Wereldkampioenschap halve marathon

Het wereldkampioenschap halve marathon is een hardloopwedstrijd over de afstand van een halve marathon, die wordt georganiseerd door de International Association of Athletics Federations (IAAF). Deze wedstrijd wordt sinds 1992 ieder jaar gelopen. De winnaar mag zich "wereldkampioen(e) halve marathon" noemen. De laatste edities vonden allemaal in oktober plaats. Er wordt gelopen op de openbare weg, die afgezet is voor het verkeer. Het prijzengeld voor de snelste lopers varieert van 30.000 dollar tot 3000 dollar.

In 2006 en 2007 heette het evenement geen wereldkampioenschap halve marathon, maar wereldkampioenschap op de weg. De winnaar mocht zich bij deze edities wereldkampioen op de weg noemen. De strijd ging in 2006 over 20 km en in 2007 over de afstand van een halve marathon. Ook werd er de eerste twee jaar gestreden om de wereldtitel halve marathon voor junioren.

Naast de wereldtitel wordt er bij zowel de mannen als de vrouwen ieder jaar gestreden om het landenkampioenschap. De winnaar wordt bepaald aan de hand van de totaaltijd van de drie snelste lopers van elke sekse.

Edities

editie	datum	land	plaats	lopers	landen	uitslagen
1	19-20 september 1992	Verenigd Koninkrijk	Newcastle-South Shields	204	36	uitslagen
2	3 oktober 1993	België	Brussel	254	49	uitslagen
3	24 september 1994	Noorwegen	Oslo	215	47	uitslagen
4	1 oktober 1995	Frankrijk	Montbéliard-Belfort	247	54	uitslagen
5	29 september 1996	Spanje	Palma de Mallorca	209	53	uitslagen
6	3 oktober 1997	Slowakije	Košice	228	45	uitslagen
7	27 september 1998	Zwitserland	Uster	236	54	uitslagen
8	3 oktober 1999	Italië	Palermo	193	48	uitslagen
9	12 november 2000	Mexico	Veracruz	182	52	uitslagen
10	7 oktober 2001	Verenigd Koninkrijk	Bristol	202	52	uitslagen
11	5 mei 2002	België	Brussel	201	60	uitslagen
12	4 oktober 2003	Portugal	Vilamoura	171	49	uitslagen
13	3 oktober 2004	India	New Delhi	152	55	uitslagen
14	1 oktober 2005	Canada	Edmonton	156	43	uitslagen
15	8 oktober 2006	Hongarije	Debrecen	160	42	uitslagen
16	14 oktober 2007	Italië	Udine	144		uitslagen
17	12 oktober 2008	Brazilië	Rio de Janeiro	157	43	uitslagen
18	11 oktober 2009	Verenigd Koninkrijk	Birmingham	158	39	uitslagen
19	16 oktober 2010	China	Nanking	123	30	uitslagen
20	6 oktober 2012	Bulgarije	Kavarna	147	42	uitslagen
21	29 maart 2014	Denemarken	Kopenhagen	201	56	uitslagen
22	26 maart 2016	Verenigd Koninkrijk	Cardiff	174	49	uitslagen
23	24 maart 2018	Spanje	Valencia	279	80	uitslagen
24	17 oktober 2020	Polen	Gdynia	?	?	uitslagen
-	13 november 2022	China	Yangzhou	Geannuleerd vanwege Covid-19
25	1 oktober 2023	Letland	Riga	347	57	uitslagen

Records

WK halve marathon records

Type	Tijd	Atleet	Land	Jaar
Mannen	59.35	Zersenay Tadese	Eritrea	2009
Vrouwen	1:06.36	Mary Keitany	Kenia	2009
Mannen team	2:59.54	Shem Kororia Moses Tanui Kenneth Cheruiyot	Kenia	1997
Vrouwen team	3:22.30	Mary Keitany Philes Ongori Caroline Cheptanui Kilel	Kenia	2009

