Weert (gemeente)

gemeente in Limburg, Nederland

Weert (uitspraak[ʋeːrt]) (Limburgs: Wieërt [wiəʀt]) is een gemeente in het midden van de Nederlandse provincie Limburg. De oppervlakte bedraagt 104,3 km² en het aantal inwoners 51.060 per 1 januari 2024 (bron: CBS). Daarmee is Weert zowel qua oppervlakte als qua inwonertal de zesde gemeente van Limburg. In de gemeente wordt Centraal-Limburgs gesproken: Weerterlands in Weert (Weerts), Altweerterheide en Laar en Horns in Stramproy, Tungelroy en Swartbroek.

Weert
Wieërt
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Locatie van de gemeente Weert (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Vlag Limburg Limburg
COROP-gebied Midden-Limburg
Coördinaten 51° 15′ NB, 5° 42′ OL
Algemeen
Oppervlakte 105,54 km²
- land 104,32 km²
- water 1,22 km²
Inwoners
(1 januari 2024)
51.060?
(489 inw./km²)
Bestuurscentrum Weert
Hoogte 35 m
Naam inwoners Weertenaar
Belangrijke verkeersaders A2 N280 N292
N564 N568 RING
Station(s) Weert
Politiek
Burgemeester (lijst) Raymond Vlecken (CDA)
Bestuur Weert Lokaal, VVD, D66
Zetels
Weert Lokaal
DUS Weert
VVD
CDA
D66
GroenLinks
PvdA
31
12
6
5
4
2
1
1
Economie
Gemiddeld inkomen (2012) € 26.200 per huishouden
Gem. WOZ-waarde (2014) € 235.000
WW-uitkeringen (2014) 47 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 6000-6006, 6039
Netnummer(s) 0495
CBS-code 0988
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Amsterdamse code 11081
Website www.weert.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Weert
Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Topografische gemeentekaart van Weert, september 2022

Kernen bewerken

De gemeente Weert bestaat uit de volgende officiële kernen:

Nederlandse naam Limburgse naam Inwoners
Weert Wieërt 44.875
Stramproy Rooj 5.105
Altweerterheide Altwieërthei-j 1.100
Tungelroy Tungelder 1.085
Swartbroek Swartbrook 880
Laar Laor 600

Naast de vijf kerkdorpen, liggen er verschillende gehuchten en buurtschappen in de gemeente Weert, dit zijn Bosven, Breyvin, Castert, Crixhoek, De Berg, De Boberden, De Horst, Dijkerstraat, Hei, Houtbroek, Hushoven, Oud-Boshoven, Rietbroek, Vlootkant, Wisbroek. Sinds 1998 maakt de tot dan toe zelfstandige gemeente Stramproy deel uit van Weert.

Bestuurlijke indeling bewerken

  • Weert
    • 'Stadsdeel' Weert-Noord
      • Boshoven
        • Oud-Boshoven (buurtschap)
        • Oda I (woonwijk)
        • Oda II (woonwijk)
        • Vrakker (woonwijk)
        • Vrakker West (woonwijk)
        • Industrieterrein Boshoverheide
        • Centrum-Noord (kantorenpark, woonwijk)
        • Boshoven buitengebied
      • Hushoven en Laar
        • Hushoven (buurtschap)
        • Buitengebied Hushoven
        • Laarveld (woonwijk, gepland)
        • Laar (kerkdorp)
        • Buitengebied Laar
      • Molenakker/Kampershoek
    • 'Stadsdeel' Weert-Midden
      • Weert-Centrum
        • Weert-Centrum
        • Maaspoort
      • Biest (geen verdere onderverdeling)
      • Groenewoud
        • Groenewoud-Noord (woonwijk)
        • Groenewoud-Zuid (woonwijk)
      • Fatima
        • Fatima (woonwijk)
        • Industrieterrein Fatima (kanaalzone 1)
      • Leuken
        • Leuken (woonwijk)
        • Vrouwenhof (woonwijk)
        • Industrieterrein Leuken
        • Buitengebied Leuken
    • 'Stadsdeel' Weert-Zuid
      • Keent
      • Moesel
        • Moesel (woonwijk)
        • Buitengebied Moesel
          • Moesdijk (buurtschap)
      • Graswinkel (geen verdere onderverdeling)
      • Rond de Kazerne
        • Boshoverbeek
        • Kazernelaan-Zuid
        • Schildersbuurt / Altweert
        • Schrijversbuurt
        • Industrieterrein Boshoverbeek-Lozerweg
    • Kerkdorpen ten zuiden van Weert, zonder officiële administratieve onderverdeling, maar met buurtschappen
      • Altweerterheide (kerkdorp)
        • Dijkerstraat (buurtschap)
      • Tungelroy (kerkdorp)
      • Swartbroek (kerkdorp)
      • Stramproy (kerkdorp)
        • Bosven (buurtschap)
        • Breijvin (buurtschap)
        • Crixhoek (buurtschap)
        • De Berg (buurtschap)
        • De Boberden (buurtschap)
        • De Horst (buurtschap)
        • Hei (buurtschap)
        • Houtbroek (buurtschap)
        • Rietbroek (buurtschap)
        • Vlootkant (buurtschap)
        • Wisbroek (buurtschap)

