Wikipedia

Leden van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties

Wikimedia-lijst

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties telt vijftien leden. Vijf leden hebben een permanente zetel, de overige tien leden worden door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties voor een periode van twee jaar gekozen; elk jaar worden er vijf nieuwe landen gekozen. Tot 1966 waren er zes niet-permanente landen. Om een mondiale verdeling van de zetels te garanderen krijgt ieder van de vijf onofficiële regionale VN-groeperingen een aantal zetels toebedeeld.

Permanente leden bewerken

De vijf permanente leden zijn China, Frankrijk, Rusland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. In 1991 nam Rusland de plaats over van de Sovjet-Unie, in 1971 volgde de Volksrepubliek China de Republiek China op. Alleen deze permanente leden hebben vetorecht.

Regionale groeperingen bewerken

 
■ Afrika
■ Azië
■ Oost-Europa
■ Latijns-Amerika en de Caraïben
■ West-Europa en de overigen
■ VN-lid zonder plaats in een groepering
■ Waarnemer
■ Geen VN-lidstaat of VN-territorium

De VN kent vijf regionale groeperingen met elk een vast aantal niet-permanente zetels in de Veiligheidsraad:

Van de vijf Afrikaans-Aziatische landen is er altijd één een Arabisch land dat beurtelings uit Afrika en Azië komt.

Verkiezing van de niet-permanente leden bewerken

Elk jaar kiest de Algemene Vergadering van de VN vijf nieuwe leden voor een periode van twee jaar. De gekozen leden nemen hun zetel in vanaf 1 januari in het daaropvolgende jaar. De verkiezing begint altijd op 16 oktober en gaat binnen elke groepering door totdat er een tweederdemeerderheid is bereikt. Landen mogen niet twee opeenvolgende termijnen deel uitmaken van de Veiligheidsraad. Van tevoren stellen landen zich kandidaat voor een zetel. Het is overigens toegestaan om op een land te stemmen dat zich niet kandidaat heeft gesteld wanneer na drie stemronden nog geen uitslag is bereikt.

Verkiezingstabel

In de volgende tabel staat een overzicht van welke zetels er in de oneven en in de even jaren worden verkozen.

Periode die begint in een oneven jaar even jaar
Afrika 1 lid 2 leden *
Azië 1 lid 1 lid *
Latijns-Amerika en de Caraïben 1 lid 1 lid
West-Europa en de overigen 2 leden geen
Oost-Europa geen 1 lid

*: De afvaardiging van het ene Arabische land wisselt telkens tussen Afrika en Azië.

Eerdere samenstelling van de Veiligheidsraad bewerken

Vanaf de oprichting in 1946 tot 1965 kende de Veiligheidsraad zes niet-permanente leden. De regionale groepering was destijds als volgt:

Er waren enkele uitzonderingen. Zo nam in 1961 Liberia de plaats in van een West-Europees land. Ivoorkust verving in 1964-1965 de vertegenwoordiger uit het Gemenebest. Aziatische landen waren sinds 1956 een onderdeel van de groepering "Oost-Europa".

Langdurige verkiezingen bewerken

Tijdelijke leden moeten met een tweederdemeerderheid worden gekozen. In de meeste gevallen wordt deze meerderheid snel bereikt. Soms is er maar één land kandidaat voor een bepaalde zetel. Het gebeurt soms ook dat er een groot aantal stemronden nodig is.

De langst durende verkiezing was die in 1979 ten tijde van de Koude Oorlog toen Cuba en Colombia kandidaat waren. Colombia kreeg de steun van het Westen, Cuba die van het Oosten. Na 155 stemronden verspreid over drie maanden was er nog steeds geen beslissing. Na uitgebreide diplomatieke onderhandelingen trokken beide landen zich terug en werd Mexico door beide blokken als compromis naar voren geschoven.

De op een na langste verkiezing was die in 1959 tussen Polen en Turkije. Na 52 ronden was er nog steeds geen besluit, maar beide landen gingen ermee akkoord om ieder slechts een jaar lid van de Veiligheidsraad te zijn.

