Jean Richepin

Frans toneelschrijver (1849-1926)

Jean Richepin (Médéa, 4 februari 1849 - Parijs, 12 december 1926) was een Frans (toneel)schrijver en dichter.

Jean Richepin, foto Nadar, 1879

Leven en werk bewerken

Richepin werd in Algerije geboren als zoon van een militair arts. Hij studeerde literatuurwetenschap aan de École normale supérieure te Parijs, maar op zijn twintigste staakte hij zijn studie. In 1870 nam hij vrijwillig militaire dienst tijdens de Frans-Duitse Oorlog, samen met de revolutionaire Jules Vallès, die een sterke invloed had op zijn denken. Vervolgens verdiende hij de kost als acteur, dokwerker en uiteindelijk journalist.

Te Parijs vestigde Richepin zich in het Quartier Latin en kwam daar in contact met de kunstenaarsgroepering 'Cercle des poètes Zutiques', rondom Charles Cros, Paul Verlaine, Arthur Rimbaud, Léon Valade en Étienne Carjat. Ook was hij bevriend met Maurice Rollinat, Paul Bourget en Léon Bloy. Begin jaren 1870, stond hij sterk onder invloed van de ideeën van de Parnasse, die het principe van l'art pour l'art propageerden. Later brak hij met deze idealen en verwerkte de beelden van de romantische traditie in zijn Chanson des gueux (1876). Daarin verheerlijkt hij het uitschot van het platteland dat geniet van zijn onafhankelijkheid, alsook het schuim van Parijs, de armen, de rondtrekkende kooplui en de bedelaars. Door deze samen met de dromers, schilders en dichters te plaatsen onder de hoede van 'beschermheilige' François Villon plaatst hij hen op een hoger plan. De platvloerse toon van het gedicht veroorzaakte een schandaal, maar had een vernieuwende invloed op de poëzie, voornamelijk door de klank, de welsprekendheid en de rijkdom aan beelden.

Latere bundels van Richepin kenmerken zich door sensualiteit, opstandigheid en provocerend atheïsme. Ook schreef hij vanaf de jaren 1880 verhalen, romans en toneel. Zijn bekendste romans zijn het enigszins morbide La glu uit 1881 (over een jongen Bretonse visser die op het slechte pad wordt gebracht door een Parisienne) en Miarka : la fille à l'ourse uit 1883 (waarin hij de zwerverswereld beschrijft en zo weer terugkomt op het uitschot).

Zijn grootste successen had Richepin uiteindelijk in het theater, vooral in de Comédie-Française, onder meer met de romantische stukken Nana Sahib (1883) Le Flibustier (1888), Flamboche (1895) en Le Chemineau (1897). Nana Sahib werd in de Comédie-Française uitgevoerd met Sarah Bernhardt in de hoofdrol, met wie Richepin een kortstondige relatie had. Le Flibustier werd door César Cui bewerkt tot een opera. Henri Cain bewerkte zijn roman La Glu tot een opera, met muziek van Gabriel Dupont. Voor zijn vriend Jules Massenet schreef hij de tekst van diens opera Le mage (1891).

In 1908 werd Richepin lid van de Académie française, waar zijn benoeming veel weerstand vond. Hij overleed in 1926, 77 jaar oud.

Bibliografie (selectie) bewerken

Poëzie bewerken

 
Karikatuur van Massenet en Richepin (als Apollo), als auteurs van Le mage
  • La Chanson des gueux 1876
  • Les Caresses 1877
  • Les blasphèmes 1884
  • La Mer 1886/1980
  • Mes Paradis 1894
  • La Bombarde: contes à chanter 1899
  • Les Glas 1922
  • Interludes 1923
  • Les petits gagne-pain parisiens 1927

Romans bewerken

  • Madame André 1878
  • La Glu 1881/2001
  • Quatre petits romans: Soeur Doctrouvé; Monsieur Destrémeaux; Une histoire de l'autre monde; Les débuts de César Borgia 1882
  • Miarka : la fille à l'ourse 1883
  • Braves Gens 1886
  • Cesarine 1888
  • Le Cadet 1890
  • L'Aimé 1893
  • Flamboche 1895
  • Lagibasse: roman magique 1900
  • L'Aile 1911

Verhalen bewerken

  • Les morts bizarres 1877/1981
  • Le Pavé, croquis parisiens 1883
  • Truandailles 1890
  • Cauchemars 1892
  • La Miseloque 1893
  • Les Grandes Amoureuses 1896
  • Contes de la décadence romaine 1898/1993
  • Paysages et coin de rue 1900
  • Contes espagnols 1901
  • Prose de guerre 1915
  • La Clique 1917
  • Le coin des fous
  • Contes sans morale 1922

Theater bewerken

 
"La Glu", niet-uitgevoerd afficheontwerp door Léon Spilliaert (1917)
  • La Glu 1881
  • Pierrot assassin 1883
  • Nana Sahib 1883
  • Macbeth 1884.
  • Monsieur Scapin 1886
  • Le Flibustier 1888
  • Le Mage (opera) tekst Jean Richepin, muziek Jules Massenet 1891
  • Par le glaive 1892
  • Le Chemineau 1897/1996
  • La Martyre 1898.
  • La Gitane 1900.
  • L'Impératrice (ballet), tekst Jean Richepin, muziek Paul Vidal, Paris 1901
  • Don Quichotte 1905
  • Miarka tekst Jean Richepin, muziek Alexandre Georges, 1905
  • La Belle au bois dormant zusamet Henri Cain 1907
  • La Beffa 1910

Literatuur bewerken

  • Howard Sutton: The life and work of Jean Richepin Genève, 1961
  • A. Bachrach e.a.: Encyclopedie van de wereldliteratuur. Bussum, 1980-1984. ISBN 90-228-4330-0

Externe links bewerken