Wapen bewerken

Bij Koninklijk Besluit van 16 november 1977 is het gemeentewapen van de gemeente Weert goedgekeurd. De beschrijving daarvan luidt in officiële termen:

"In zilver een keper van azuur; een schildhoofd van goud, beladen met drie hoorns van keel (rood), beslagen van zilver. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels".

Dit wapen was ontleend aan een zestiende-eeuwse schepenzegel van de stad. De keper, de omgekeerde V, is een weefselpatroon. Ze houdt vermoedelijk verband met het vroegere bloeiende lakenambacht, dat lakens naar West-Europa uitvoerde. Voor de zestiende eeuw was een schepenzegel in gebruik, waarin de drie hoorntjes waren verwerkt van het wapen van de graven van Horn. Deze graven waren tevens heren van Weert. Het wapenschild kan gedekt worden door een schildkroon. De kroon van Weert, drie bladeren en twee parelbanken, staat symbool voor een graaf: de graaf van Horne.

Bron: Gemeente-archief Weert

Politiek bewerken

Structuur bewerken

Weert Supranationaal Nationaal Provincie Waterschap Arrondissement COROP-Gebied Gemeente
Administratief Niveau   Europese Unie   Nederland   Limburg   Limburg Limburg Midden-Limburg   Weert
Bestuur Europese Commissie Nederlandse regering Gedeputeerde staten Dagelijks Bestuur Rechtbank Limburg - College van B&W
Raad Europees Parlement Eerste Kamer Tweede Kamer Provinciale staten Algemeen Bestuur Gerechtshof 's-Hertogenbosch - Gemeenteraad
Kiesomschrijving Kiesdistrict Nederland Provincie Limburg Kieskring Maastricht Waterschap Limburg - - Weert
Verkiezing Europese Eerstekamer- Tweedekamer- Provinciale staten- Waterschaps- - - Gemeenteraads-

Gemeenteraad bewerken

Zetelverdeling vanaf 2022
12
6
5
4
2
1
1
12 
De 31 zetels zijn als volgt verdeeld:

Vanaf 1982 is de Weerter gemeenteraad als volgt samengesteld:

