Hilvarenbeek (gemeente)

gemeente in Noord-Brabant, Nederland

Hilvarenbeek (uitspraak) is een gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Brabant, ten zuidoosten van Tilburg. De gemeente telt 15.966 inwoners (1 januari 2024, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 97 km², waarvan 1,49 km² water. De hoofdplaats, Hilvarenbeek, ligt op een hoogte van 17 meter. Met Hilvarenbeek erbij bestaat deze gemeente uit zes kernen (Baarschot, Biest-Houtakker, Diessen, Esbeek, Haghorst en Hilvarenbeek).

Hilvarenbeek
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Locatie van de gemeente Hilvarenbeek (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Vlag Noord-Brabant Noord-Brabant
COROP-gebied Midden-Noord-Brabant
Coördinaten 51°29'10"NB, 5°8'13"OL
Algemeen
Oppervlakte 96,51 km²
- land 94,85 km²
- water 1,66 km²
Inwoners
(1 januari 2024)
15.966?
(168 inw./km²)
Bestuurscentrum Hilvarenbeek
Belangrijke verkeersaders N269
Politiek
Burgemeester (lijst) Evert Weys (CDA)
Economie
Gemiddeld inkomen (2012) € 28.700 per huishouden
Gem. WOZ-waarde (2014) € 310.000
WW-uitkeringen (2014) 32 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 5080-5089
Netnummer(s) 013
CBS-code 0798
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Website www.hilvarenbeek.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Hilvarenbeek
Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Hilvarenbeek in 1869

Geschiedenis bewerken

De gemeente met de huidige naam bestaat sinds 14 mei 1810 (dus in de napoleontische tijd) en omvatte vanouds ook de kernen Esbeek en Biest-Houtakker.

Voor 1810 had de heerlijkheid Hilvarenbeek een andere bestuursvorm. Sinds de veertiende eeuw werd het bestuurd door zowel de hertog van Brabant als de prins-bisschop van Luik, die beiden als "half-heren" optraden. In 1648 gingen de rechten van de hertog van Brabant over naar de Staten-Generaal; de rechten van de bisschop van Luik gingen over op diverse adellijke geslachten. In 1795 werden de rechten van de heren van Hilvarenbeek ingekort om in 1798 geheel te verdwijnen. De Staten-Generaal verdwenen als halfheer, maar hun aandeel in het heerlijk jachtrecht hadden zij reeds in 1790 verkocht aan de bewoner van het huis Groenendael, Peter Bouwens. In 1814 werden de heerlijke rechten in beginsel hersteld, maar in 1848 verdwenen zij voorgoed, op het jacht- en visrecht na.[1]

Sinds 1 januari 1997 is de oorspronkelijke gemeente gefuseerd met de gemeente Diessen. De hoofdplaats van de nieuw gevormde fusiegemeente Hilvarenbeek bleef Hilvarenbeek.

Hier werd in 1991 als eerste gemeente in Nederland de eikenprocessierups aangetroffen.

Overige kernen bewerken

Baarschot, Biest-Houtakker, Diessen, Esbeek, Haghorst.

Foto's bewerken

Gemeenteraad bewerken

De gemeenteraad van Hilvarenbeek bestaat uit 17 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:

Gemeenteraadszetels
Partij 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022
HOI Werkt - - - - 6* 7 9
VVD 1 1 2 2 2 3 5
CDA 3 4 3 2 2 3 3
Gemeenschapslijst 3 4 5 6 7 3** -
HOI - - - 3 -* - -
PvdA 2 2 3 2 -* - -
6 Kernen Belang - 4 4 2 - - -
Overige 6 - - - - 1** -
Totaal 15 15 17 17 17 17 17
Opkomst 64,47% 59,74% 63,30% 58,74%
*: Voor de gemeenteraadsverkiezingen 2014 gingen HOI en de PvdA samen als Hoi Werkt
**: De Gemeenschapslijst behaalde 4 zetels, maar het fractielid Bloemsma splitste zich af en vormt sindsdien een eenmansfractie. Eerst onder de voorlopige naam Groep Bloemsma, om vervolgens als naam LEV te hanteren.[2]

2018 bewerken

De gemeenteraadsverkiezing 2018 werd op 21 maart gehouden. Hieronder de statistieken over de gemeenteraadsverkiezing in gemeente Hilvarenbeek.

Geldige stemmen 7.761
Ongeldige stemmen 20
Blanco stemmen 39
% Blanco stemmen 0,50%
Kiesgerechtigden 12.353
Opkomst 7.820
Opkomstpercentage 63,31%
Partij Stemmen Percentage Zetels
HOI Werkt 3.035 39,11% 7
Gemeenschapslijst 2.003 25,81% 4*
VVD 1.366 17,60% 3
CDA 1.357 17,48% 3

*: De Gemeenschapslijst behaalde 4 zetels, maar het fractielid Bloemsma splitste zich af en vormt sindsdien een eenmansfractie. Eerst onder de voorlopige naam Groep Bloemsma, om vervolgens als naam LEV te hanteren.[2]

Samenstelling van de gemeenteraad na de verkiezingen van 2018[3]

Burgemeester R.F.I. Palmen op 5 feb 2020 opgevolgd door E. Weys
Griffier M. Janus
Partij Leden
HOI Werkt A.G.C.M. Boers
J.J.M. van der Maas

A. Fouchier
M.J.H. van de Schoot

H.F.L. Elbers

K. Hamelink

M. Wiercx-Verschuren

Gemeenschapslijst C.J.W.A. van Hoof
A.P. Abrahams

L. van Weereld

VVD R. Blok

T. Holleman

W.J.M. Vennix

CDA C.M. Veraa
J.H.M. van de Wouw

C. Noordergraaf-Jansen

LEV S. Bloemsma-Damen

Samenstelling van de gemeenteraad na de verkiezingen van 2022[4]

Burgemeester E.(Evert) M.L. Weys
Griffier Maarten Janus
Partij Leden
HOI Werkt Ko Hamelink

Gon Boers

Jozef van der Maas

Andre Fouchier

Rian van de Schoot

Bart Elbers

Frans Tolboom

Werner Hermans

Jelle van den Corput

VVD Ronald Blok

Chantalle Reijrink-Raijmakers

Wil Vennix

Joost Leenhouts

Lars van Riel

CDA Jan van de Wouw

Clemens Veraa

Cathy Noordergraaf-Jansen

Aangrenzende gemeenten bewerken

   Aangrenzende gemeenten   
 Goirle       Tilburg       Oisterwijk 
             
    Oirschot 
           
 Ravels (B      Reusel-De Mierden        
 
Topografische gemeentekaart van Hilvarenbeek, september 2022

Monumenten bewerken

De gemeente herbergt een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:

Kunst in de openbare ruimte bewerken

In de gemeente Hilvarenbeek zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:

Zie ook bewerken

Externe link bewerken

Zie de categorie Hilvarenbeek van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.