Dubbelblind onderzoek: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
geschiedenis
Robbot (overleg | bijdragen)
k Spellingscontrole
Regel 3:
 
== Geneesmiddelenonderzoek ==
Deze methode wordt vooral gebruikt in proeven met [[geneesmiddel]]en, om het [[placebo-effect]] uit te sluiten. Als de effectiviteit van een geneesmiddel moet worden onderzocht, wordt een deel van de patiënten het middel gegeven, een ander deel een gelijkuitziendgelijk uitziend, doch volledig onwerkzaam middel. Dit gebeurt echter dubbelblind - noch de patiënt, noch de dokter weet wat de patiënt krijgt. Op deze manier is het verschil tussen middel en placebo inderdaad de werkzaamheid van het medicijn, en wordt het niet veroorzaakt door het vertrouwen van patiënt of arts in het middel, of door vertekende waarneming.
 
Het blijkt namelijk dat zowel de verwachting van de onderzoeker als die van de patiënt een sterk effect op de perceptie van de werkzaamheid van een middel hebben. De patiënt die zonder dit te weten een tabletje geperste poedersuiker mee naar huis krijgt rapporteert zeer vaak (10-20%) bijwerkingen als misselijkheid, duizeligheid en hoofdpijn, die hij totaal niet zou ondervinden van een klontje suiker in zijn koffie; de onderzoeker wordt eveneens bij het beoordelen van het effect sterk gekleurd door zijn wens een werkzaam middel te geven en zal daarom gauw geneigd zijn (zelfs volstrekt onopzettelijk) een verbetering vast te stellen die in werkelijkheid niet aanwezig is. Een onderzoek met geneesmiddelen waarbij geen vergelijkingsgroep wordt gebruikt en niet dubbelblind wordt gewerkt moet daarom wetenschappelijk gezien vrijwel als waardeloos worden beschouwd.
 
==Randomisatie==
Voor het onderzoek wordt een groep patiënten willekeurig ([[gerandomiseerd onderzoek met controlegroep|at random]]) opgesplitst in 2 groepen. Eén groep krijgt het te testen middel, de andere een [[placebo (middel)|placebo]]. Soms wordt zelfs gebruikgemaaktgebruik gemaakt van 3 groepen, waarbij de derde groep ter vergelijking geheel geen behandeling krijgt. De medicijnen zijn gecodeerd, evenals de patiënten. De betekenis van de codes is slechts bekend bij een persoon die niet (direct) betrokken is bij het onderzoek. Na afloop van de onderzoeksperiode worden de resultaten [[statistiek|statistisch]] verwerkt. De testpersonen worden dan meestal opgedeeld in diverse groepen, bijvoorbeeld 1 groep waarbij verslechtering optrad, 1 groep die gelijk bleef en 1 groep waarbij verbetering optrad. Pas nadat de resultaten allemaal geregistreerd zijn wordt de codering verbroken en wordt duidelijk welke patiënt het echte middel heeft gekregen en welke het placebo. Dan wordt ook duidelijk of een verbetering aan het medicijn is te danken of juist niet. Het komt ook voor dat een getest middel zelfs een verslechtering veroorzaakt, hetgeen dan ook zal blijken. Het is van belang de blindering tot na het verwerken van de testresultaten vol te houden omdat ook bij deze verwerking (onbewuste) vertekening van de resultaten kan plaats vinden als bekend is wie bij welke groep hoort.
 
De consequente toepassing van het dubbelblind onderzoek is één van voornaamste redenen dat de medische wetenschap de laatste ca. 100 jaar zeer grote vooruitgang heeft geboekt. Het dubbelblind onderzoek stelt de wetenschap als geen andere methode in staat om dingen die niet werken te scheiden van dingen die wel werken. De basis voor het dubbelblind onderzoek is grotendeels gelegd door inzichten in de [[psychologie|psychologische]] mechanismen die kunnen leiden tot foute beoordelingen en zelfbedrog.