Smeerling

**Smeerling**
Plaats in Nederland
	;
Situering
Provincie	Groningen
Gemeente	Stadskanaal
Coördinaten	53° 2′ NB, 7° 5′ OL
Woonplaats (BAG)	Onstwedde
Foto's
	Aquarel van Smeerling door Hansje Töben
Portaal	Nederland

Smeerling (Gronings: De Smilke) is een plaats in de gemeente Stadskanaal aan de Ruiten Aa. Hij ligt in de provincie Groningen (Nederland), aan de N365 ten westen van Vlagtwedde. Smeerling bestaat uit acht verspreide Westerwoldse boerderijen die samen een beschermd dorpsgezicht vormen.

Geschiedenis bewerken

Smeerling is een essenzwermdorp, het is ontstaan uit een ander dorp, namelijk Onstwedde omdat de essen van dat dorp niet voldoende voedsel meer opleverden.

Een verhoging van het terrein aan de westzijde van Smeerling, pal aan de zuidzijde van de N365, wordt de Galberg of op zijn Gronings Galbaarg genoemd. Hier heeft in de middeleeuwen een galg gestaan, waaraan veroordeelden worden opgehangen. Deze galg lag vlak bij een belangrijke doorgaande weg om voorbijgangers eraan te herinneren de rechte weg niet verlaten. In deze zelfde verhoging zijn restanten van een urnenveld gevonden. Anno 2004 is deze heuvel een extensieve akker in eigendom van Natuurmonumenten.

Ten zuiden van Smeerling is in het dal van de Ruiten-Aa een oude koevoorde met een aangelegde bedding van veldkeien aangetroffen.

Ten oosten van Smeerling, ten oosten van de Ruiten Aa ligt een terrein met de veldnaam 't Oldaarp. Vermoed wordt dat dit de plek is van een wüstung, al is hiervoor tot op heden geen archeologisch bewijs en is onbekend wat de relatie was tussen deze plek en Smeerling en Vlagtwedde.

De jachtrechten van Smeerling worden nog steeds verhuurd door de boerrichters, een organisatie die stamt uit de tijd dat de marken nog functioneerden.

Cultuur en natuur bewerken

Smeerling is een beschermd dorpsgezicht. Er staan een aantal Westerwoldse boerderijen uit de zeventiende en achttiende eeuw. Een van de boerderijen is de werkschuur van Natuurmonumenten. Naast het dorp ligt het Metbroekbos en het Eemboersveld, onderdelen van het natuurgebied Dal van de Ruiten A van de vereniging.

Recreatie bewerken

In een van de boerderijen is een horecavoorziening gevestigd, die dient als uitvalbasis voor de educatieve activiteiten van Natuurmonumenten. In 2012 kreeg dit pand de Teenstraprijs van de Boerderijenstichting Groningen voor de wijze waarop een nieuwe functie is ingepast in een gebouw waarbij het oorspronkelijke karakter bewaard is gebleven. Tevens fungeert deze boerderij als startpunt van de wandelroutes door het bos. Ook LAW-10 het Noaberpad loopt langs Smeerling. Ook lopen fietsroutes als de Vestingroute, de Stroomdalroute en de United Countries Tour door het dorp.

Zie ook bewerken

Lijst van rijksmonumenten in Smeerling

Smeerling 13
Smeerling 15
Smeerling 16
Smeerling 18
Smeerling 20

Zie de categorie Smeerling van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.