Irisbus Cristalis

De Irisbus Cristalis is een low floor-trolleybus, geproduceerd door de Franse busfabrikant Irisbus. De bus werd van 2002 tot 2011 gebouwd en is de opvolger van de Renault ER 100.

Irisbus Cristalis
Irisbus Cristalis ETB 12 van TCL
Concern Iveco
Vlag van Italië Italië
Busbouwer Irisbus
Vlag van Frankrijk Frankrijk
Type Cristalis
Productiejaren 2002 - 2011
Voorganger Renault ER 100
Irisbus Cristalis ETB 12 van STCL
Irisbus Cristalis ETB 18 van TCL
Portaal  Portaalicoon   Openbaar vervoer

Dus bus werd geproduceerd in de Franse stad Rothois bij dochteronderneming Heuliez Bus in samenwerking met Alstom en Michelin. De trolleybus werd gezien als zeer innovatief, omdat het de eerste bus was met wielmotoren. In 2010/2011 werd besloten om de productie en verdere ontwikkeling van de Cristalis stop te zetten, omdat deze te duur zou zijn geworden.[1]

Er bestaan drie versies:

  • ETB 12; 12m bus
  • ETB 18; 18m bus
  • ETB 18,5; 18,5m bus

Technische specificaties bewerken

ETB 12 ETB 18 ETB 18,5
Lengte 11 979 mm 17 980 mm 18 430 mm
Breedte 2 550 mm
Hoogte 3 400 mm
Wielbasis 6 120 mm 5 355 / 6 675 mm 5 355 / 6 675 mm
Vooroverbouw 2 700 mm 2 700 mm 3 150 mm
Achteroverbouw 3 160 mm
Instaphoogte voor 320 mm
Instaphoogte midden 320 mm
Instaphoogte achter 320 mm
Draaicirkel (buitendraai) 11 156 mm 11 553 mm 11 975 mm
Draaicirkel (binnendraai) 9 505 mm 10 163 mm 10 453 mm
Elektrische aandrijving Alstom
Motor 2x 80 kW hub motors Euro 4 4x 80 kW hub motors Euro 4 4x 80 kW hub motors Euro 4
Versnellingsbak Automaat Voith of ZF
Aantal zitplaatsen1 22 personen 29 tot 33 personen 29 tot 33 personen
Maximaal aantal passagiers2 ca. 97 personen ca. 130 personen ca. 133 personen

1= afhankelijk van het aantal deuren en stoelindeling; 2= inclusief staanplaatsen

Inzet bewerken

In Nederland komt deze bus niet voor. De bus komt wel voor in onder andere Frankrijk en Italië.

Land Bedrijf Type Serie Aantal Inzet Opmerking
  Frankrijk STAS ETB 12 111 - 121 11 Saint-Étienne
STCL ETB 12 101 - 127 27 Limoges
TCL ETB 12 1801 - 1869 69 Lyon
ETB 18 1901 - 1927
2901 - 2928
55 Lyon
  Italië ATM ETB 18 400 - 409 10 Milaan

Externe link bewerken

Zie de categorie Irisbus Cristalis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.