Xenacoelomorpha

Xenacoelomorpha
	Proporidae (familie uit Xenacoelomorpha)
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Onderrijk:	Eumetazoa (Orgaandieren)
Clade:	Bilateria
	Stam
	Xenacoelomorpha; Philippe et al., 2011
	Onderstammen
	Xenoturbellida; Acoelomorpha;
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Xenacoelomorpha op Wikispecies
	(en) World Register of Marine Species
Portaal	Biologie

Xenacoelomorpha is een kleine stam van eenvoudige ongewervelde dieren, bestaande uit de twee zustergroepen Xenoturbellida en Acoelomorpha.^[1] Het zijn eenvoudige in het water levende diertjes, die geen coeloom (embryonale lichaamsholte) hebben. De stam is gebaseerd op morfologische synapomorfieën^[2] en later nog eens bevestigd door fylogenetische analyses van moleculaire gegevens.^[1]^[3] Xenacoelomorpha zijn een zustergroep van de Nephrozoa waardoor ze de Bilateria in twee groepen verdelen.

Kenmerken bewerken

Zenuwstelsel bewerken

De Xenacoelomorpha bezitten een eenvoudig zenuwstelsel. In sommige gevallen worden de zenuwen samengeperst tot zenuwbundels op verschillende plaatsen in het lichaam. Bovendien hebben Xenacoelomorpha een epidermaal zenuwstelsel, dat wil zeggen dat de zenuwen dicht tegen de huid gelegen zijn.^[4] Ze bezitten nooit hersenen.

Spijsvertering bewerken

Sommige Xenacoelomorphen (de Xenoturbellida en Nemertodermatida) missen een typisch stomatogastrisch systeem, met andere woorden ze hebben geen echte darm. Acoela daarentegen hebben wel darmen.

Evenwicht bewerken

Het evenwichtsorgaan statocyst is aanwezig in alle Xenacoelomorpha, hetzij met verschillende ultrastructuren.^[5]

Grootte bewerken

Xenacoelomorpha hebben een grootte van 100 µm - 4 cm.

Voorkomen bewerken

Buiten een paar uitzonderingen, leven alle Xenacoelomorpha in zoutwater, zoals in zeeën en oceanen.

Taxonomie bewerken

Men was voor een lange tijd niet zeker van de plaats van Xenacoelomorpha in het dierenrijk. Sommige wetenschappers formuleerde dat deze een zustergroep was van alle overblijvende Bilateria (ook wel Nephrozoa)^[6]^[7], terwijl anderen zeiden dat het een groep was in de Deuterostomata.^[8] Nu is het dus met zekerheid een zustergroep van de Nephrozoa.

Bilateria
- Nephrozoa
- Stam Xenacoelomorpha
  - Onderstam Acoelomorpha
  - Onderstam Xenoturbellida

Bronnen

(en) Wanniger, A. (2015) Evolutionary Developmental Biology of Invertebrates 1

Referenties

↑ ^a ^b Philippe H, Brinkmann H. (10 February 2011). Acoelomorph flatworms are deuterostomes related to Xenoturbella. Nature 470 (7333): 255–258. PMID 21307940. PMC 4025995. DOI: 10.1038/nature09676.
↑ Lundin, K (1998). The epidermal ciliary rootlets of Xenoturbella bocki (Xenoturbellida) revisited: new support for a possible kinship with the Acoelomorpha (Platyhelminthes). Zoologica Scripta 27: 263–270. DOI: 10.1111/j.1463-6409.1998.tb00440.x.
↑ Hejnol, A., Obst, M., Stamatakis, A., Ott, M., Rouse, G. W. (2009). Assessing the root of bilaterian animals with scalable phylogenomic methods. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 276: 4261–4270. PMID 19759036. PMC 2817096. DOI: 10.1098/rspb.2009.0896.
↑ Achatz en Martinez 2012; Hejnol 2015
↑ Ferrero 1973; Ehlers 1991
↑ Hejnol, A. et al. . Proc. R. Soc. B 276, 4261–4270 (2009)
↑ Srivastava, M., Mazza-Curll, K. L., van Wolfswinkel, J. C. & Reddien, P. W. . Curr. Biol. 24, 1107–1113 (2014)
↑ Philippe, H. et al. . Nature 470, 255–258 (2011)

[Philippe2011-1] Philippe H, Brinkmann H. (10 February 2011). Acoelomorph flatworms are deuterostomes related to Xenoturbella. Nature 470 (7333): 255–258. PMID 21307940. PMC 4025995. DOI: 10.1038/nature09676.

[Lundin_1998-2] Lundin, K (1998). The epidermal ciliary rootlets of Xenoturbella bocki (Xenoturbellida) revisited: new support for a possible kinship with the Acoelomorpha (Platyhelminthes). Zoologica Scripta 27: 263–270. DOI: 10.1111/j.1463-6409.1998.tb00440.x.

[Hejnol-3] Hejnol, A., Obst, M., Stamatakis, A., Ott, M., Rouse, G. W. (2009). Assessing the root of bilaterian animals with scalable phylogenomic methods. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 276: 4261–4270. PMID 19759036. PMC 2817096. DOI: 10.1098/rspb.2009.0896.

[4] Achatz en Martinez 2012; Hejnol 2015

[5] Ferrero 1973; Ehlers 1991

[6] Hejnol, A. et al. . Proc. R. Soc. B 276, 4261–4270 (2009)

[7] Srivastava, M., Mazza-Curll, K. L., van Wolfswinkel, J. C. & Reddien, P. W. . Curr. Biol. 24, 1107–1113 (2014)

[8] Philippe, H. et al. . Nature 470, 255–258 (2011)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]