Mannen

Individueel

Jaar	1 Goud		2 Zilver		3 Brons
1992	KEN Benson Masya	1:00.24	ARG Antonio Silio	1:00.40	TAN Boay Akonay	1:00.45
1993	BEL Vincent Rousseau	1:01.06	AUS Steve Moneghetti	1:01.10	GBR Carl Thackery	1:01.13
1994	MAR Khalid Skah	1:00.27	MEX Germán Silva	1:00.28	BRA Ronaldo da Costa	1:00.54
1995	KEN Moses Tanui	1:01.45	KEN Paul Yego	1:01.46	KEN Charles Tangus	1:01.50
1996	ITA Stefano Baldini	1:01.17	KEN Josephat Kiprono	1:01.30	ZIM Tendai Chimusasa	1:02.00
1997	KEN Shem Kororia	59.56 CR	KEN Moses Tanui	59.58	KEN Kenneth Cheruiyot	1:00.00
1998	KEN Paul Koech	1:00.01	RSA Hendrick Ramaala	1:00.24	MAR Khalid Skah	1:00.24
1999	KEN Paul Tergat	1:01.50	RSA Hendrick Ramaala	1:01.50	ETH Tesfaye Jifar	1:01.51
2000	KEN Paul Tergat	1:03.47	TAN Phaustin Baha Sulle	1:03.48	ETH Tesfaye Jifar	1:03.50
2001	ETH Haile Gebrselassie	1:00.03	ETH Tesfaye Jifar	1:00.04	TAN John Yuda Msuri	1:00.12
2002	KEN Paul Malakwen Kosgei	1:00.39	MAR Jaouad Gharib	1:00.42	TAN John Yuda Msuri	1:00.57
2003	KEN Martin Lel	1:00.49	TAN Fabiano Joseph Naasi	1:00.52	TAN Martin Sulle	1:00.56
2004	KEN Paul Kiprop Kirui	1:02.15	TAN Fabiano Joseph Naasi	1:02.31	QAT Ahmad Abdullah	1:02.36
2005	TAN Fabiano Joseph Naasi	1:01.08	QAT Mubarak Hassan Shami	1:01.09	ERI Yonas Kifle	1:01.13
2006 (20 km)	ERI Zersenay Tadese	56.01	KEN Robert Kipkorir Kipchumba	56.41	KEN Wilson Kebenei	57.15
2007	ERI Zersenay Tadese	58.59	KEN Patrick Makau	59.02	KEN Evans Cheruiyot	59.05
2008	ERI Zersenay Tadese	59.56 CR	KEN Patrick Makau Musyoki	1:01.54	QAT Ahmad Abdullah	1:01.57
2009	ERI Zersenay Tadese	59.35 CR	KEN Bernard Kipyego	59.59	USA Dathan Ritzenhein	1:00.00
2010	KEN Wilson Kiprop	1:00.07	ERI Zersenay Tadese	1:00.11	KEN Sammy Kitwara	1:00.22
2012	ERI Zersenay Tadese	1:00.19	ETH Deressa Chimsa	1:00.51	KEN John Nzau Mwangangi	1:01.01
2014	KEN Geoffrey Kamworor	59.08 CR	ERI Samuel Tsegay	59.21	ETH Guye Adola	59.21
2016	KEN Geoffrey Kamworor	59.10	KEN Bedan Karoki Muchiri	59.36	GBR Mo Farah	59.59
2018	KEN Geoffrey Kamworor	1:00.02	KEN Abraham Cheroben	1:00.22	ERI Aron Kifle	1:00.31
2020	UGA Jacob Kiplimo	58:49	KEN Kibiwott Kandie	58:54	ETH Amedework Walelegn	59:08
2022	Geannuleerd vanwege COVID-19 pandemie

