gemeenschappelijk hebben. Nu kan de samensmelting van twee of meer afzonderlijke studies resulteren in een snellere toename van [[kennis]] door de combinatie van bestaande know-how en [[onderzoek]]stechnieken, dan waarneer de studie onafhankelijk in meerdere richtingen is verricht. Nu kunnen bepaalde nieuwe disciplines ook gestart worden vanuit een gemeenschappelijke interesse in de toepassing van bepaalde verworven kennis.<ref> Gary Kamen (2001), ''Foundations of Exercise Science'', p.4.</ref>
 
=== Ontwikkeling van een vakgebied ===
De Amerikaanse [[wetenschap]]s[[filosoof]] [[Thomas Kuhn]] was in zijn boek ''The Structure of Scientific Revolutions'' (1962), de eerste die het idee naar voren bracht, dat wetenschap niet geleidelijk [[evolutie|evolueert]] maar door [[paradigma]]-wisselingen sprongsgewijs verandert. een paradigma is volgens Kuhn een samenhangend stelsel van [[model (wetenschap)|modellen]] en [[theorie|theorieën]], die een denkkader vormen waarmee de '[[werkelijkheid]]' geanalyseerd wordt, en die door een groep binnen een vakdiscipline wordt gedragen. Volgens Kuhn doorloopt een wetenschappelijke discipline de volgende opeenvolgende fasen:<ref> [[Thomas Kuhn]] (1962), ''The Structure of Scientific Revolutions'', 1st. ed., Chicago: Univ. of Chicago Press. </ref>
* Pre-wetenschap; er is nog geen [[paradigma]] dus is er geen overeenstemming
* Normale wetenschap; er is een paradigma, dus eenstemmigheid, waardoor vooruitgang mogelijk is
* Crisis; [[anomalie]]ën (onopgeloste puzzels) worden openlijk onderkend
* Revolutie; deze leidt tot een nieuwe normale wetenschap
 
In de praktijk blijven zulk soort paradigma's en eigenlijk ook de wetenschappelijke disciplines weinig vastomlijnd.
 
== Indeling van vakdisciplines ==
Regel 46 ⟶ 47:
* [[Vakgebied]]
* [[Wetenschap]]
 
== Literatuur ==
* Thomas S Kuhn, ''The structure of scientific revolutions'' ( 1st. ed., Chicago: Univ. of Chicago Press, 1962.
 
== Referencies ==