Lijst van steden in België

Wikimedia-lijst

Dit is een lijst van steden in België, alfabetisch gerangschikt. Een stad in België is een gemeente die bij koninklijk besluit, bij wet of bij decreet de stadstitel draagt.

Situering bewerken

Een stad had in de middeleeuwen bepaalde voorrechten ten opzichte van de omliggende dorpen. Na het verkrijgen van stadsrechten door de plaatselijke landheer mocht zij bijvoorbeeld jaarmarkten organiseren, tolgeld heffen en werden er versterkingen gebouwd. In de Franse tijd werd dit voorrecht afgeschaft en omgezet in een stadstitel. Dit gebeurde door het Decreet van 10 Brumaire van het jaar II (31 oktober 1793). Een aantal steden verloren ook hun stadstitel.

Ten tijde van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden kregen sommige gemeenten hun verloren stadstitel terug. Op 30 mei 1825 verscheen er een koninklijk besluit waarin alle steden vermeld stonden die op dat moment de stadstitel droegen. Voor het grondgebied van het latere België ging het om zesentachtig steden. Gedurende 150 jaar veranderde er niets meer aan de lijst uit 1825, behalve het toevoegen van de steden Eupen, Sankt Vith en Malmedy, die tot 1919 bij Duitsland behoorden.

Bij de gemeentelijke herinrichting van 1977 verloren Gosselies en Waasten hun stadstitel, aangezien ze opgingen in een groter geheel. Gosselies werd deel van de stad Charleroi, terwijl Waasten fuseerde tot Komen-Waasten. Die fusiegemeente mocht zich vanaf 1982 stad noemen. Vanaf 1977 hebben gemeenten namelijk de kans om een stadstitel aan te vragen. Die aanvraag kan worden gefundeerd op historische redenen (steden die de stadstitel verloren tijdens Franse tijd of gemeenten die een belangrijke rol speelden in de middeleeuwen) of op de huidige centrumfunctie die een gemeente vervult. Heel wat gemeenten maakten van deze gelegenheid gebruik en verkregen tussen 1982 en 2000 de stadstitel via een wet. Sinds 2001 is dit een gewestbevoegdheid; Herstal kreeg in 2009 haar stadstitel bij decreet.