Landen

Jaar	1 Goud		2 Zilver		3 Brons
1992	Kenia Benson Masya Lameck Aguta Joseph Keino	3:02.25	Verenigd Koninkrijk David Lewis Paul Evans Carl Thackery	3:04.54	Brazilië Artur Castro Ronaldo da Costa Delmir dos Santos	3:05.56
1993	Kenia Lameck Aguta Thomas Osano Joseph Cheromei	3:05.40	Australië Steve Moneghetti John Andrews Pat Carroll	3:05.43	Verenigd Koninkrijk Carl Thackery Mark Flint Devid Lewis	3:06.10
1994	Kenia Godfrey Kiprotich Shem Kororia Andrew Masai	3:03.36	Mexico Germán Silva Martín Pitayo Benjamín Paredes	3:03.47	Marokko Khalid Skah Salah Hissou Abdelkadir Mouaziz	3:05.58
1995	Kenia Moses Tanui Paul Yego Charles Tangus	3:05.21	Spanje Antonio Serrano Bartolomé Serrano Pablo Sierra	3:07.51	Italië Vincenzo Modica Danilo Goffi Giacomo Leone	3:08.31
1996	Italië Stefano Baldini Giacomo Leone Vincenzo Modica	3:07.42	Spanje Carlos de la Torre Alejandro Gómez José Manuel García	3:08.36	Japan Toshiyuki Hayata Masatoshi Ibata Katsuhiko Hanada	3:08.43
1997	Kenia Shem Kororia Moses Tanui Kenneth Cheruiyot	2:59.54 CR	Zuid-Afrika Hendrick Ramaala Gert Thys Makhosonke Fika	3:03.34	Ethiopië Abraham Assefa Lemma Alemayehu Tesfaye Tola	3:03.46
1998	Zuid-Afrika Hendrick Ramaala Gert Thys Abner Chipu	3:02.21	Kenia Paul Koech Shem Kororia John Gwako	3:03.07	Ethiopië Ibrahim Seid Girma Alemayehu Addis Abebe	3:05.18
1999	Zuid-Afrika Hendrick Ramaala Abner Chipu Muleki Nobanda	3:06.01	Ethiopië Tesfaye Jifar Tesfaye Tola Fekadu Degefu	3:06.03	Kenia Paul Tergat Laban Chege Sammy Korir	3:06.03
2000	Kenia Paul Tergat Joseph Kimani David Ruto	3:11.38	Ethiopië Tesfaye Jifar Ibrahim Seid Gemechu Kebede	3:14.45	België Koen Allaert Guy Fays Christian Nemeth	3:18.35
2001	Ethiopië Haile Gebrselassie Tesfaye Jifar Tesfaye Tola	3:00.31	Kenia Evans Rutto Peter Kiplagat Chebet Chris Cheboiboch	3:02.53	Tanzania John Yuda Phaustin Baha Sulle Benedict Ako	3:05.08
2002	Kenia Paul Malakwen Kosgei Charles Kamathi Paul Kirui	3:00.31	Japan Atsushi Sato Toshihide Kat Kurao Umeki	3:02.53	Ethiopië Tesfaye Jifa Amebesse Tolossa Worku Bikila	3:05.08
