Nederland op het wereldkampioenschap voetbal 1994
 NED
| |
         Thuistenue
|
    Uittenue
|
Nederland was een van de deelnemende landen op het wereldkampioenschap voetbal 1994 in de Verenigde Staten. Het was de zesde keer dat Oranje aan het WK deelnam. Nederland werd in de kwartfinale uitgeschakeld door de latere wereldkampioen Brazilië.
Kwalificatie bewerken
Reeds voor het EK 1992 ging de KNVB op zoek naar de opvolger van bondscoach Rinus Michels. Johan Cruijff, die in 1990 de favoriet van de spelersgroep bleek te zijn, werd in januari 1992 benaderd door de KNVB. Hoewel de toenmalige trainer van FC Barcelona aanvankelijk bereid leek om Michels op te volgen, kwamen Cruijff en de KNVB niet tot een officieel akkoord.[1] Uiteindelijk werd Dick Advocaat, de assistent van Michels, gepromoveerd tot bondscoach.
Nederland kwam voor de kwalificatiecampagne voor het WK 1994 terecht in groep 2, samen met Noorwegen, Engeland, Polen, Turkije en San Marino. Nederland kwalificeerde zich rechtstreeks door tweede te eindigen in de poule.
Kwalificatieduels bewerken
| 23 september 1992 | Noorwegen 
|
2 – 1 | Nederland
|
| 14 oktober 1992 | Nederland
|
2 – 2 |  Polen
|
| 16 december 1992 | Turkije 
|
1 – 3 | Nederland
|
| 24 februari 1993 | Nederland
|
3 – 1 | Turkije
|
| 28 maart 1993 | Nederland
|
6 – 0 |  San Marino
|
| 28 april 1993 | Engeland 
|
2 – 2 | Nederland
|
| 9 juni 1993 | Nederland
|
0 – 0 | Noorwegen
|
| 22 september 1993 | San Marino
|
0 – 7 | Nederland
|
| 13 oktober 1993 | Nederland
|
2 – 0 | Engeland
|
| 17 november 1993 | Polen
|
1 – 3 | Nederland
|
Eindstand bewerken
| Nr | Land | Wed | W | G | V | DV | DT | Ptn |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Noorwegen
|
10 | 7 | 2 | 1 | 25 | 5 | 16 |
| 2 | Nederland
|
10 | 6 | 3 | 1 | 29 | 9 | 15 |
| 3 | Engeland
|
10 | 5 | 3 | 2 | 26 | 9 | 14 |
| 4 | Polen
|
10 | 3 | 2 | 5 | 10 | 15 | 8 |
| 5 | Turkije
|
10 | 3 | 1 | 6 | 11 | 19 | 7 |
| 6 | San Marino
|
10 | 0 | 1 | 9 | 2 | 46 | 1 |
Gebruikte spelers bewerken
Bondscoach Dick Advocaat gebruikte in de tien kwalificatieduels voor het Wereldkampioenschap 23 verschillende spelers.
| Naam | Wedstrijden | Minuten | Gem. per wedstrijd | Doelpunten | Gem. per wedstrijd |  |
|
| Jan Wouters | 10 | 877 | 88 | 0 | - | 0 | 2 |
| Frank de Boer | 9 | 695 | 77 | 0 | - | 2 | 0 |
| Ronald Koeman | 8 | 720 | 90 | 2 | 0.25 | 0 | 0 |
| Dennis Bergkamp | 8 | 720 | 90 | 5 | 0.63 | 0 | 0 |
| Ed de Goeij | 8 | 720 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| Frank Rijkaard | 7 | 620 | 89 | 0 | - | 0 | 1 |
| Marc Overmars | 7 | 615 | 88 | 1 | 0.14 | 0 | 1 |
| Aron Winter | 7 | 391 | 56 | 0 | - | 3 | 1 |
| Rob Witschge | 6 | 540 | 90 | 2 | 0.33 | 0 | 0 |
| Peter van Vossen | 6 | 312 | 52 | 6 | 0.83 | 3 | 1 |
| Wim Jonk | 5 | 430 | 86 | 2 | 0.40 | 0 | 1 |
| Ronald de Boer | 4 | 269 | 67 | 3 | 0.75 | 2 | 1 |
| Sonny Silooy | 3 | 270 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| Bryan Roy | 3 | 270 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| Ruud Gullit | 3 | 249 | 83 | 1 | 0.33 | 0 | 1 |
| John de Wolf | 3 | 225 | 75 | 2 | 0.67 | 1 | 0 |
| John Bosman | 3 | 180 | 60 | 3 | 1.00 | 0 | 2 |
| Ulrich van Gobbel | 3 | 172 | 57 | 0 | - | 1 | 1 |