Stad Arrondissement Provincie Gewest Inwoners (2020) Franse naam[1] Jaar koninklijk besluit/decreet Jaar stadsrechten
Aalst Aalst Oost-Vlaanderen Vlaanderen 87.332 Alost 1825 1174
Aarlen Aarlen Luxemburg Wallonië 30.081 Arlon 1825
Aarschot Leuven Vlaams-Brabant Vlaanderen 30.183 1825 1194
Aat Aat Henegouwen Wallonië 29.494 Ath 1825 1166
Andenne Namen Namen Wallonië 27.573 1825
Ans Luik Luik Wallonië 28.598 2021[2] 2021
Antoing Doornik Henegouwen Wallonië 7.714 1825 1817 (titel)
Antwerpen Antwerpen Antwerpen Vlaanderen 529.247 Anvers 1825 1221
Aubange Aarlen Luxemburg Wallonië 17.146 2018
Bastenaken Bastenaken Luxemburg Wallonië 16.276 Bastogne 1825 1332
Beaumont Thuin Henegouwen Wallonië 7.165 1825
Beauraing Dinant Namen Wallonië 9.157 1985
Bergen Bergen Henegouwen Wallonië 95.887 Mons 1825
Beringen Hasselt Limburg Vlaanderen 46.598 1985 1239
Bilzen Tongeren Limburg Vlaanderen 32.477 1985 1386
Binche Thuin Henegouwen Wallonië 33.448 1825
Blankenberge Brugge West-Vlaanderen Vlaanderen 20.463 1985 1270
Borgloon Tongeren Limburg Vlaanderen 11.010 Looz 1985 omstreeks 1200
Borgworm Borgworm Luik Wallonië 15.444 Waremme 1985
Bouillon Neufchâteau Luxemburg Wallonië 5.427 1825
Bree Maaseik Limburg Vlaanderen 16.169 1985 1386
Brugge Brugge West-Vlaanderen Vlaanderen 118.656 Bruges 1825 1128
Brussel Brussel-Hoofdstad Brussels Hoofdstedelijk Gewest 185.103 Bruxelles 1825 1229
Charleroi Charleroi Henegouwen Wallonië 202.746 1825
Châtelet Charleroi Henegouwen Wallonië 35.668 1825
Chièvres Aat Henegouwen Wallonië 6.925 1825
Chimay Thuin Henegouwen Wallonië 9.726 1825
Chiny Virton Luxemburg Wallonië 5.226 1825
Ciney Dinant Namen Wallonië 16.706 1985
Couvin Philippeville Namen Wallonië 13.838 1985
Damme Brugge West-Vlaanderen Vlaanderen 11.019 1985 1180
Deinze Gent Oost-Vlaanderen Vlaanderen 43.580 1825 1241
Dendermonde Dendermonde Oost-Vlaanderen Vlaanderen 45.870 Termonde 1825 1233
Diest Leuven Vlaams-Brabant Vlaanderen 24.234 1825 1229
Diksmuide Diksmuide West-Vlaanderen Vlaanderen 16.843 Dixmude 1825 12e eeuw
Dilsen-Stokkem Maaseik Limburg Vlaanderen 20.693 1987 1244 (Stokkem)
Dinant Dinant Namen Wallonië 13.374 1825
Doornik Doornik Henegouwen Wallonië 69.083 Tournai 1825
Durbuy Marche-en-Famenne Luxemburg Wallonië 11.458 1825 1331
Edingen Zinnik Henegouwen Wallonië 14.061 Enghien 1825
Eeklo Eeklo Oost-Vlaanderen Vlaanderen 21.285 1825 1240
Eupen Verviers Luik Wallonië 19.762 Eupen/Néau (verouderd) 1808 1808 (titel)
Fleurus Charleroi Henegouwen Wallonië 23.056 1982
Florenville Virton Luxemburg Wallonië 5.594 1997
Fontaine-l'Evêque Charleroi Henegouwen Wallonië 17.838 1825
Fosses-la-Ville Namen Namen Wallonië 10.469 1825
Geel Turnhout Antwerpen Vlaanderen 40.709 1985
Geldenaken Nijvel Waals-Brabant Wallonië 14.357 Jodoigne 1985
Gembloers Namen Namen Wallonië 26.141 Gembloux 1985
Genepiën Nijvel Waals-Brabant Wallonië 15.560 Genappe 1985
Genk Hasselt Limburg Vlaanderen 66.447 1999
Gent Gent Oost-Vlaanderen Vlaanderen 263.927 Gand 1825 1178
Geraardsbergen Aalst Oost-Vlaanderen Vlaanderen 33.649 Grammont 1825 1068
Gistel Oostende West-Vlaanderen Vlaanderen 12.166 1985 13e eeuw
's-Gravenbrakel Zinnik Henegouwen Wallonië 22.062 Braine-le-Comte 1825
Halen Hasselt Limburg Vlaanderen 9.485 1985 1206
Halle Halle-Vilvoorde Vlaams-Brabant Vlaanderen 40.182 Hal 1825 1225
Hamont-Achel Maaseik Limburg Vlaanderen 14.299 1985 14e eeuw (Hamont)
Hannuit Borgworm Luik Wallonië 16.685 Hannut 1985
Harelbeke Kortrijk West-Vlaanderen Vlaanderen 28.502 1985 1153
Hasselt Hasselt Limburg Vlaanderen 78.714 1825 13e eeuw
Herentals Turnhout Antwerpen Vlaanderen 28.272 1985 1209
Herk-de-Stad Hasselt Limburg Vlaanderen 12.650 Herck-la-Ville 1985 1386
Herstal Luik Luik Wallonië 40.190 2009
Herve Verviers Luik Wallonië 17.620 1825
Hoei Hoei Luik Wallonië 21.238 Huy 1825 1066
Hoogstraten Turnhout Antwerpen Vlaanderen 21.424 1985 1210
Houffalize Bastenaken Luxemburg Wallonië 5.207 1825
Ieper Ieper West-Vlaanderen Vlaanderen 34.995 Ypres 1825 1174