2003	Tanzania Fabiano Joseph Naasi Martin Sulle John Yuda	3:03.01	Kenia Martin Lel John Cheruiyot Korir Yusuf Songoka	3:03.09	Ethiopië Tesfaye Tola Dereje Adere Mesfin Hailu	3:07.34
2004	Kenia Paul Kirui John Cheruiyot Korir Wilson Kiprotich	3:07.55	Ethiopië Solomon Tsige Alene Emere Berhanu Addane	3:08.37	Oeganda Wilson Busienei Martin Toroitich Joseph Nsubuga	3:13.48
2005	Ethiopië Sileshi Sihine Abebe Dinkesa Leshane Yegezu	3:06.18	Eritrea Yonas Kifle Yared Asmerom Tesfayohannes Mesfen	3:07.05	Japan Kazuo Ietani Takayuki Matsumiya Takanobu Otsubo	3:08.30
2006 (20 km)	Kenia Robert Kipchumba Wilson Kiprotich Wilfred Taragon	2:51.18	Eritrea Zersenay Tadese Yonas Kifle Tesfayohannes Mesfen	2:53.19	Ethiopië Deriba Merga Tadese Tola Demise Tsega	2:54.17
2007	Kenia Patrick Makau Musyoki Evans Cheruiyot Robert Kipchumba	2:58.54	Eritrea Zersenay Tadese Yonas Kifle Michael Tesfay	2:59.08	Ethiopië Deriba Merga Assefa Raji Tariku Jufar	3:01.15
2008	Kenia Patrick Makau Musyoki Stephen Kipkoech Kibiwott Joseph Maregu	3:07.24	Eritrea Zersenay Tadese Michael Tesfay Mogos Ahferom	3:09.40	Qatar Ahmad Abdullah Essa Ismail Rashed Ali Dawoud Sedam	3:10.52
2009	Kenia Bernard Kipyego Wilson Kipsang Wilson Chebet	3:01.06	Eritrea Zersenay Tadese Samuel Tsegay Adhanom Abraha	3:02.39	Ethiopië Tilahun Regassa Dereje Tesfaye Abebe Negewo	3:06.42
2010	Kenia Wilson Kiprop Sammy Kitwara Silas Kipruto	3:01.32	Eritrea Zersenay Tadese Samuel Tsegay Tewelde Estifanos	3:03.04	Ethiopië Lelisa Desisa Birhanu Bekele Asefa Mengstu	3:05.26
2012	Kenia John Nzau Mwangangi Pius Maiyo Kirop Stephen Kosgei Kibet	3:03.52	Eritrea Zersenay Tadese Tewelde Estifanos Kiflom Sium	3:04.41	Ethiopië Deressa Chimsa Belay Assefa Habtamu Assefa	3:05.43
2014	Eritrea Samuel Tsegay Zersenay Tadese Nguse Amlosom	2:58.59 CR	Kenia Geoffrey Kipsang Kamworor Wilson Kiprop Kenneth Kiprop Kipkemoi	2:59.38	Ethiopië Guye Adola Adugna Takele Bonsa Dida	3:00.48
2016	Kenia Geoffrey Kipsang Kamworor Bedan Karoki Simon Cheprot	2:58.58 CR	Ethiopië Abayneh Ayele Tamirat Tola Mule Wasihun	3:01.16	Eritrea Abrar Osman Nguse Amlosom Hiskel Tewelde	3:06.18

