Kurt Zeitzler

Kurt Zeitzler (Heideblick 9 juni 1895 - Aschau im Chiemgau 25 september 1963) was een Duits officier en Generaloberst (kolonel-generaal) tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Kurt Zeitzler
Kurt Zeitzler als kolonel in 1941
Bijnaam	"Kugelblitz"
Geboren	9 juni 1885 Heideblick, Duitse Keizerrijk
Overleden	25 september 1963 Aschau im Chiemgau, West-Duitsland
Rustplaats	Lokale begraafplaats van Aschau im Chiemgau, Abt: II, graf: 293/294
Land/zijde	Duitse Keizerrijk  Weimarrepubliek  nazi-Duitsland
Onderdeel	Deutsches Heer Reichswehr Heer
Dienstjaren	1914 - 1945
Rang	Generaloberst
Eenheid	4. Thüringische Infanterie-Regiment Nr. 72 18. Infanterie-Regiment (Reichswehr) 9. (Preußisches) Infanterie-Regiment Führerreserve (OKH) 15 augustus 1944 - 31 januari 1945
Bevel	60e Regiment Chef van de Generale Staf 22e Korps 1 september 1939 - maart 1940 Chef van de Generale Staf 1e Pantsergroep maart 1940 - 5 oktober 1941 Chef van de Generale Staf Panzergruppe Kleist/1e Pantserleger 5 oktober 1941 - 1 april 1942 Chef van de Generale Staf Heeresgruppe D 1 april 1942 - 24 september 1942 Chef van de Generale Staf OKH 24 september 1942 - 1 juli 1944
Slagen/oorlogen	Eerste Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog Poolse Veldtocht Slag om Frankrijk Balkanveldtocht Grote Vaderlandse Oorlog Operatie Uranus Slag bij Stalingrad
Onderscheidingen	Zie decoraties
Portaal    Tweede Wereldoorlog

Familie

Kurt Zeitzler komt voort uit een familie van dominees in Spreewald. Na zijn middelbare school te Luckau tekende hij op 23 maart 1914 in het 4e Thüringse infanterieregiment nr. 72 in Torgau.

Eerste Wereldoorlog

Bij die eenheid begon hij in de Eerste Wereldoorlog. Vanaf december 1914 voerde hij als luitenant het bevel over een compagnie pioniers. Bij het einde van de oorlog was hij eerste luitenant en adjudant van het regiment.

Weimar Republiek

Na zijn overgang naar de Reichswehr diende hij als bataljonsadjudant in het 18e Infanterieregiment. In januari 1928 werd hij na bijkomende opleiding bevorderd tot kapitein. Vanaf 1929 diende hij drie jaar bij de staf van de 3e divisie te Berlijn. Aansluitend werd hij compagniechef in het 9e Pruisische infanterieregiment te Berlijn-Lichterfelde.

Nazitijd

In februari 1934 ging hij voor het ministerie van landsverdediging werken. Hij werd bevorderd tot majoor. Vanaf januari 1937 werd hij kolonel. In april 1939 kreeg hij het bevel over het 60e infanterieregiment te Lüdenscheid.

Tweede Wereldoorlog

Bij de mobilisatie voor de veldtocht tegen Polen einde augustus 1939 werd hij stafchef van het 22e Gemotoriseerde Korps onder Ewald von Kleist. Dit vocht op de rechterflank van het 14e Leger. In de veldtocht tegen Frankrijk in 1940 organiseerde hij de Panzergruppe Kleist.

In november 1940 organiseerde hij onder von Kleist de Panzergruppe 1 waarmee hij in april 1941 aan de veldtocht tegen de Balkan begon. Hij kreeg hiervoor op 18 mei het Ritterkreuz des Eisernen Kreuzes.

In de aanval tegen de Sovjet-Unie vormde die tankeenheid de spits van de Heeresgruppe Süd die in de Oekraïne doorstootte.

Op 1 februari 1942 werd hij bevorderd tot Generaal-majoor. In april 1942 werd hij samen met Gerd von Rundstedt chef van de generale staf van Heeresgruppe D in het bezette Frankrijk.

Na het ontslag van Franz Halder in september 1942 als chef van de generale staf benoemde Adolf Hitler Zeitzler als diens opvolger.