| Marco van Basten | 2 | 180 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| Stanley Menzo | 2 | 180 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| Danny Blind | 2 | 180 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| Erwin Koeman | 2 | 180 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| Regi Blinker | 2 | 159 | 80 | 0 | - | 0 | 1 |
| Wim Kieft | 2 | 51 | 26 | 0 | - | 1 | 1 |
| Arthur Numan | 2 | 49 | 25 | 0 | - | 1 | 1 |
| Berry van Aerle | 1 | 90 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| Eric Viscaal | 1 | 90 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| Johan de Kock | 1 | 90 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| John van den Brom | 1 | 90 | 90 | 1 | 1.00 | 0 | 0 |
| Erik Meijer | 1 | 90 | 90 | 0 | - | 0 | 0 |
| John van 't Schip | 1 | 80 | 80 | 0 | - | 0 | 1 |
| Gerald Vanenburg | 1 | 51 | 51 | 0 | - | 1 | 0 |
| René Eijkelkamp | 1 | 45 | 45 | 0 | - | 0 | 1 |
| Henk Fraser | 1 | 10 | 10 | 0 | - | 1 | 0 |
| Gaston Taument | 1 | 10 | 10 | 0 | - | 1 | 0 |
Het wereldkampioenschap bewerken
Groepsfase bewerken
In de aanloop naar het WK zorgde boegbeeld Ruud Gullit voor opschudding door afscheid te nemen als international. De 31-jarige speler van Sampdoria hekelde onder meer de aanvallende "zelfmoordtactiek" van bondscoach Advocaat en zijn rol als rechtsbuiten.[2][3] Later gaf Gullit toe dat hij spijt had van zijn afscheid voor het WK 1994.[4]
Nederland werd ondergebracht in groep F, samen met België, Marokko en Saoedi-Arabië. Advocaat startte het toernooi met een zeer aanvallende 3-3-4-formatie, waarbij schaduwspits Dennis Bergkamp in steun speelde van diepe spits Ronald de Boer en Marc Overmars en Bryan Roy de buitenspelers waren. Oranje won in zijn eerste duel met 2-1 van Saoedi-Arabië.
Voor de tweede wedstrijd, tegen België, kwam Stan Valckx in de plaats van rechtsachter Ulrich van Gobbel en Gaston Taument in de plaats van rechtsbuiten Marc Overmars. Maar desondanks werd het ook nu een moeilijke wedstrijd voor het elftal van Advocaat. Tijdens de rust schakelde de bondscoach over op een 3-4-3-formatie. Ronald de Boer bleef in de kleedkamer, waardoor Bergkamp de enige spits van Oranje werd en het middenveld versterkt werd door Rob Witschge.[5] Hoewel Bergkamp door de tactische omschakeling beter tot zijn recht kwam, was het België dat scoorde. Philippe Albert maakte na 65 minuten het enige doelpunt van de wedstrijd.
In de derde groepswedstrijd moest Oranje het opnemen tegen Marokko. Advocaat koos net als in de tweede helft tegen België voor een 3-4-3-systeem. Rechts op het middenveld maakte Frank Rijkaard plaats voor Aron Winter.[6] In de aanval keerde Overmars terug en werd linksbuiten Bryan Roy vervangen door Peter van Vossen. Witschge behield zijn positie als linkermiddenvelder. Nederland won het duel met 2-1 en werd dankzij de verrassende nederlaag van België tegen Saoedi-Arabië onverhoopt groepswinnaar.
| Land | Wed | Win | Gel | Ver | DV | DT | +/− | Pnt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nederland
|
3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 3 | 1 | 6 |
 Saoedi-Arabië
|
3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 3 | 1 | 6 |
.svg){kind=small} België¹
|
3 | 2 | 0 | 1 | 2 | 1 | 1 | 6 |
 Marokko
|
3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 5 | -3 | 0 |
Achtste finale bewerken
In de achtste finale trof Nederland het Ierland van de Engelse bondscoach Jack Charlton. Beide landen stonden ook op het vorige WK tegenover elkaar.