Gemeenteraadszetels[1]
Partij 1982 1986 1990 1994 1997 2002 2006 2010 2014 2018 2022
Weert Lokaal - - - - - - 6 5 8 12 12
DUS Weert - - - - - - - - - 3 6
VVD 4 3 3 4 4 5 5 9 5 4 5
CDA 8 7 9 7 8 8 7 6 6 6 4
D66 - - - - 0 1 1 2 3 1 2
GroenLinks - - - - 1 - - 0 0 - 1
PvdA 2 6 5 6 6 5 7 4 3 1 1
SP - - 0 0 - 1 3 3 4 2 -
Partij voor Weert - - - - - - - - - 0 -
Juist495 - - - - - - - - - 0 -
Werknemerspartij 6 5 5 3 5 4 - - - - -
Pact'97 - - - - 5 4 - - - - -
WAP - - - - - 1 - - - - -
Groep Wiel Derckx 2 2 3 3 - - - - - - -
Weert U Waardig 2 2 2 3 - - - - - - -
CD - - - 1 - - - - - - -
Oda Belangen 1 0 - - - - - - - - -
Totaal 25 25 27 27 29 29 29 29 29 29 31
Opkomst % 68,6 69,3 58,9 69,8 50,0 58,6 58,9 55,0 53,9 53,9 45,2
  • De vette getallen vormen de hieruit onderhandelde bestuursmeerderheid.
  • Vanwege het overstijgen van een inwoneraantal van 50.000 bestaat de gemeenteraad van Weert sinds 2022 uit 31 zetels.
  • DUS Weert ontstond in 2015 als afsplitsing van de PvdA.
  • Weert Lokaal ontstond direct na de verkiezingen van 2002 uit een fusie van Pact'97 en de Werknemerspartij.
  • Pact'97 ontstond voor de verkiezingen van 1997 uit een fusie van de Groep Wiel Derckx en Weert U Waardig uit de voormalige gemeente Weert, en Royer belang uit de voormalige gemeente Stramproy.
  • In 1997 vonden er vervroegde verkiezingen plaats vanwege de fusie tussen de voormalige gemeenten Weert en Stramproy tot de nieuwe gemeente Weert. De gemeenteraad werd hierdoor uitgebreid van 27 naar 29 raadszetels.

College van B en W bewerken

Het college van burgemeester en wethouders bestaat uit:

Burgemeester:

Wethouders:

  • Martijn van den Heuvel (Weert Lokaal)
  • Suzanne Winters (Weert Lokaal)
  • Michèle Ferrière (Weert Lokaal)
  • Wendy van Eijk (VVD)
  • Lizbeth Steinbach (D66)

Zie ook de lijst van burgemeesters van Weert

Inwoners bewerken

Bevolkingsontwikkeling bewerken

  • Bronnen:CBS en gemeente Weert. Inwonertal steeds per 1 januari
  • In 1997 vond er een fusie plaats tussen de voormalige gemeenten Weert en Stramproy tot de nieuwe gemeente Weert. Tot en met 1995 is het inwoneraantal van Weert en Stramproy gecombineerd weergegeven.

Bekende Weertenaren bewerken

Geboren bewerken

Woonachtig bewerken

Verkeer en vervoer bewerken

Wegverkeer bewerken

Rechtstreekse snelwegverbindingen bewerken

Provinciale en regionale wegen bewerken

Grensovergangen bewerken

Andere verbindingswegen bewerken

Spoorwegen bewerken

Weert heeft een intercity station: Station Weert

Spoorlijnen op het station in Weert zijn:

Busvervoer bewerken

Het busvervoer in Weert wordt verzorgd door Arriva.

Stadsbussen, van en naar de wijken van Weert en de kerkdorpen Altweerterheide en Laar:

Streekbussen, sommigen via de kerkdorpen Tungelroy, Stramproy en Swartbroek.

Bussen richting Noord-Brabant, met als vervoerder Hermes:

Verdwenen tramlijnen bewerken

Door de gemeente lag in de 20e eeuw een tramlijn van Weert, via Stramproy in de richting van Maaseik.

Waterverbindingen bewerken

In de gemeente Weert ligt de Zuid-Willemsvaart (van 'S-Hertogenbosch naar Maastricht)

De overige beken en rivieren in de gemeente Weert zijn niet bevaarbaar en zijn onderdeel van het stroomgebied van de Neerbeek.