Izegem Roeselare West-Vlaanderen Vlaanderen 28.322 1825 1817 (titel)
Komen-Waasten Moeskroen Henegouwen Wallonië 18.058 Comines-Warneton 1982[3]
Kortrijk Kortrijk West-Vlaanderen Vlaanderen 77.109 Courtrai 1825 1127
La Louvière Zinnik Henegouwen Wallonië 81.138 1985
La Roche-en-Ardenne Marche-en-Famenne Luxemburg Wallonië 4.192 1825
Landen Leuven Vlaams-Brabant Vlaanderen 16.096 1985 1211
Le Rœulx Zinnik Henegouwen Wallonië 8.735 1825
Lessen Zinnik Henegouwen Wallonië 18.746 Lessines 1825
Leuze-en-Hainaut Doornik Henegouwen Wallonië 13.941 1825
Leuven Leuven Vlaams-Brabant Vlaanderen 102.275 Louvain 1825 1211
Lier Mechelen Antwerpen Vlaanderen 36.646 Lierre 1825 1212
Limburg Verviers Luik Wallonië 5.905 Limbourg 1825
Lo-Reninge Diksmuide West-Vlaanderen Vlaanderen 3.290 1985
Lokeren Sint-Niklaas Oost-Vlaanderen Vlaanderen 42.044 Locres 1825 1804 (titel)
Lommel Maaseik Limburg Vlaanderen 34.245 1990
Luik Luik Luik Wallonië 197.217 Liège 1825
Maaseik Maaseik Limburg Vlaanderen 25.310 1825 1244
Malmedy Verviers Luik Wallonië 12.797 1985
Marche-en-Famenne Marche-en-Famenne Luxemburg Wallonië 17.591 1825
Mechelen Mechelen Antwerpen Vlaanderen 86.921 Malines 1825 1301
Menen Kortrijk West-Vlaanderen Vlaanderen 33.540 Menin 1825 1351
Mesen Ieper West-Vlaanderen Vlaanderen 1.047 Messines 1985
Moeskroen Moeskroen Henegouwen Wallonië 58.767 Mouscron 1986
Mortsel Antwerpen Antwerpen Vlaanderen 26.157 1999
Namen Namen Namen Wallonië 111.432 Namur 1825
Neufchâteau Neufchâteau Luxemburg Wallonië 7.795 1825
Nieuwpoort Veurne West-Vlaanderen Vlaanderen 11.636 Nieuport 1825 1163
Nijvel Nijvel Waals-Brabant Wallonië 28.883 Nivelles 1825
Ninove Aalst Oost-Vlaanderen Vlaanderen 39.251 1825 1339
Oostende Oostende West-Vlaanderen Vlaanderen 71.647 Ostende 1825 1267
Ottignies-Louvain-la-Neuve Nijvel Waals-Brabant Wallonië 31.316 1982
Oudenaarde Oudenaarde Oost-Vlaanderen Vlaanderen 31.612 Audenarde 1825 1189
Oudenburg Oostende West-Vlaanderen Vlaanderen 9.507 1985
Peer Maaseik Limburg Vlaanderen 16.298 1985 1367
Péruwelz Doornik Henegouwen Wallonië 17.120 1825
Philippeville Philippeville Namen Wallonië 9.201 1825
Poperinge Ieper West-Vlaanderen Vlaanderen 19.717 1825 1147
Rochefort Dinant Namen Wallonië 12.571 1985
Roeselare Roeselare West-Vlaanderen Vlaanderen 63.478 Roulers 1825 1250
Ronse Oudenaarde Oost-Vlaanderen Vlaanderen 26.374 Renaix 1825 1240
Saint-Ghislain Bergen Henegouwen Wallonië 23.428 1825
Saint-Hubert Neufchâteau Luxemburg Wallonië 5.605 1825
Sankt Vith Verviers Luik Wallonië 9.779 Saint-Vith 1985
Scherpenheuvel-Zichem Leuven Vlaams-Brabant Vlaanderen 23.078 Montaigu-Zichem 1985 1605 (Zichem) + afgenomen
Seraing Luik Luik Wallonië 64.192 1999
Sint-Niklaas Sint-Niklaas Oost-Vlaanderen Vlaanderen 78.531 Saint-Nicolas 1825 1804 (titel)
Sint-Truiden Hasselt Limburg Vlaanderen 40.672 Saint-Trond 1825 11e eeuw
Spa Verviers Luik Wallonië 10.149 2018[4] 1594
Stavelot Verviers Luik Wallonië 7.153 1825
Thuin Thuin Henegouwen Wallonië 14.703 1825
Tielt Tielt West-Vlaanderen Vlaanderen 20.603 1825 1245
Tienen Leuven Vlaams-Brabant Vlaanderen 35.293 Tirlemont 1825 1243
Tongeren Tongeren Limburg Vlaanderen 31.142 Tongres 1825
Tubeke Nijvel Waals-Brabant Wallonië 26.656 Tubize 2017
Torhout Brugge West-Vlaanderen Vlaanderen 20.467 1825 1183
Turnhout Turnhout Antwerpen Vlaanderen 45.280 1825 1212
Verviers Verviers Luik Wallonië 55.290 1825
Veurne Veurne West-Vlaanderen Vlaanderen 12.094 Furnes 1825 12e eeuw
Vilvoorde Halle-Vilvoorde Vlaams-Brabant Vlaanderen 45.495 Vilvorde 1985 1192 + afgenomen
Virton Virton Luxemburg Wallonië 11.341 1825
Walcourt Philippeville Namen Wallonië 18.407 1985
Waregem Kortrijk West-Vlaanderen Vlaanderen 38.350 1999
Waver Nijvel Waals-Brabant Wallonië 34.748 Wavre 1825
Wervik Ieper West-Vlaanderen Vlaanderen 18.909 1825
Wezet Luik Luik Wallonië 17.926 Visé 1825
Zinnik Zinnik Henegouwen Wallonië 28.271 Soignies 1825
Zottegem Aalst Oost-Vlaanderen Vlaanderen 26.686 1985
Zoutleeuw Leuven Vlaams-Brabant Vlaanderen 8.575 Léau 1985 1107 + afgenomen

