Jarl Waldemar Lindeberg

Jarl Waldemar Lindeberg (Helsinki, 4 augustus 1876 - Helsinki, 24 december 1932) was een Finse wiskundige bekend om zijn werk aan de centrale limietstelling.

Leven en werk bewerken

Lindebergs vader was leraar aan de Aalto-universiteit in Helsinki. Jarl toonde al op vroege leeftijd wiskundig talent en interesse in de wiskunde.

Lindeberg studeerde aan de Universiteit van Helsinki in zijn woonplaats. Al vroeg hield hij zich bezig met partiële differentiaalvergelijkingen en uiterlijk in 1920 kwam het zwaartepunt van zijn onderzoek te liggen in de kansrekening en wiskundige statistiek.

In 1920 publiceerde Lindenberg ook zijn centrale limietstelling, zonder bekend te zijn met een vergelijkbaar resultaat van Aleksandr Lyapunov. Wel hadden zij een verschillende aanpak; terwijl Lindeberg zich baseerde op convoluties, maakte Lyapunov gebruik van karakteristieke functies.

In 1922 leerde de Zweedse wiskundige Harald Cramér Lindenberg kennen.

Jarl Waldemar Lindeberg overleed op 12 december 1932 in Helsinkiop de leeftijd van 56 jaar.

Zur Korrelationstheorie. STK, Helsinki 1929.
Zur Theorie der Linientaxierung. Helsinki 1926.
Über die Berechnung des Mittelfehlers des Resultates einer Linientaxierung. Helsinki 1924.
Über das Exponentialgesetz in der Wahrscheinlichkeitsrechnung. STK, Helsinki 1920.

Harald Cramér: Half a century with probability theory. Some personal recollections. In: Annals of Probability, Jg. 4 (1976), Heft 4, S. 509–546, ISSN 0091-1798.
Gustav Elfving: The history of mathematics in Finland 1828–1918. Societas Scientiarium Fennica, Helsinki 1981, ISBN 951-653-098-2.
Gustav Elfving: Jarl Waldemar Lindeberg. In: Christopher C. Heyde, Eugene Seneta (Hrsg.): Statisticians of the Centuries. Springer Books, New York 2001, S. 318–321, ISBN 0-387-95283-7.
Lucien Le Cam: The central limit theorem around 1935. In: Statistical Science, Bd. 1 (1986), Heft 1, S. 78–91, ISSN 0883-4237.
Ernst Leonard Lindelöf: Jarl Waldemar Lindeberg. Minnesord vid finska vetenskaps-societetens sammanträde den 19 februari 1934. Mercator, Helsingfors 1934.
Jarl Waldemar Lindeberg. In: Kuka kukin oli. Henkilötietoja kuoleista julkisuuden suomalaisista. Helsinki 1961 (Who was who in Finland).

L. Le Cam (1986) De centrale limietstelling rond 1935, Statistical Science Vol. 1, nr. 1. (feb), blz. 78-91.
Gustav Elfving (1981) De geschiedenis van de wiskunde in Finland 1828-1918. Societas Scientarium Fennica, Helsinki.

G. Elfving (2001) Jarl Waldemar Lindeberg, Statistici van de Eeuwen (ed C. C. Heyde en E. Seneta) pp. 318-321. New York: Springer.
Harald Cramér (1976) Een halve eeuw met waarschijnlijkheidsteorie: Enkele persoonlijke herinneringen, Annals of Probability Vol. 4, nr. 4 (aug.), pp. 509-546.