Polypodiales

Orde van varens uit de klasse Polypodiopsida (echte varens)

Polypodiales is een orde uit de klasse van de 'echte' varens (Polypodiopsida).

Polypodiales
Gewone eikvaren (Polypodium vulgare)
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Clade:Tracheophyta
Clade:Euphyllophyta
Clade:Monilophyta
Klasse:Polypodiopsida
Orde
Polypodiales
Link (1833)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Polypodiales op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Het is de grootste orde van deze klasse, met meer dan twintig families uit zowel tropische, subtropische als gematigde klimaatstreken.

Recent genetisch onderzoek wijst uit dat de Polypodiales de meest geëvolueerde orde van de Monilophyta of varens zijn. Ze ontstonden en diversifieerden in het Krijt, ongeveer 100 miljoen jaar geleden, volgend op de opkomst van de Angiospermae of zaadplanten.

De orde is vernoemd naar het geslacht Polypodium (eikvaren).

Kenmerken bewerken

 
Polypodium sp., sporenhoopjes (links) en detail van een sporendoosje (rechts) met sporangiumsteel en annulus

Polypodiales worden onderscheiden van andere varens door de dekvliesjes die, indien aanwezig, lateraal of centraal vastgehecht zijn. De sporangiumsteel is 1 tot 2 cellen dik, dikwijls lang. De sporendoosjes of sporangia dragen een verticale annulus (een lijn van bijzondere, verdikte cellen van de sporangiumsteel tot de top, die een rol speelt bij het openen van het sporendoosje), onderbroken door de steel en het stomium.

De gametofyten zijn groen, meestal hartvormig en ontwikkelen zich bovengronds.

Taxonomie bewerken

In de recente taxonomische beschrijving van Smith et al. (2006) worden de Polypodiales met een aantal andere ordes in de klasse Polypodiopsida geplaatst.[1] Daarbij werden de ordes Aspidiales, Aspleniales, Athyriales, Blechnales, Davalliales, Dennstaedtiales, Dryopteridales, Lindsaeales, Lonchitidales, Monachosorales, Negripteridales, Parkeriales, Platyzomatales, Pteridales, Saccolomatales, Thelypteridales opgenomen in de orde Polypodiales.

De orde is in deze vorm monofyletisch, en omvat 21 tot 23 families.

De stamboom van de Monilophyta, waaronder de Polypodiales, zou er als volgt kunnen uitzien:

Monilophyta

Monilophyta

Psilotopsida
Ophioglossales

Ophioglossaceae (Addertongfamilie)



Psilotales

Psilotaceae






Equisetopsida
Equisetales

Equisetaceae (Paardenstaartenfamilie)




Marattiopsida
Marattiales

Marattiaceae




Polypodiopsida

Osmundales

Osmundaceae (Koningsvarenfamilie)






Hymenophyllales

Hymenophyllaceae (Vliesvarenfamilie)





Gleicheniales

Gleicheniaceae




Dipteridaceae



Matoniaceae







Schizaeales

Lygodiaceae




Anemiaceae



Schizaeaceae







Salviniales

Marsileaceae (Pilvarenfamilie)



Salviniaceae (Vlotvarenfamilie)





Cyatheales

Thyrsopteridaceae




Loxomataceae




Culcitaceae



Plagiogyriaceae






Cibotiaceae



Cyatheaceae



Dicksoniaceae



Metaxyaceae





Polypodiales









Stamboom van de Monilophyta, de clade die alle varens (met inbegrip van de paardenstaartfamilie) omvat, volgens Smith et al. (2006)[1], aangevuld met Lehtonen (2011)[2]