Jan van Bedford
Jan van Lancaster of Bedford, eerste hertog van Bedford (20 juni 1389 - Rouen, 14 september 1435[1]) was de derde zoon van de Engelse koning Hendrik IV en Maria de Bohun. Zijn oudste broer was koning Hendrik V uit het Huis Lancaster.
| Jan van Lancaster / Bedford | ||||
|---|---|---|---|---|
| 20 juni 1389 - 14 september 1435 | ||||
_-_British_Library_Add_MS_18850_f256v.jpg)
| ||||
Jan van Lancaster (links, knielend) in een 15e-eeuwse miniatuur.
| ||||
| 1e Hertog van Bedford | ||||
| Periode | 1414–1435 | |||
| Opvolger | George Neville | |||
| Regent van Frankrijk | ||||
| Periode | 1422–1435 | |||
| Voorganger | Hendrik V van Engeland | |||
| Opvolger | Richard van York | |||
| Honour of Richmond | ||||
| Periode | 1425–1435 | |||
| Voorganger | Ralph Neville, 1st Earl of Westmorland | |||
| Opvolger | Edmund Tudor | |||
| Lord High Admiral | ||||
| Periode | 1426–1435 | |||
| Voorganger | Thomas Beaufort | |||
| Opvolger | John Holland, 2e hertog van Exeter | |||
| Vader | Hendrik IV van Engeland | |||
| Moeder | Mary de Bohun | |||
| Dynastie | Huis Lancaster | |||
| Partner | Anna van Bourgondië (1423-1432) Jacoba van Luxemburg (1433-1435) | |||
 Wapen van Jan van Lancaster | ||||
| ||||
Leven bewerken
Omstreeks 1400 werd Jan als ridder in de Orde van de Kousenband opgenomen. In 1403 werd hij door zijn vader tot Constable van Engeland voor het leven benoemd. Door zijn broer Hendrik V werd hij in 1414 tot Earl of Kendal,[2] Earl of Richmond[3] en Duke of Bedford[3] benoemd. Tijdens de afwezigheid van zijn broer tijdens diens verblijf in Frankrijk nam hij de positie van zijn plaatsvervanger in Engeland waar.[4] Van 1421 tot 1425 was hij baron van Elbeuf. Na de dood van zijn broer in 1422 nam de diplomatisch bedreven Jan het regentschap in het door Engeland beheerste noorden van Frankrijk voor zijn minderjarige neef koning Hendrik VI waar, die ook de Franse koningstitel voerde.[4] In diens naam zette hij ook de Honderdjarige Oorlog (1337-1453) tegen de Franse dauphin Karel VII voort en behaalde in 1424 in de slag bij Verneuil de overwinning op een Frans-schots leger. Dit maakte het hem mogelijk door te dringen tot in het Loiredal en de insluiting van Orléans. Wanneer Jeanne d’Arc met de ondersteuning van de dauphin in de oorlog ingrijpt en deze laatste in 1429 tot koning was gekroond en gezalfd geworden, werd de macht van Engeland op het vasteland steeds meer teruggedrongen, vooral nadat ook Engeland's Bourgondische bondgenoot van kamp wisselde. Jan kon Jeanne d’Arc weliswaar gevangen nemen, veroordelen en op de brandstapel plaatsen, maar dit kon het tij voor de Engelsen niet meer doen keren.
Jan stierf in 1435 tijdens de onderhandelingen over de vrede van Atrecht in zijn kasteel Joyeux Repos in Rouen en werd in de kathedraal van Rouen begraven.
Huwelijk bewerken
Hij trouwde in 1423 met Anna, een dochter van hertog Jan zonder Vrees van Bourgondië. Na haar dood in het kraambed in 1432, trouwde hij met Jacoba van Luxemburg.[5] Beide huwelijken bleven kinderloos.
Kwartierstaat (voorouders) bewerken
 .svg){kind=small} Eduard III van Engeland (1312-1377) | .svg){kind=small} Filippa van Henegouwen (1314-1369) |  Hendrik van Grosmont (1300-1361) | .svg){kind=small} Isabel van Beaumont (1315-ná 1356) | .svg){kind=small} Willem de Bohun (ca. 1312-1360) |  Elizabeth de Badlesmere (1313-1356) |  Richard Fitzalan (ca. 1313-1376) | Eleanor van Lancaster (1318-1372) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_type_3.svg){kind=small} Jan van Gent (1340-1399) | Blanche van Lancaster (1345-1369) |  Humphrey de Bohun (1342-1373) |  Joan Fitzalan (1347-1419) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small} Hendrik IV van Engeland (1367-1413) | Mary de Bohun (ca. 1369/1370-1394) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Eduard van Lancaster (1382-1382) | Hendrik V van Engeland (1387-1422) |  Thomas van Clarence (1388-1421) | Jan van Bedford (1389-1435) |  Humphrey van Gloucester (1390-1447) | Blanche van Engeland (1392-1409) |  Filippa van Engeland (1394-1430) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Noten bewerken
- ↑ A. Palmer - V. Palmer, The Pimlico Chronology of British History; from 250.000 BC to the Present Day.
- ↑ E.B. Pryde - D.E. Greenway - S. Porter - I. Roy (edd.), Handbook of British Chronology, Cambridge - New York - e.a., 1986³ (= 1996 corr.), p. 467.
- ↑ a b E.B. Pryde - D.E. Greenway - S. Porter - I. Roy (edd.), Handbook of British Chronology, Cambridge - New York - e.a., 1986³ (= 1996 corr.), p. 40. Gearchiveerd op 14 augustus 2023.
- ↑ a b E.B. Pryde - D.E. Greenway - S. Porter - I. Roy (edd.), Handbook of British Chronology, Cambridge - New York - e.a., 1986³ (= 1996 corr.), p. 41. Gearchiveerd op 14 augustus 2023.
- ↑ T. Royle, The Wars of the Roses. England's First Civil War, Londen, 2009, p. 439.
Referenties bewerken
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel John_of_Lancaster,_1._Duke_of_Bedford op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- A.R. Myers, A Vous Entier: John of Lancaster, Duke of Bedford, 1389-1435, in History Today 10 (1960), pp. 460–468.