Spinachtigen

De spinachtigen (Arachnida) vormen een klasse van de geleedpotigen met als de bekendste groep de echte spinnen.

Spinachtigen Fossiel voorkomen: Siluur — heden
Kleine gerande oeverspin (Dolomedes fimbriatus)
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Arthropoda (Geleedpotigen) Onderstam: Chelicerata (Gifkaakdragers)
Klasse
Arachnida Georges Cuvier, 1812
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Spinachtigen op Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal    Biologie

Kenmerken

Ze hebben 8 poten en meestal een in tweeën gedeeld lichaam; kop en borststuk zijn gefuseerd tot een cephalothorax, oftewel kopborststuk en het opisthosoma, het achterlijf. De lichaamslengte van spinachtigen varieert van kleiner dan 1 millimeter (mijten en teken) tot 23 centimeter (schorpioen). De mannetjes zijn meestal kleiner dan de vrouwtjes. Zweepstaartschorpioenen, bastaardschorpioenen en schorpioenen hebben ook krachtige vangwerktuigen ontwikkeld. De laatste twee groepen zijn tevens giftig, de minuscule bastaardschorpioenen hebben gifklieren in de scharen, schorpioenen de bekende gifstekel.

Taxonomie

De klasse bestaat uit de volgende ordes:

• Amblypygi (Zweepspinnen)
• Araneae (Echte spinnen)
• Holothyrida
• Ixodida (Teken)
• Mesostigmata (Roofmijten)
• Opilioacarida
• Opiliones (Hooiwagens)
• Palpigradi
• Pseudoscorpiones (Bastaardschorpioenen)
• Ricinulei (Capucijnspinnen)
• Sarcoptiformes
• Schizomida
• Scorpiones (Schorpioenen)
• Solifugae (Rolspinnen)
• Thelyphonida (Zweepstaartschorpioenen)
• Trombidiformes

Uitgestorven

• Haptopoda †
• Phalangiotarbida †
• Trigonotarbida †
• Uraraneida †

Opmerkingen

• De ordes (Holothyrida - Ixodida - Mesostigmata - Opilioacarida - Sarcoptiformes - Trombidiformes) worden soms als één groep opgenomen als Acari, maar daarover bestaat geen consensus m.b.t. de indeling boven het niveau van orde wat de indeling lastig maakt. Een mogelijk indeling hiervoor is:
• Onderklasse Acarina (Mijten)
  • Superorde Acariformes (mijten)
    • Orde Sarcoptiformes
    • Orde Trombidiformes
  • Superorde Parasitiformes
    • Orde Holothyrida
    • Orde Ixodida (Teken) met in Nederland 15 soorten, waarvan 14 inheems
    • Orde Mesostigmata (Roofmijten) met in Nederland 55 inheemse soorten
    • Orde Opilioacarida
• De tak van de zoölogie die zich bezighoudt met de studie van de spinachtigen is de arachnologie. De spinachtigen danken hun benaming arachnida aan de Griekse mythologische figuur Arachne.

Galerij

• 
  Zweepspin
• 
  Mijt
• 
  Hooiwagen
• 
  Bastaardschorpioen op een boek
• 
  Mijt
• 
  Teek
• 
  Nephila clavipes
• 
  Spinachtigen uit Ernst Haeckels Kunstformen der Natur, 1904

Bronnen, noten en/of referenties