 
De stemmen per ronde voor Guatemala (blauw) en Venezuela (rood) in 2006

De verkiezing in 2006 tussen Guatemala en Venezuela was de op twee na de langste. Guatemala, gesteund door de Verenigde Staten en West-Europa, had 47 stemrondes lang een meerderheid die onvoldoende groot was (ongeveer 105 tegen 80). Aan de andere kant stond Venezuela, onder leiding van president Hugo Chávez. Dat land staat bekend om de grote kritiek op het westen en de regering van de Amerikaanse president Bush. De diplomatieke impasse werd doorbroken nadat beide landen zich terugtrokken en Panama werd voorgedragen.[1][2]

Als vierde in langdurigheid staat de verkiezing tussen Joegoslavië en de Filipijnen uit 1955 bekend. Na 36 verkiezingsronden won uiteindelijk Joegoslavië, maar na een jaar droeg dit land zijn zetel over aan de Filipijnen.[3]

Verkiezingen per jaar bewerken

1946-1965 (11 lidstaten, waarvan 6 niet-permanent) bewerken

Jaar Latijns-Amerika Gemenebest Oost-Europa
& Azië[4]		 Midden-Oosten West-Europa
1946   Brazilië   Mexico   Australië   Polen   Egypte   Nederland
1947   Colombia   Syrië   België
1948   Argentinië   Canada   Oekraïense SSR
1949   Cuba   Egypte   Noorwegen
1950   Ecuador   India   Joegoslavië
1951   Brazilië   Turkije   Nederland
1952   Chili   Pakistan   Griekenland
1953   Colombia   Libanon   Denemarken
1954   Brazilië   Nieuw-Zeeland   Turkije
1955   Peru   Iran   België
1956   Cuba   Australië   Joegoslavië
1957   Colombia   Filipijnen   Irak   Zweden
1958   Panama   Canada   Japan
1959   Argentinië   Tunesië   Italië
1960   Ecuador   Ceylon   Polen
1961   Chili   Turkije   Verenigde Arabische Republiek   Liberia[5]
1962   Venezuela   Ghana   Roemenië   Ierland
1963   Brazilië   Filipijnen   Marokko[6]   Noorwegen
1964   Bolivia   Ivoorkust[7]   Tsjecho-Slowakije
1965   Uruguay   Maleisië   Jordanië   Nederland

