Staatsbewind

Uitvoerende macht van de Bataafse Republiek (1801-1805)

Het Staatsbewind ontstond door de Grondwet van 16 oktober 1801, waarbij de Bataafse Republiek werd vervangen door het Bataafs Gemenebest. Dit twaalf leden tellende college had veel macht. Het werd bijgestaan door secretarissen van staat (ministers). Het Wetgevende Lichaam (volgens de toenmalige spelling Wetgevend Ligchaam), dat uit 35 leden bestond, werd getrapt gekozen. Het had minder invloed dan het Vertegenwoordigende Lichaam uit 1798. Het kon de voorstellen van het Staatsbewind slechts goed- of afkeuren.

Staatsbewind
Kabinet in Nederland Vlag van Nederland
Staatsbewind
Premier Staatsbewind
Start 16 oktober 1801
Eind 29 april 1805
Voorganger Uitvoerend Bewind
Opvolger Schimmelpeninck
Nederlandse regering
Portaal  Portaalicoon   Politiek

De departementale indeling van 1798 werd teruggedraaid; de bekende historische gewestnamen en -indelingen werden weer verwerkt in de nieuwe departementale structuur. Doordat de voormalige stadhouder Willem V in december 1801 vanuit Oraniënstein zijn volgelingen van hun verplichting ontsloeg trouw aan hem te blijven, konden orangisten en regenten weer terugkeren in het landsbestuur.

In 1804 besloot de Franse keizer Napoleon de uitvoerende macht op een andere wijze te regelen. Om zijn invloed te vergroten wilde hij overgaan tot een eenhoofdig bestuur. De Grondwet werd wederom veranderd. De ambassadeur in Parijs, Rutger Jan Schimmelpenninck, die in grote mate had bijgedragen aan de nieuwe tekst, werd door Napoleon per 29 april 1805 aangesteld als raadpensionaris van het Bataafs Gemenebest. In feite was hij een soort gouverneur.

Staatsbewind, personen bewerken

C.H. Gockinga, van 4 januari 1802 tot 17 december 1804
J.B. Bicker, van 8 juni 1803 tot 29 april 1805
C.G. Bijleveld, van 1 oktober 1803 tot 29 april 1805

Secretarissen van Staat bewerken

  • Secretaris van Staat: Mr. C.G. Hultman (patriot) (26 november 1802 - 1 mei 1805)