In de aanloop naar het duel tegen Ierland experimenteerde Advocaat tijdens een trainingssessie met een 4-4-2-formatie, maar toen dat experiment mislukte - het A-team verloor met 0-3 van een B-team dat bestond uit onder meer fysiotherapeut Rob Ouderland en reservedoelman Edwin van der Sar als libero - koos Advocaat voor een 4-3-3-formatie.[7] De bondscoach greep terug naar vier verdedigers omdat aanvoerder Ronald Koeman en linksachter Frank de Boer zich niet in hun sas voelden in een driekoppige defensie.[6][8] Door het veranderen van de tactiek belandde Winter op de positie van rechtsachter en keerde Rijkaard terug in het elftal in de plaats van de geschorste Wouters. Oranje won het duel tegen de Ieren met 2-0 dankzij doelpunten van Bergkamp en Wim Jonk.
Kwartfinale bewerken
Advocaat voerde ook voor de kwartfinale tegen Brazilië een tactische wissel door. Linksachter Frank de Boer maakte verrassend plaats voor Jan Wouters, die de opdracht kreeg om mandekking te spelen op de Braziliaanse aanvaller Bebeto.[9] Stan Valckx moest dan weer zijn vroegere PSV-ploegmaat Romário uit de wedstrijd houden.
De kwartfinale kende een zinderend slot; in minder dan een half uur tijd vielen er vijf doelpunten. Na de rust opende Romário de score voor Brazilië. Tien minuten later bezorgde Bebeto de Seleção een 0-2 voorsprong, maar Bergkamp scoorde vrijwel meteen de 2-1. Opnieuw tien minuten later verlengde Winter een hoekschop in doel: 2-2. Maar Brazilië trok alsnog aan het langste eind via een late treffer van linksachter Branco. De verdediger joeg een vrije schop van op zo'n 25 m rechtstreeks in doel. In de slotminuten werd Romário in het strafschopgebied tegen de grond gewerkt, maar de Braziliaanse spits kreeg geen penalty.
Selectie en technische staf bewerken
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wedstrijden bewerken
Groepsfase bewerken
|
| ||||
| 20 juni 1994 19:30 EST |
Nederland
|
2 – 1 | Saoedi-Arabië
|
RFK Stadium, Washington Toeschouwers: 50.535 Scheidsrechter: Manuel Díaz Vega (Spanje) |
Jonk  50'Taument 86'
|
Verslag | 18' Amin
| ||
| Nederland
|
    Saoedi-Arabië
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| ||||
| 25 juni 1994 12:30 EST |
België
|
1 – 0 | Nederland
|
Citrus Bowl, Orlando Toeschouwers: 62.387 Scheidsrechter: Renato Marsiglia (Brazilië) |
| Albert 65'
|
Verslag | |||
    België
|
Nederland
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| ||||
| 29 juni 1994 12:30 EST |
Marokko
|
1 – 2 | Nederland
|
Citrus Bowl, Orlando Toeschouwers: 60.578 Scheidsrechter: Alberto Tejada Noriega (Peru) |
| Nader 47'
|
Verslag | 43' Bergkamp 77' Roy
| ||
   Marokko
|
Nederland
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Achtste finale bewerken
|
| ||||
| 4 juli 1994 12:05 EST |
Nederland
|
2 – 0 |  Ierland
|
Citrus Bowl, Orlando Toeschouwers: 61.355 Scheidsrechter: Peter Mikkelsen (Denemarken) |
| Bergkamp 11' Jonk 41'
|
Verslag | |||
| Nederland
|
   Ierland
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kwartfinale bewerken
|
| ||||
| 9 juli 1994 14:35 EST |
Nederland
|
2 – 3 |  Brazilië
|
Cotton Bowl, Dallas Toeschouwers: 63.500 Scheidsrechter: Rodrigo Badilla (Costa Rica) |
| Bergkamp 64' Winter 76'
|
Verslag | 53' Romário 63' Bebeto 81' Branco
| ||
| Nederland
|
     Brazilië
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Afbeeldingen bewerken
-
Edwin van der Sar
(doelman) -
Ronald Koeman
(verdediger) -
Frank de Boer
(verdediger) -
Frank Rijkaard
(middenvelder) -
Aron Winter
(middenvelder) -
Jan Wouters
(middenvelder) -
Wim Jonk
(middenvelder) -
Bryan Roy
(aanvaller) -
Ronald de Boer
(aanvaller) -
Dennis Bergkamp
(aanvaller)
.jpg)
Bronnen, noten en/of referenties
|