1966-heden (15 lidstaten, waarvan 10 niet-permanent) bewerken

Jaar Afrika
* Arabisch land		 Azië
* Arabisch land		 Latijns-Amerika & Caraïben West-Europa en overigen Oost-Europa
1966   Mali   Nigeria   Oeganda   Japan   Jordanië *   Argentinië   Uruguay   Nederland   Nieuw-Zeeland   Bulgarije
1967   Ethiopië   India   Brazilië   Canada   Denemarken
1968   Algerije *   Senegal   Pakistan   Paraguay   Hongarije
1969   Zambia     Nepal   Colombia   Finland   Spanje
1970   Burundi   Sierra Leone   Syrië *   Nicaragua   Polen
1971   Somalië   Japan   Argentinië   België   Italië
1972   Guinee   Soedan *   India   Panama   Joegoslavië
1973   Kenia   Indonesië   Peru   Australië   Oostenrijk
1974   Kameroen   Mauritanië   Irak *   Costa Rica   Wit-Russische SSR
1975   Tanzania   Japan   Guyana   Italië   Zweden
1976   Benin   Libië *   Pakistan   Panama   Roemenië
1977   Mauritius   India   Venezuela   Canada   Bondsrepubliek Duitsland
1978   Gabon   Nigeria   Koeweit *   Bolivia   Tsjecho-Slowakije
1979   Zambia   Bangladesh   Jamaica   Noorwegen   Portugal
1980   Niger   Tunesië *   Filipijnen   Mexico   DDR
1981   Oeganda   Japan   Panama   Ierland   Spanje
1982   Togo   Zaïre   Jordanië *   Guyana   Polen
1983   Zimbabwe   Pakistan   Nicaragua   Malta   Nederland
1984   Burkina Faso   Egypte *   India   Peru   Oekraïense SSR
1985   Madagaskar   Thailand   Trinidad en Tobago   Australië   Denemarken
1986   Congo-Brazzaville   Ghana   Verenigde Arabische Emiraten *   Venezuela   Bulgarije
1987   Zambia   Japan   Argentinië   Bondsrepubliek Duitsland   Italië
1988   Algerije *   Senegal     Nepal   Brazilië   Joegoslavië
1989   Ethiopië   Maleisië   Colombia   Canada   Finland
1990   Ivoorkust   Zaïre   Jemen *   Cuba   Roemenië
1991   Zimbabwe   India   Ecuador   Oostenrijk   België
1992   Kaapverdië   Marokko *   Japan   Venezuela   Hongarije
1993   Djibouti   Pakistan   Brazilië   Nieuw-Zeeland   Spanje
1994   Nigeria   Rwanda   Oman *   Argentinië   Tsjechië
1995   Botswana   Indonesië   Honduras   Duitsland   Italië
1996   Egypte *   Guinee-Bissau   Zuid-Korea   Chili   Polen
1997   Kenia   Japan   Costa Rica   Portugal   Zweden
1998   Gabon   Gambia   Bahrein *   Brazilië   Slovenië
1999   Namibië   Maleisië   Argentinië   Canada   Nederland
2000   Mali   Tunesië *   Bangladesh   Jamaica   Oekraïne
2001   Mauritius   Singapore   Colombia   Ierland   Noorwegen
2002   Kameroen   Guinee   Syrië *   Mexico   Bulgarije
2003   Angola   Pakistan   Chili   Duitsland   Spanje
2004   Algerije *   Benin   Filipijnen   Brazilië   Roemenië
2005   Tanzania   Japan   Argentinië   Denemarken   Griekenland
2006   Ghana   Congo-Brazzaville   Qatar *   Peru   Slowakije
2007   Zuid-Afrika   Indonesië   Panama   België   Italië
2008   Burkina Faso   Libië *   Vietnam   Costa Rica   Kroatië
2009   Oeganda   Japan   Mexico   Turkije   Oostenrijk
2010   Gabon   Nigeria   Libanon*   Brazilië   Bosnië en Herzegovina
2011   Zuid-Afrika   India   Colombia   Duitsland   Portugal
2012   Marokko*   Togo   Pakistan   Guatemala   Azerbeidzjan
2013   Rwanda   Zuid-Korea   Argentinië   Australië   Luxemburg
2014   Tsjaad   Nigeria   Jordanië*   Chili   Litouwen
2015   Angola   Maleisië   Venezuela   Nieuw-Zeeland   Spanje
2016   Egypte*   Senegal   Japan   Uruguay   Oekraïne
2017   Ethiopië   Kazachstan   Bolivia   Italië   Zweden
2018   Ivoorkust   Equatoriaal-Guinea   Koeweit *   Peru   Nederland   Polen
2019   Zuid-Afrika   Indonesië   Dominicaanse Republiek   België   Duitsland
2020   Niger   Tunesië *   Vietnam   Saint Vincent en de Grenadines   Estland
2021   Kenia   India   Mexico   Ierland   Noorwegen
2022   Gabon   Ghana   Verenigde Arabische Emiraten *   Brazilië   Albanië
2023   Mozambique   Japan   Ecuador   Malta   Zwitserland

Overzicht per land bewerken

Permanent lid
Huidig lid (2020)
Voormalig VN-lid

De volgende tabel laat per land het aantal jaren zien dat een land lid van de Veiligheidsraad is geweest tot en met 2020.

De afkorting GRULAC staat voor Zuid-Amerika en de Cariben (Grupo de América Latina y el Caribe), WEOG voor West-Europa en de overigen. Met een sterretje (*) is de Arabische vertegenwoordiger aangegeven.