Carnaval bewerken

Bij de cultuur van Weert hoort de Vastelaovendj (carnaval). In de gemeente zijn een groot aantal carnavalsverenigingen, waarvan de grootste de Stadscarnavalsvereniging De Rogstaekers is. Deze carnavalsvereniging is onder andere bekend van de Bônte Aovendj (Bonte avond) en de Groeëte Optocht (Grote Optocht). Al hebben natuurlijk de meeste carnavalsverenigingen een bonte avond en een optocht. De inwoners van de stad Weert worden tijdens carnaval "Rogstaekers" genoemd, de inwoners van de dorpen Heiknuiters (Altweerterheide), Zoatmaale (Stramproy), Bokkeriejers (Tungelroy), Spoeëkejaegers (Swartbroek) en Moezevangers (Laar). Daarnaast hebben ook de meeste wijken en kernen binnen de gemeente Weert een eigen carnavalsvereniging. Compleet met Prins Carnaval, Raad van Elf en eigen bonte avonden en optochten.

De carnavalsverenigingen in de gemeente Weert zijn:

  • Weert-Zuid: VV de Vêrkusköp (1960)
  • Boshoven: VV de Brökwagters (1963)
  • Groenewoud: VV de Schäöpkes (1962)
  • Leuken: VV de Zweeloeëre (1965)
  • Laar: VV de Moêzevângers (1982)
  • Swartbroek: VV de Spoeëkejaegers (1970)
  • Tungelroy: VV de Bokkeriejers (1969)
  • Stramproy: VV de Zoatmaale (1952)
  • Altweerterheide: CV de Heiknuiters (1960)
  • Biest: VV de Beesterbolle (1997)
  • Weert: VV de Rogstaekers (1926), VV Vreug of Laat (2011)

Onderwijs bewerken

 
Philips van Horne SG
 
HBO Nederland in Weert

Basisonderwijs bewerken

In Weert, maar ook in de kerkdorpen van de gemeente, liggen een groot aantal basisscholen. Deze basisscholen zijn soms op religieuze grondslag, veelal Rooms-katholiek, of een andere levensovertuiging, zoals de Montessorischool Weert. Ook zijn er een aantal openbare basisscholen. Deze scholen staan onder het bestuur van de gemeente en werken onderling nauw samen. De basisscholen in de gemeente Weert zijn:

Basisschool Grondslag Wijk/Dorp Organisatie
Aan de Bron openbaar Groenewoud Meerderweert
de Duizendpoot openbaar Stramproy Eduquaat
de Kameleon openbaar Fatima Meerderweert
de Firtel rooms-katholiek Stramproy Meerderweert
de Graswinkel openbaar Graswinkel Eduquaat
IKC Laar rooms-katholiek Laar Meerderweert
IKC Leuken rooms-katholiek Leuken Meerderweert
Markeent rooms-katholiek Keent Eduquaat
Moesel rooms-katholiek Moesel Eduquaat
Molenakker openbaar Molenakker Eduquaat
Odaschool rooms-katholiek Boshoven Meerderweert
het Palet speciaal onderwijs Moesel Meerderweert
KindCentrum Altweerterheide rooms-katholiek Altweerterheide Eduquaat
Swartbroek rooms-katholiek Swartbroek Meerderweert
Tungelder rooms-katholiek Tungelroy Meerderweert
de Uitkijktoren openbaar Boshoven Eduquaat

De stad Weert heeft 10 basisscholen, Stramproy 2 en Altweerterheide, Tungelroy, Swartbroek en Laar hebben elk 1 basisschool.

Voortgezet onderwijs bewerken

Weert heeft op dit moment drie middelbare scholen:

Middelbaar beroepsonderwijs bewerken

Militaire opleiding bewerken

Weert was onder militairen in Nederland vooral bekend vanwege het opleidingscentrum dat er gevestigd was. Alle Nederlandse onderofficieren van de Koninklijke Landmacht volgden er een opleiding aan de Koninklijke Militaire School (KMS). Vanwege een reorganisatie verplaatste het ministerie van Defensie de instelling in 2014 naar Ermelo.

Aangrenzende gemeenten bewerken

   Aangrenzende gemeenten   
   Cranendonck (NB)                Nederweert 
             
      Leudal 
           
   Bocholt (B        Bree (B        Kinrooi (B


Monumenten bewerken

In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, en oorlogsmonumenten, zie:

Externe link bewerken