Vrouwen

Individueel

Jaar	1 Goud		2 Zilver		3 Brons
1992	GBR Liz McColgan	1:08.53	JPN Megumi Fujiwara	1:09.21	ITA Rosanna Munerotto	1:09.38
1993	POR Conceição Ferreira	1:10.07	JPN Mari Tanigawa	1:10.09	KEN Tegla Loroupe	1:10.12
1994	RSA Elana Meyer	1:08.36 CR	ROU Iulia Negura	1:09.15	ROU Anuța Cătună	1:09.35
1995	RUS Valentina Jegorova	1:09.58	ROU Cristina Pomacu	1:10.22	ROU Anuța Cătună	1:10.28
1996	CHN Ren Xiujuan	1:10.39	ROU Lidia Şimon	1:10.57	ROU Aurica Buia	1:11.01
1997	KEN Tegla Loroupe	1:08.14 CR	ROU Cristina Pomacu	1:08.43	ROU Lidia Şimon	1:09.05
1998	KEN Tegla Loroupe	1:08.29	RSA Elana Meyer	1:08.32	ROU Lidia Şimon	1:08.58
1999	KEN Tegla Loroupe	1:08.48	JPN Mizuki Noguchi	1:09.12	KEN Catherine Ndereba	1:09.23
2000	GBR Paula Radcliffe	1:09.07	KEN Susan Chepkemei	1:09.40	ROU Lidia Şimon	1:10.24
2001	GBR Paula Radcliffe	1:06.47 CR	KEN Susan Chepkemei	1:07.36	ETH Berhane Adere	1:08.17
2002	ETH Berhane Adere	1:09.06	KEN Susan Chepkemei	1:09.13	LAT Jeļena Prokopčuka	1:09.15
2003	GBR Paula Radcliffe	1:07.35	ETH Berhane Adere	1:09.02	AUS Benita Johnson	1:09.26
2004	CHN Sun Yingjie	1:08.40	KEN Lydia Cheromei	1:09.00	ROU Constantina Tomescu	1:09.07
2005	ROU Constantina Tomescu	1:09.17	NED Lornah Kiplagat	1:10.19	KEN Susan Chepkemei	1:10.20
2006 (20 km)	NED Lornah Kiplagat	1:03.21 WR	ROU Constantina Tomescu	1:03.23	KEN Rita Jeptoo	1:03.47
2007	NED Lornah Kiplagat	1:06.25 WR	KEN Mary Keitany	1:06.48	KEN Pamela Chepchumba	1:08.06
2008	NED Lornah Kiplagat	1:08.37	ETH Aselefech Mergia	1:09.57	KEN Pamela Chepchumba	1:10.01
2009	KEN Mary Keitany	1:06.36 CR	KEN Philes Ongori	1:07.38	ETH Aberu Kebede	1:07.39
2010	KEN Florence Kiplagat	1:08.24	ETH Dire Tune	1:08.34	KEN Peninah Arusei	1:09.05
2012	ETH Meseret Hailu	1:08.55	ETH Feyse Tadese	1:08.56	KEN Paskalia Chepkorir Kipkoech	1:09.04
2014	KEN Gladys Cherono	1:07.29	KEN Mary Wacera	1:07.44	KEN Selly Chepyego Kaptich	1:07.52
2016	KEN Peres Chepchirchir	1:07.31	KEN Cynthia Limo	1:07.34	KEN Mary Wacera	1:07.54
2018	ETH Netsanet Gudeta	1:06.11	KEN Joyciline Jepkosgei	1:06.54	KEN Pauline Kaveke	1:06.56