Jaar Land Eerste jaar Meest recent Regionale Groep Opmerkingen
75   Frankrijk 1946 2020 WEOG Permanent lid
75   Verenigd Koninkrijk 1946 2020 WEOG Permanent lid
75   Verenigde Staten 1946 2020 WEOG Permanent lid
50   China 1971 2020 Azië Permanent lid
46   Sovjet-Unie 1946 1991 Oost-Europa Voormalig permanent lid, vervangen door Rusland
29   Rusland 1991 2020 Oost-Europa Permanent lid
25   Taiwan 1946 1971 Azië Voormalig permanent lid, vervangen door de Volksrepubliek China
22   Japan 1958 2017 Azië
20   Brazilië 1946 2011 GRULAC
18   Argentinië 1959 2014 GRULAC
14   Colombia 1947 2012 GRULAC
14   India 1950 2012 Azië
14   Pakistan 1952 2013 Azië
13   Italië 1959 2017 WEOG
12   België 1947 2020 WEOG Huidig lid tot en met 2020
12   Canada 1948 2000 WEOG
12   Duitsland 1977 2020 WEOG Inclusief de 4 jaar dat het als West-Duitsland lid was. Huidig lid tot en met 2020
11   Egypte 1946 2017 Afrika * Inclusief de 2 jaar dat de Verenigde Arabische Republiek lid was en waarvan gedurende de laatste 15 maanden alleen nog het huidige Egypte deel uitmaakte.
11   Polen 1946 2019 Oost-Europa
10   Australië 1946 2014 WEOG
10   Chili 1952 2015 GRULAC
10   Nederland 1946 2018 WEOG
10   Nigeria 1966 2015 Afrika
10   Panama 1958 2008 GRULAC
10   Peru 1955 2019 GRULAC
10   Spanje 1969 2016 WEOG
10   Venezuela 1962 2016 GRULAC
8   Denemarken 1953 2006 WEOG
8   Indonesië 1973 2020 Azië Huidig lid tot en met 2020
8   Noorwegen 1949 2002 WEOG
8   Oekraïne 1948 2017 Oost-Europa Inclusief 4 jaar als Oekraïense SSR
8   Zweden 1957 2018 WEOG
7   Joegoslavië 1950 1989 Oost-Europa Opgevolgd door Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Macedonië, Montenegro, Servië en Slovenië
7   Maleisië 1965 2016 Azië
7   Mexico 1946 2010 GRULAC
7   Nieuw-Zeeland 1954 2016 WEOG
7   Roemenië 1962 2005 Oost-Europa
7   Tunesië 1980 2020 Afrika * Huidig lid tot en met 2021
7   Turkije 1951 2010 WEOG
6   Algerije 1968 1989 Afrika *
6   Bolivia 1964 2018 GRULAC
6   Bulgarije 1966 2003 Oost-Europa
6   Costa Rica 1974 2009 GRULAC
6   Cuba 1956 1991 GRULAC
6   Ecuador 1950 1992 GRULAC
6   Ethiopië 1967 2018 Afrika
6   Ivoorkust 1964 2019 Afrika
6   Filipijnen 1957 2004 Azië
6   Gabon 1978 2011 Afrika
6   Ghana 1986 2007 Afrika
6   Jordanië 1965 2015 Azië *
6   Marokko 1963 2013 Afrika *
6   Oostenrijk 1973 2010 WEOG
6   Portugal 1979 2012 WEOG
6   Senegal 1968 2017 Afrika
6   Syrië 1947 2003 Azië * Exclusief het jaar 1961 toen de Verenigde Arabische Republiek lid was waarvan Syrië gedurende een groot deel van de termijn lid was.
6   Zambia 1969 1988 Afrika
6   Zuid-Afrika 2007 2020 Afrika Huidig lid tot en met 2020
5   Ierland 1962 2002 WEOG
5   Oeganda 1966 2010 Afrika
4   Angola 2003 2016 Afrika
4   Bangladesh 1979 2001 Azië
4   Benin 1976 2005 Afrika
4   Burkina Faso 1984 2009 Afrika
4   Congo-Brazzaville 1986 2007 Afrika
4   Finland 1969 1990 WEOG
4   Griekenland 1952 2006 WEOG
4   Guinee 1972 2003 Afrika
4   Guyana 1975 1983 GRULAC
4   Hongarije 1968 1993 Oost-Europa
