Onderwaterhockey

onderwatersport

Onderwaterhockey is een teamsport uit de hockeyfamilie, en wordt gespeeld op de bodem van een zwembad. De bedoeling is om op eigen kracht, dus zonder perslucht met een korte stick de puck (± 1300 gram) zo vaak mogelijk in de doelbak van de tegenstander te spelen. Elke geslaagde poging levert 1 'doelpunt' op. Het team dat aan het einde de meeste doelpunten heeft, wint.

Onderwaterhockey
Onderwaterhockey tijdens een trainingspartij
Algemene gegevens
Organisatie België: BEFOS
Nederland: NOB
Mondiaal: CMAS
Start 1956
Groot-Brittannië
Type Teamsport
Categorie Puksport
Watersport
Locatie Bad
Competities / Kampioenschappen
Competities België:
BK
Nederland:
Hoofdklasse
Europees:
EK
Mondiaal:
WK
Kampioenen
Belgisch kampioen
Orca Bilzen[1]
Nederlands kampioen
Argonauta
Wereldkampioen
Australië (heren)
Groot-Brittannië (dames)
Verwante sporten
Verwante sporten IJshockey
Hockey
Zwemmen
Portaal  Portaalicoon   Sport

De sport ontstond in 1956 in Groot-Brittannië toen een groep duikers een alternatief zocht om in de winter hun conditie op peil te houden. De sport is populair in Groot-Brittannië, Frankrijk, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, België, Nederland en Australië en wordt daar op hoog niveau beoefend.

Teams bewerken

Een team bestaat uit 6 veldspelers en maximaal 4 wisselspelers. De spelers dragen de kleur van hun team (blauw/zwart of wit) op hun cap. Daarnaast hebben de spelers een stick die in dezelfde kleur geverfd (zwart of wit) is als hun cap. De handschoen dient een andere kleur dan de stick te hebben. Een rode cap en een geel shirt worden gebruikt door de scheidsrechters. De wisselspelers en veldspelers mogen onbeperkt wisselen maar er mogen te allen tijde maximaal 6 spelers per team in het veld zijn. Er zijn 2 scheidsrechters op het speelveld die met handsignalen overtredingen doorgeven aan de hoofdscheidsrechter die op de kant staat. Tegenwoordig wordt er op hoog niveau met 3 scheidsrechters op het speelveld gespeeld.

Wedstrijd bewerken

Een wedstrijd is verdeeld in twee periodes van 15 minuten gescheiden door een rust van 3 minuten. Tijdens overtredingen of andere momenten waarbij het spel stil ligt, loopt de tijd door. Dit met uitzondering van de laatste twee minuten van iedere helft. Na de eerste periode wisselen de teams van speelhelft.

Spelregels bewerken

Er mag niet met twee handen gespeeld worden en tegenstanders mogen niet gehinderd of tegengehouden worden. Voor overtredingen zijn de volgende straffen:

  • waarschuwing.
  • tijdstraf van 1 min.
  • tijdstraf van 2 min.
  • tijdstraf van 5 min.
  • definitieve uitsluiting.

Welke straf precies wordt toegepast hangt af van de overtreding. Een team dat gestraft wordt mag zolang de straf duurt die speler niet vervangen. Ook kan er een scheidsrechterspuck en een vrije puck worden genomen.

Speelveld bewerken

Omdat zwembaden over heel de wereld niet volledig dezelfde vorm hebben zijn de afmetingen van het onderwaterhockey veld variabel. Het veld moet tussen de 21 en 25m lang zijn, tussen 12 en 15m breed en een diepte tussen 1,8m en 3,6m. De bodem van het bad mag licht hellend zijn, maar hooguit 5%.

Onderwaterhockey in Nederland bewerken

In Nederland wordt ongeveer over het hele land de sport beoefend. Vrijwel alle verenigingen hanteren voor de niet-hoofdklasse teams een los trainingsschema, wat inhoudt dat er geen opkomstverplichting is (en omgekeerd altijd mensen welkom zijn om een keer mee te komen doen).

Toernooien bewerken

Door diverse clubs worden ook toernooien georganiseerd, soms met aangepaste regels.

Senioren bewerken

  • Argonautatoernooi (Argonauta, Breda)
  • Mosseltoernooi (OSCD, Dordrecht)
  • Looleetoernooi (Galathea, Almelo)
  • Erwin Post Toernooi (Barramoenda, Rijswijk)
  • Stamppottoernooi (Manta, Amsterdam)
  • Reigertoernooi (Baracuda, Rijswijk)

Jeugd bewerken

  • Pannenkoekentoernooi (OSCD, Dordrecht)
  • Barbecuetoernooi (Argonauta, Breda)
  • bitterballentoernooi (Njord, Veldhoven)

Competitie bewerken

Jaarlijks organiseert de NOB een competitie voor een kleine 20 verschillende teams. Deze competitie wordt gespeeld op verschillende niveaus, t.w.:

  • Hoofdklasse
  • Eerste klasse
  • Tweede klasse
  • Damescompetitie
  • Jeugd (tot 19 jr)

De opbouw van de competitie is vergelijkbaar met andere sporten, waarbij promotie / degradatie wedstrijden worden gespeeld om te bepalen of teams doorgaan naar de volgende klasse. De damescompetitie wordt samengesteld uit de verschillende teams, aangezien de meeste teams niet voldoende dames hebben om een volledig team te vormen. De algemene competitie is gemixt.