Landen

Jaar	1 Goud		2 Zilver		3 Brons
1992	Japan Megumi Fujiwara Miyoko Asahina Eriko Asai	3:30.39	Verenigd Koninkrijk Liz McColgan Andrea Wallace Suzanne Rigg	3:33.05	Roemenië Anuța Cătună Iulia Negura Aurica Buia	3:33.27
1993	Roemenië Elena Murgoci Anuța Cătună Iulia Negura	3:32.18	Japan Mari Tanigawa Miyoko Asahina Akari Takemoto	3:32.22	Portugal Conceição Ferreira Albertina Machado Rosa Oliveira	3:34.12
1994	Roemenië Iulia Negura Anuța Cătună Elena Fidatof	3:29.03 CR	Noorwegen Hilde Stavik Brynhild Synstnes Grete Kirkeberg	3:33.36	Japan Mari Tanigawa Mineko Watanabe Yukari Komatsu	3:35.39
1995	Roemenië Cristina Pomacu Anuța Cătună Elena Fidatof	3:31.29	Rusland Valentina Jegorova Alla Zhilyaeva Firiya Sultanova	3:33.12	Spanje Ana Isabel Alonso Rocío Ríos Carmen Fuentes	3:34.26
1996	Roemenië Lidia Şimon Aurica Buia Nuța Olaru	3:33.05	Frankrijk Christine Mallo Zahia Dahmani Muriel Linsolas	3:38.44	Italië Lucilla Andreucci Annalisa Scurti Sonia Maccioni	3:41.28
1997	Roemenië Cristina Pomacu Lidia Şimon Nuța Olaru	3:27.40 CR	Kenia Tegla Loroupe Joyce Chepchumba Delilah Asiago	3:27.57	Japan Mari Sotani Noriko Geji Hiromi Katayama	3:31.38
1998	Kenia Tegla Loroupe Joyce Chepchumba Leah Malot	3:29.43	Roemenië Lidia Şimon Cristina Pomacu Constantina Diţă	3:32.19	Spanje Julia Vaquero Mara Luisa Larraga Rocío Ríos	3:34.18
1999	Kenia Tegla Loroupe Catherine Ndereba Joyce Chepchumba	3:27.40 =CR	Japan Mizuki Noguchi Reiko Tosa Hiromi Katayama	3:30.06	Rusland Valentina Jegorova Lyudmila Biktashyova Alina Ivanova	3:31.49
2000	Roemenië Lidia Şimon Mihaela Botezan Cristina Pomacu	3:34.22	Japan Mizuki Noguchi Yukiko Okamoto Yasuko Hashimoto	3:36.25	Rusland Lidia Grigorjeva Galina Aleksandrova Zinaida Semenova	3:45.41
2001	Kenia Susan Chepkemei Isabella Ochichi Caroline Kwambai	3:28.04	Japan Mizuki Noguchi Yasuyo Iwamoto Takako Kotorida	3:30.08	Ethiopië Berhane Adere Meseret Kotu Teyiba Erkesso	3:30.20
2002	Kenia Susan Chepkemei Pamela Chepchumba Lenah Cheruiyot	3:28.22	Rusland Svetlana Zacharova Ljoedmila Petrova Irina Safarova	3:30.05	Ethiopië Berhane Adere Asha Gigi Leila Aman	3:30.58
2003	Rusland Lidia Grigorjeva Alla Zhilyaeva Lyudmila Biktashyova	3:30.16	Japan Mikie Takanaka Takako Kotorida Risa Hagiwara	3:34.23	Roemenië Constantina Tomescu-Dita Luminita Talpos Nuța Olaru	3:35.07
2004	Ethiopië Eyerusalem Kuma Bezunesh Bekele Teyiba Erkesso	3:36.00	Roemenië Constantina Tomescu-Dita Mihaela Botezan Luminita Talpos	3:36.08	Rusland Irina Timofejeva Alina Ivanova Yelena Burykina	3:38.21
2005	Roemenië Constantina Tomescu-Dita Mihaela Botezan Nuța Olaru	3:31.00	Rusland Galina Bogomolova Lidia Grigorjeva Irina Timofejeva	3:33.05	Japan Terumi Asoshina Hiromi Ominami Yoko Yagi	3:35.42
2006 (20 km)	Kenia Rita Jeptoo Edith Masai Eunice Jepkorir	3:15.55	Ethiopië Dire Tune Teyiba Erkesso Ashu Kasim	3:18.50	Japan Kayoko Fukushi Yurika Nakamura Ryoko Kizaki	3:19.00
2007	Kenia Mary Keitany Pamela Chepchumba Everline Kimwei	3:23.33	Ethiopië Bezunesh Bekele Atsede Habtamu Atsede Baysa	3:25.51	Japan Chisato Osaki Akane Taira Yoshimi Ozaki	3:27.39
2008	Ethiopië Aselefech Mergia Genet Getaneh Abebu Gelan	3:30.59	Kenia Pamela Chepchumba Peninah Arusei Julia Mumbi Muraga	3:31.24	Japan Yukiko Akaba Miki Ohira Yuko Machida	3:40.58
2009	Kenia Mary Keitany Philes Ongori Caroline Cheptanui Kilel	3:22.30 CR	Ethiopië Aberu Kebede Mestawet Tufa Tirfi Tsegaye	3:26.14	Rusland Inga Abitova Silvia Skvortsova Elza Kireeva	3:31.23
2010	Kenia Florence Kiplagat Peninah Arusei Joyce Chepkirui	3:26.59	Ethiopië Dire Tune Feyse Tadese Meseret Mengistu	3:27.33	Japan Yoshimi Ozaki Ryoko Kizaki Azusa Nojiri	3:33.40

Afkortingen

• CR = Kampioenschapsrecord
• WR = Wereldrecord

Bronnen, noten en/of referenties

• WK Halve Marathon: nationaal & internationaal op de website van de Vlaamse Atletiekliga
• Uitslagen 2005 op www.sportuitslagen.org
• Uitslagen 2008 op www.sportuitslagen.org
• Uitslagen 2009 op www.sportuitslagen.org
• Uitslagen 2010 op www.sportuitslagen.org
• Uitslagen 1992-2005 op www.gbrathletics.com

---

Wereldkampioenschap halve marathon

1992 · 1993 · 1994 · 1995 · 1996 · 1997 · 1998 · 1999 · 2000 · 2001 · 2002 · 2003 · 2004 · 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2012 · 2014 · 2016 · 2018