Sint-Maartensfonds

Het Sint-Maartensfonds (SMF) was een vereniging van Vlaamse oud-oostfrontstrijders in België.

Sint-Maartensfonds
Geschiedenis
Opgericht	1951
Opgeheven	29 oktober 2006
Structuur
Voorzitter	Toon Pauli
Werkgebied	België
Type	Oostfronters-organisatie
Portaal    Mens & maatschappij

Historiek

Voorloper van het fonds was het Vlaams Verbond van Oud-Oostfrontstrijders (VVOOS, 1951 - 1953). Het fonds werd gesticht in december 1953 als hulporganisatie voor de behoeftige oud-oostfrontstrijders. Het was een overblijfsel uit de collaboratie met nazi-Duitsland. Veel leden waren ex-Waffen-SS'ers, maar de vereniging stond ook open voor andere voormalige "uniformdragers" zoals leden van de FLAK-brigade, NSKK, Organisation Todt en Deutsches Rotes Kreuz (DRK). De organisatie had als ledenblad Berkenkruis, en onderhield sinds 1976 het "Erepark" te Stekene voor de gesneuvelde Vlaamse oostfrontstrijders. Het Sint-Maartensfonds hield zich ook bezig met het installeren en onderhouden van graven en gedenkstenen in Oost-Europa onder de naam "Graven in het Oosten" voor de daar gesneuvelde Vlaamse oostfrontstrijders. De organisatie schakelde zich in de Vlaamse Beweging en kon op de belangstelling rekenen van diverse nationalistische politici van de Volksunie en het Vlaams Blok. Oswald Van Ooteghem, voormalig vrijwilliger van het Vlaams Legioen en prominent SMF-lid, zetelde in de senaat voor de Volksunie.

In 1980 scheurden de radicalen zich af van de groepering en richtten een gelijkaardige organisatie op: Hertog Jan van Brabant onder leiding van André Van Hecke. Later was er weer een toenadering tussen de twee groepen.

Na zijn aanwezigheid op de jubileumbijeenkomst van het Sint-Maartensfonds in mei 2001, diende Johan Sauwens ontslag te nemen als Vlaams minister. Op 29 oktober 2006 hief men de vereniging op wegens de hoge leeftijd van de leden. Ook het ledenblad zal niet meer verschijnen. Op de afscheidsviering te Antwerpen waren circa 800 aanwezigen.

Het herdenkingspark in Stekene zal voortaan onderhouden worden door het VNJ dat er jaarlijks een herdenking zal organiseren voor de overlevende oostfrontstrijders.

Structuur

Tijdspanne	Voorzitter
1953 - 1958	Urbain Stappaert
1958 - 1962	Joris Lybaert
1962 - 1966	Hilaire Gravez
1966 - 1970	Bert De Ryck
1970 - 1994	Rik De Meester
1994 - 2006	Toon Pauli

Bronnen, noten en/of referenties

• GYSELINCK Sophie; Fiche Sint-Maartensfonds; ODIS
• WOUTERS Nico; Fiche Sint-Maartensfonds; Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging; Lannoo; 1998
• "Het Sint-Maartenfonds ontstond als een netwerk en zelfhulpgroep; Radio 1; 7 februari 2017