Nederlandse teams bewerken

In Nederland zijn meer dan 20 teams actief op het gebied van onderwaterhockey. Naast de competitie spelende teams zijn er veel duikverenigingen die onderwaterhockey sporadisch spelen en tot slot zijn er nog teams die sporadisch op toernooien verschijnen. Bekende teams zijn:

Naam vereniging Plaats Competitie spelend Speciale opmerkingen
Galathea Almelo Ja Vormde tot 2015 samen met ZPV Piranha twee combinatieteams; speelde tot 2010 gecombineerd met Octopus.
Manta Amsterdam Nee Deze vereniging is samengegaan met vereniging OVA
Argonauta Breda Ja Een van de grootste verenigingen van Nederland.
Aqua Delfia Delft Ja
Aqua Viva Rotterdam Nee Vereniging is niet meer actief. Team overgestapt naar ROV Rotterdam.
Baracuda Den Haag Ja Bij deze vereniging is onderwaterhockey in Nederland begonnen
OWSV Aquanauten Den Helder Nee
OSC Dordrecht Dordrecht Ja
OWSV De Heiduikers Ede Ja
ZPV Piranha Enschede Ja Vormt samen met Galathea een combinatieteam.
Piranha Geldermalsen Ja
GBD Calamari Groningen Ja Voorheen Octopus, ondertussen terug opgenomen door GBD Calamari
HRB Heemstede Ja Deze vereniging heeft een volwassenen en jeugdteam.
OSVH Hilversum Ja
Z.O.N. Hoensbroek Ja
Watervrienden Hoofddorp Hoofddorp Ja Deze vereniging heeft een volwassenen en jeugdteam.
Sepia Krimpen aan den IJssel Ja
LOV Calypso Leiden Ja https://www.lovcalypso.nl/
Astacus Maastricht Ja
GOV Bussum Ja Deze vereniging heeft 2 competitiespelende teams, een damesteam en een jeugdteam.
Barramoenda Rijswijk Ja Diverse malen kampioen van Hoofdklasse. Deze vereniging heeft 2 competitiespelende teams, beide in de hoofdklasse en is 'hofleverancier' voor de nationale teams.
RBT '98 Tilburg Ja Deze vereniging heeft een volwassenen en jeugdteam.
UVO Utrecht Ja Onderwaterhockey Vereniging Utrecht. 1 tot 2 teams bij de competitie.
V.Z.V. Njord Veldhoven Ja Deze vereniging heeft 2 competitiespelende teams en twee jeugdteams.
VRB/ZVVS: Pukbijters Vlaardingen Ja volwassenen en sinds 2019 2 teams in de jeugdcompetitie
TRB-RES Tilburg Ja Deze vereniging heeft 2 competitiespelende teams, een volwassenen en sinds november 2019 een jeugdteam
ROV Rotterdam Nee

Belgische teams bewerken

Naam vereniging Plaats
Zwarte Zwanen Brugge
ORCA Bilzen (1 en 2)
BUWH elite Brussel
BUWH style Brussel
mantis Zwevegem
koraal Genk
koraalduivels Gent
CVD - Antwerp Sharks Antwerpen
Zuunse karpers Sint-Pieters-Leeuw
Orca Bree Bree

Internationaal bewerken

Op internationaal vlak is er een nationaal herenteam en een nationaal damesteam gevormd. Daarnaast is een aantal keren een 'masters' team gevormd, van oudere, actieve WK-spelers. Deze teams spelen mee op o.a. wereldkampioenschappen, waarbij Nederland vaak in de top 3 eindigt (en een aantal keer wereldkampioen is geweest). In 2011 organiseert Nederland de kampioenschappen voor jeugd onder de 19 en 23 jaar.

Het Nederlandse damesteam met; Sandra van Bilzen, Jacqueline Heijndijk, Marjan Bohte, Marieke van 't Veld, Fransiska Bentvelzen, Karin Veltman, Wendy van Erp, Inge van Daalen, Marijn Sens, Ingrid Bakker onder leiding van Sandor Duis, Pieter Emmelot en Marcel Heijndijk is in 2004 wereldkampioen geworden in Christchurch (Nieuw-Zeeland).

Onderwaterhockey is niet erkend als olympische sport. Echter het is wel voorgedragen als demonstratiesport voor de Olympische Spelen.

Externe links bewerken