Tjalleberd

**Tjalleberd**
Plaats in Nederland
	(Details)
	;
Situering
Provincie	Friesland
Gemeente	Heerenveen
Coördinaten	52° 60′ NB, 5° 57′ OL
Algemeen
Oppervlakte	9,3 km²
- land	8,51 km²
- water	0,79 km²
Inwoners ; (2023-01-01)	840 ; (90 inw./km²)
Woningvoorraad	326 woningen
Overig
Postcode	8458
Netnummer	0513
Woonplaatscode	2184
Belangrijke verkeersaders	A7 A32
Detailkaart
Foto's
	Aengwirder Tsjerke
Portaal	Nederland ; Friesland

Tjalleberd (Fries: Tsjalbert) ([tsjɔlbət]^?)), Gieters: Tsjalbert ([tsjɑ̙lbət]^?)) is een dorp in de gemeente Heerenveen, in de Nederlandse provincie Friesland.

Het ligt ten noordoosten van de plaats Heerenveen. In 2023 telde het dorp 840 inwoners.

Tot de gemeentelijke herindeling van 1934 vormde Tjalleberd met de dorpen Gersloot, Luinjeberd en Terband de gemeente Aengwirden. De vier dorpen worden nog steeds Aengwirden, of De Streek genoemd. Tjalleberd was de hoofdplaats van de gemeente.

Geschiedenis bewerken

De kerk en klokkenstoel, Atlas Schoemaker: Friesland, 1710-1735

Het dorp was oorspronkelijk ontstaan als een wegdorp. In 1315 werd het vermeld als Tyanlaberde, in 1481 als to Tjallaberd en 1505 als Jellebert alias Tyalber. De plaatsnaam zou verwijzen naar een nederzetting (oud-Friese woord berde) van Tjalle.

In 1840 had 1025 inwoners. Wat neerkomt op een kleine 300 meer dan het in 2006 had, toen het 737 inwoners had. In 2017 is dat inwonersaantal gestegen naar de 800.

In de jaren 50 sprak ongeveer 90% van de bevolking Fries en 10% Tsjalberters, een variant van het Stellingwerfs Nedersaksisch meegenomen door Gietersen.^[2]

Uitbreidingsplannen Heerenveen bewerken

De gemeente heeft voor de plaats Heerenveen uitbreidingsplannen voor een nieuwe woonwijk bij Tjalleberd en de dorpelingen vrezen, dat het dorp spoedig een onderdeel van Heerenveen zal zijn.

Bekende inwoners bewerken

Van 1841 tot 1850 was Anthony Winkler Prins predikant te Tjalleberd.
Jan Wuite (1877-1946), burgemeester van Smallingerland.
Henk de Wilde (1917-2004), gedeputeerde voor Friesland en burgemeester van Schagen
Nederlands topdammer Jannes van der Wal is in Tjalleberd opgegroeid.
Henk Pijlman (bestuurder) is in Tjalleberd opgegroeid.