4   Irak 1957 1975 Azië *
4   Jamaica 1979 2001 GRULAC
4   Kameroen 1974 2003 Afrika
4   Kenia 1973 1998 Afrika
4   Koeweit 1978 2019 Azië *
4   Libanon 1953 2011 Azië
4   Libië 1976 2009 Afrika *
4   Mali 1966 2001 Afrika
4   Mauritius 1977 2002 Afrika
4     Nepal 1969 1989 Azië
4   Nicaragua 1970 1984 GRULAC
4   Rwanda 1994 2014 Afrika
4   Tanzania 1975 2006 Afrika
4   Togo 1982 2013 Afrika
4   Uruguay 1965 2017 GRULAC
4   Zaïre 1982 1991 Afrika Tegenwoordig bekend als Congo-Kinshasa
4   Zimbabwe 1983 1992 Afrika
4   Zuid-Korea 1996 2014 Azië
3   Niger 1980 2020 Afrika Huidig lid tot en met 2021
3   Tsjecho-Slowakije 1964 1979 Oost-Europa Voorganger van Tsjechië en Slowakije
3   Vietnam 2008 2020 Azië Huidig lid tot en met 2021
2   Azerbeidzjan 2012 2013 Oost-Europa
2   Bahrein 1998 1999 Azië *
2   Bosnië en Herzegovina 2010 2011 Oost-Europa Onderdeel van Joegoslavië dat 7 jaar lid was van de Veiligheidsraad
2   Botswana 1995 1996 Afrika
2   Burundi 1970 1971 Afrika
2   Ceylon 1960 1961 Azië Tegenwoordig onder de naam Sri Lanka
3   Dominicaanse Republiek 2019 2020 GRULAC Huidig lid tot en met 2020
2   DDR 1980 1981 Oost-Europa Opgegaan in Duitsland
2   Djibouti 1993 1994 Afrika
2   Equatoriaal-Guinea 2018 2019 Afrika
2   Gambia 1998 1999 Afrika
2   Guatemala 2012 2013 GRULAC
2   Guinee-Bissau 1996 1997 Afrika
2   Honduras 1995 1996 GRULAC
2   Iran 1955 1956 Azië
2   Jemen 1990 1991 Azië *
2   Kaapverdië 1992 1993 Afrika
2   Kazachstan 2017 2018 Azië
2   Kroatië 2008 2009 Oost-Europa Was onderdeel van Joegoslavië dat 7 jaar lid was van de Veiligheidsraad.
2   Litouwen 2014 2015 Oost-Europa
2   Luxemburg 2013 2014 WEOG
2   Madagaskar 1985 1986 Afrika
2   Mauritanië 1974 1975 Afrika
2   Namibië 1999 2000 Afrika
2   Oman 1994 1995 Azië *
2   Paraguay 1968 1969 GRULAC
2   Sierra Leone 1970 1971 Afrika
2   Singapore 2001 2002 Azië Was tijdens het lidmaatschap van Maleisië in 1965 enkele maanden onderdeel van dat land
2   Slovenië 1998 1998 Oost-Europa Onderdeel van Joegoslavië dat 7 jaar lid was van de Veiligheidsraad
2   Slowakije 2006 2007 Oost-Europa Onderdeel van Tsjechoslowakije dat 3 jaar lid was van de Veiligheidsraad
2   Soedan 1972 1973 Afrika *
2   Somalië 1971 1972 Afrika
2   Thailand 1985 1986 Azië
2   Trinidad en Tobago 1985 1986 GRULAC
2   Tsjaad 2014 2015 Afrika
2   Tsjechië 1994 1995 Oost-Europa Onderdeel van Tsjechoslowakije dat 3 jaar lid was van de Veiligheidsraad
2   Qatar 2006 2007 Azië *
2   Verenigde Arabische Emiraten 1986 1987 Azië *
2   Wit-Russische SSR 1974 1975 Oost-Europa Nu het onafhankelijke land Wit-Rusland
1   Estland 2020 2020 Oost-Europa Huidig lid tot en met 2021
1   Liberia 1961 1961 Afrika
1   Saint Vincent en de Grenadines 2020 2020 GRULAC Huidig lid tot en met 2021, lid van de Veiligheidsraad met de kleinste bevolkingsomvang.

Externe link bewerken

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leden_van_de_Veiligheidsraad_van_de_Verenigde_Naties&oldid=66454335"