Voormalige steden en andere plaatsen met historische marktrechten bewerken

De meeste van deze plaatsen vormen een kleine agglomeratie rond een centraal marktplein.

Graafschap Namen bewerken

Graafschap Vlaanderen bewerken

  • Lombardsijde (Brugse Vrije): verdeeld tussen de stad Nieuwpoort en de gemeente Middelkerke. Het had vroeger een eigen haven en hief accijnzen.
  • Hoeke (Brugse Vrije): gefuseerd met de stad Damme. Voorhaven van Brugge.
  • Monnikenrede (Brugse Vrije): in de stad Damme. Voorhaven van Brugge. Volledig verdwenen.
  • Kaprijke (Brugse Vrije): verloor haar stadsrechten met de Franse Revolutie.
  • Watervliet (Vier Ambachten: Boekhoute): gefuseerd met Sint-Laureins.
  • Boekhoute (Vier Ambachten: Boekhoute): gefuseerd met Assenede. Stad zoals Axel en Hulst in Nederland
  • Assenede (Vier Ambachten: Assenede): Stad zoals Axel en Hulst in Nederland
  • Nevele (Oudburg): De stad en vrijheid van Nevele viel in diskrediet tijdens de godsdienstoorlogen
  • Wetteren (Dendermonde): historisch groot dorp of vlek, verkreeg nooit de stedelijke titel.
  • Temse (Waas): historisch groot dorp of vlek, verkreeg nooit de stedelijke titel.
  • Rupelmonde (Waas): gefuseerd met Kruibeke.
  • Beveren (Beveren): historisch groot dorp of vlek, verkreeg nooit de stedelijke titel.

Hertogdom Brabant bewerken

  • Zandvliet (Antwerpen: Bergen op Zoom): gefuseerd met de stad Antwerpen. Dorp verheven tot stad tijdens de godsdienstoorlogen.
  • Arendonk (Antwerpen: Turnhout): vrijheid zoals Hoogstraten en Turnhout.
  • Duffel (Antwerpen: Arkel?): vrijheid in het verleden met schutters en rederijkersgilde. Groot dorp of vlek.
  • Walem (Antwerpen): vrijheid. Dorp met bijzondere voorrechten zonder duidelijk marktplein.
  • Mol (Antwerpen: Herentals): vlek of groot dorp met marktrechten.
  • Retie (Antwerpen: Herentals): vlek of groot dorp met marktrechten.
  • Westerlo (Antwerpen: Geel): vlek of groot dorp met marktrechten.
  • Asse (Brussel: Asse): vrijheid.
  • Merchtem (Brussel: Merchtem): vrijheid.
  • Tervuren (Brussel): vrijheid.
  • Duisburg (Brussel): vrijheid. Dorp met bijzondere voorrechten zonder duidelijk marktplein.
  • Overijse (Brussel: Vilvoorde): vrijheid.
  • Terhulpen (Brussel: Terhulpen): vrijheid. Dorp met bijzondere voorrechten zonder duidelijk marktplein.
  • Zichem (Leuven: Diest): gefuseerd met de stad Scherpenheuvel.