Grijpstaartapen

familie uit de parvorde Breedneusapen

De grijpstaartapen (Atelidae) zijn een familie van apen van de Nieuwe Wereld. De wetenschappelijke naam van de familie werd in 1825 gepubliceerd door John Edward Gray.[1] Deze Latijns-Amerikaanse familie behoort tot de grootste apen van de Nieuwe Wereld, namelijk de brulapen, slingerapen, spinapen en wolapen. Het zijn de enige apensoorten met een volledige grijpstaart, die als vijfde ledemaat dient.

Grijpstaartapen
De vier levende geslachten, van links naar rechts: Ateles (Slingerapen), Alouatta (Brulapen), Brachyteles (Spinapen), Lagothrix (Wolapen)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Mammalia (Zoogdieren)
Orde:Primates (Primaten)
Parvorde:Platyrrhini (Breedneusapen)
Familie
Atelidae
Gray, 1825
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Grijpstaartapen op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Zoogdieren

Kenmerken bewerken

Alle volwassen grijpstaartapen zijn groter dan andere apen van de Nieuwe Wereld. De staart van de soorten zijn lang en harig. De onderzijde van de staart is kaal aan de top en gevoelig. Grijpstaartapen kunnen met het volle gewicht aan hun staart hangen. Ze gebruiken het om objecten vast te pakken, aan takken te hangen en naar andere takken te slingeren.

Voorkomen bewerken

Grijpstaartapen komen voor in de regenwouden van Midden- & Zuid-Amerika, van Tamaulipas, Noordoost-Mexico tot Centraal-Bolivia en Noord-Argentinië. Het zijn sociale, boombewonende dagdieren.

Taxonomie bewerken

De familie bestaat uit vijf levende en drie fossiele geslachten in twee onderfamilies. In oudere, nog steeds gebruikte indelingen wordt de familie als een onderfamilie van de Cebidae beschouwd, samen met onder andere de saki's, de springaapjes, de kapucijnapen, de doodshoofdaapjes en de nachtaapjes.

Morfologische en genetische studies hebben echter aangetoond dat de kapucijnapen en doodshoofdaapjes nauwer verwant zijn aan de klauwaapjes. De overige apen van de Nieuwe Wereld worden of in één familie geplaatst, de Atelidae, of in meerdere aparte families: de grijpstaartapen (Atelidae), met de hier behandelde soorten, en de saki's en verwanten (Pitheciidae), met de overige soorten. De plaats van de nachtapen (Aotus) is onduidelijk, maar mogelijk zijn ze het nauwst verwant met de springaapjes (Callicebus), hoewel veel indelingen ze als een aparte familie beschouwen.

Deze familie bestaat uit 4 levende geslachten met 23 soorten.[2]