Bij Operatie Uranus waarbij het 6e Leger te Stalingrad omsingeld en vernietigd werd, steunde Zeitzler de verzoeken van Friedrich Paulus tegen Hitler in.

Op 30 januari 1944 werd hij samen met Alfred Jodl bevorderd tot kolonel-generaal. Na de nederlaag in de slag bij Koersk en Operatie Bagration diende hij zijn ontslag in bij Hitler. Hitler weigerde het ontslag. Begin juli meldde Zeitzler zich ziek. Tijdens die ziekte nam Adolf Heusinger de taken waar tot hij bij de mislukte aanslag van 20 juli 1944 gewond raakte. Daarna nam Heinz Guderian zijn taken waar.

Zijn adjudant Günther Smend had tevergeefs geprobeerd om Zeitzler in de aanslag tegen Hitler te betrekken. Zeitzler schreef een persoonlijke brief aan Hitler om zijn trouw te betuigen. Midden augustus 1944 werd hij naar de reserve verwezen. In november 1944 liet generaal Wilhelm Burgdorf weten dat Zeitzler niet meer ingezet zou worden. Op 31 januari 1945 werd hij uit de Wehrmacht ontslagen en werd hem verboden om zijn uniform te dragen. Hij probeerde langs von Rundstedt en nadien Albert Speer om dit ongedaan te maken, maar tevergeefs.

Na het einde van de oorlog zat Zeitzler tot einde februari 1947 in Britse krijgsgevangenschap. Hij getuigde op de Processen van Nürnberg.

Militaire loopbaan

• Fahnenjunker: 23 maart 1914
• Fahnenjunker-Unteroffizier: 1 augustus 1914
• Leutnant: 24 december 1914
• Oberleutnant: 20 juni 1918
• Hauptmann: januari 1928
• Major: 1934
• Oberstleutnant: 1 januari 1937
• Oberst: 1 juni 1939
• Generalmajor: 1 februari 1942
• Generalleutnant: overgeslagen, niet in deze rang bevorderd.
• General der Infanterie: 24 september 1942
• Generaloberst: 30 januari 1944

Decoraties

• Ridderkruis van het IJzeren Kruis op 18 mei 1941 als Oberst i.G. en Chef des Generalstabes Panzer-Gruppe 1
• IJzeren Kruis 1914, 1e Klasse en 2e Klasse
• Herhalingsgesp bij IJzeren Kruis 1939, 1e Klasse en 2e Klasse
• Gewondeninsigne 1918 in zwart
• Orde van het Vrijheidskruis (Finland), 1e klasse met Ster en Zwaarden op 18 december 1943
• Dienstonderscheiding van Leger en Marine voor (25 dienstjaren)
• Erekruis voor Frontstrijders in de Wereldoorlog
• Frederikskruis
• Ridderkruis in de Militaire Orde van Verdienste (Bulgarije) met Zwaarden

Externe link

• (de) Beschrijving op Lexikon der Wehrmacht.

Bronnen, noten en/of referenties

• (de) Fellgiebel, Walther-Peer. Die Träger des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939–1945 – Die Inhaber der höchsten Auszeichnung des Zweiten Weltkrieges aller Wehrmachtteile. Friedberg, Duitsland: Podzun-Pallas. 2000, ISBN 978-3-7909-0284-6.
• (de) Scherzer, Veit. Die Ritterkreuzträger 1939–1945 Die Inhaber des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939 von Heer, Luftwaffe, Kriegsmarine, Waffen-SS, Volkssturm sowie mit Deutschland verbündeter Streitkräfte nach den Unterlagen des Bundesarchives. Jena, Duitsland: Scherzers Miltaer-Verlag. 2007, ISBN 978-3-938845-17-2.
• (en) Kursietis, Andris J. (1999), The Wehrmacht at War 1939-1945; The Units and Commanders of the Ground Forces during World War II. Aspekt, High Command, 290. ISBN 90-75323-38-7. Geraadpleegd op 22 januari 2020.
• (de) Heuer, Dr. Gerd F. (Juli 2002), Die Generalobersten der Heeres; Inhaber höchster deutscher Kommandostellen 1933-1945. Pabel-Moewig Verlag Kg, Duitsland, 207, 208, 210, 212. ISBN 978-3811814080. Geraadpleegd op 22 januari 2020.

---