William Beckford
William Thomas Beckford (Fonthill, Wiltshire, 1 oktober 1760 – “Lansdown Hill”, landgoed bij Bath, 2 mei 1844) was een excentrieke Engelse schrijver, kunstverzamelaar, architect, bouwmeester en politicus.
| William Beckford | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Portret William Beckford, door George Romney, 1782
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | William Thomas Beckford | |||
| Pseudoniem(en) | Jacquetta Agneta Mariana Jenks | |||
| Geboren | 1 oktober 1760 | |||
| Geboorteplaats | Soho (Londen) | |||
| Overleden | 2 mei 1844 | |||
| Overlijdensplaats | “Lansdown Hill”, bij Bath | |||
| Land | Koninkrijk Groot-Brittannië | |||
| Beroep | schrijver, architect, bouwmeester, politicus en kunstverzamelaar | |||
| Werk | ||||
| Bekende werken | Vathek, an Arabian Tale; Azemia | |||
| Dbnl-profiel | ||||
| ||||
Leven en werk bewerken
Vroege leven bewerken
Beckford werd geboren als de zoon van de burgemeester van Londen en stamde van moederszijde rechtstreeks af van Maria Stuart. Als kind gold hij als hoogbegaafd, zou op vijfjarige leeftijd muziekles hebben gehad van de toen negenjarige Wolfgang Amadeus Mozart en ging al op vroege leeftijd architectuur en bouwkunst studeren.
Toen Beckfords vader in 1770 overleed liet hij zijn zoon een enorm vermogen na: 1 miljoen pond sterling, tal van landerijen en diverse suikerplantages op Jamaica. Dat stelde hem in staat zijn leven verder in dienst te stellen van zijn “liefhebberijen”, zoals schrijven, architectuur en het verzamelen van allerhande kunstobjecten.
Nadat Beckford in 1778 terugkeerde van een lange reis door Europa maakte hij zijn architectuurstudies af bij de bekende Schotse architect William Chambers.
Schrijver bewerken
In 1782 ondernam Beckford een grote Italië-reis. Na zijn terugkomst besloot hij niet, zoals algemeen verwacht werd, in de politiek te gaan, maar begon hij met schrijven. In 1783 verscheen zijn reisverslag Dreams, Walking Thoughts and Incidents (1783, in 1834 gereviseerd heruitgegeven als Italy: with some Sketches of Spain and Portugal) en in 1786 zijn bekende, aanvankelijk in het Frans geschreven griezelverhaal Vathek, dat later van grote invloed zou zijn op onder andere Byron, Poe en Borges. Vathek is een fantastisch “gothic” verhaal over de omzwervingen van kalief Vathek die, uit een soort Faustische nieuwsgierigheid, een volgeling wordt van de duivel. Pas als hij de onderaardse gewelven van het duivelsrijk Eblis betreedt, leert hij de ijdelheid inzien van kennis en macht. Desondanks weet hij “de eeuwige straf” niet te ontlopen.
Later leven: politicus, architect, kunstverzamelaar bewerken
Behalve schrijver werd Beckford, ondanks zijn afkeer van de politiek, op latere leeftijd toch nog parlementslid. Ook ontwierp en bouwde hij twee imposante gotische landhuizen, ‘Fonthill Abbey’ nabij Wiltshire en ‘Lansdown Hill’ in de omgeving van Bath, alsook het Paleis van Monserrate in Sintra (Portugal). Met name ‘Fonthill Abbey’ diende daarbij tevens als „opslagplaats“ voor zijn enorme kunstcollectie, met onder andere een enorme bibliotheek met veel zeldzame boekwerken, merkwaardige meubelstukken, Frans keukengerei, zeldzame Quattrocento-schilderijen, Chinese vazen enzovoort. ‘Fonthill Abbey’ groeide uit tot het toonbeeld van decadentie. Haar omgeving inspireerde Oscar Wilde tot zijn Dorian Gray.
Beckford was gehuwd met Lady Margaret Gordon, had twee dochters, maar was openlijk biseksueel. Hij overleed te ‘Lansdown Hill’, op 83-jarige leeftijd. Zijn fortuin had hij er inmiddels grotendeels doorheen gejaagd. Voor zijn erfgenamen resteerde nog ‘slechts’ 80.000 pond sterling.
Bibliografie bewerken
- Fonthill Foreshadowed (1777/78)
- The Dome of the Setting Sun (1777/78)
- Biographical memoirs of extraordinary painters (1780; satirische fictieve biografieën)
- Dreams, Walking Thoughts and Incidents (1783)
- Vathek (Lausanne 1786/1787; Franse uitgave)
- Popular tales of the Germans (1791)
- Modern Novel Writing, or, The Elegant Enthusiast (1796; satire)
- Azemia. A novel. (1797; satirische roman)
- The Story of Al Raoui. A tale from the Arabic (1799)
- A Catalogue Of The Costly And Interesting Effects Of Fonthill Abbey (1823)
- Liber Veritatis (1830)
- Italy: with some Sketches of Spain and Portugal (1834)
- Recollections of the Monasteries of Alcobaca and Batalha (1835)
Van Beckford werden ook diverse brievenbundels, dagboeken en essaybundels uitgegeven.
Literatuur en bronnen bewerken
- A. Bachrach e.a.: Encyclopedie van de wereldliteratuur. Bussum, 1980-1984. ISBN 90-228-4330-0
- Boyd Alexander: England's wealthiest son. A study of William Beckford. Centaur Press, London 1962
- Gerlof Janzen: 'Geen hond die mij begrijpt'. Een inleiding tot het leven en werk van William Beckford, gepubliceerd in Hollands Maandblad, jrg. 33, nr. 533 (april 1992), p. 33-40.
Externe links bewerken
