Daniël Wayenberg

Nederlands pianist en componist

Daniël Ernest Joseph Carol (Daan) Wayenberg (Parijs, 11 oktober 1929 - aldaar, 17 september 2019) was een Nederlands pianist en componist. Hij wordt beschouwd als een van de grootste Nederlandse pianisten.[1]

Daniël Wayenberg
Marijke Smit Sibinga en Daniel Wayenberg bij de Edisons-uitreiking (1964)
Volledige naam Daniël Ernest Joseph Carol Wayenberg
Geboren 11 oktober 1929
Overleden 17 september 2019
Geboorteland Vlag van Frankrijk Frankrijk
Stijl klassiek, jazz
Beroep(en) pianist en componist
Instrument(en) piano
(en) IMDb-profiel
(en) Allmusic-profiel
(en) Discogs-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Portaal  Portaalicoon   Klassieke muziek

Levensloop bewerken

Wayenberg werd in Parijs geboren. Hij was enig kind van de Nederlandse journalist Jaap Wayenberg en de Joods-Russische violiste Margarete Berson (1894/1895-1997) die elkaar in Nederlands-Indië hadden leren kennen. Enkele weken na zijn geboorte verhuisde het gezin naar Den Haag. Wayenberg kwam al jong in aanraking met muziek. Zijn moeder ontdekte dat hij een absoluut gehoor had en besloot hem muziekles te geven. Zij wilde hem viool leren spelen, maar Wayenberg gaf de voorkeur aan piano. Hij ging niet naar school: hij kreeg thuis les om zijn pianotalent kans te geven. Eerst kreeg hij les van zijn moeder, daarna van Ary Verhaar, Nederlands componist, muziekleraar en pianist in Den Haag. Na de Tweede Wereldoorlog verhuisde hij naar familie in Parijs om zijn studie te voltooien bij Marguerite Long (1874-1966). Sindsdien is hij in Parijs blijven wonen, maar hij had ook een eigen etage bij een familielid in huis aan de Middellandse zee.

In Parijs behaalde hij in 1949 de eerste prijs op het internationale concours Marguerite Long - Jacques Thibaud. In 1962 werd hij onderscheiden in de Orde van Oranje-Nassau voor zijn verdiensten voor Nederland in het buitenland en in 1967 kreeg hij in Frankrijk de onderscheiding Chevalier des Arts et des Lettres.

Na zijn Amerikaanse debuut in 1953, in de Carnegie Hall in New York, met de New York Philharmonic onder leiding van Dimitri Mitropoulos, maakte Wayenberg verschillende uitgebreide tournees door de Verenigde Staten en Canada. Ook in de toenmalige Sovjet-Unie, Tsjecho-Slowakije, Scandinavië en Griekenland maakte hij tournees. In 1954 debuteerde hij in het Koninklijk Concertgebouw. Wayenberg werkte samen met Karl Böhm, Bernard Haitink, Eugen Jochum, Kirill Kondrasjin, Rafael Kubelik en Igor Markevitsj.

In Nederland kreeg hij na 1975 ook bekendheid door zijn jazzconcerten met Louis van Dijk, soms als duo, soms in groter verband met Tonny Eyk, Pim Jacobs en Pieter van Vollenhoven.

In 1985 werd hij benoemd tot docent piano aan het Rotterdams Conservatorium. Hij bleef er werkzaam tot aan zijn pensioen in 1994. Bij zijn afscheid ontving hij uit handen van burgemeester Bram Peper de Erasmusspeld.

Behalve klassieke muziek en jazz speelde hij ook veel eigentijdse Franse muziek. Wayenberg componeerde kamermuziek, pianoconcerten, het ballet Solstice en de beroemde symfonie Capella. Na de herontdekking van de luthéal schreef hij de compositie "Cadens, Serenade en Toccata" voor dit instrument.

Van 2012 tot 2018 trad hij vaak op samen met de jonge pianist Martin Oei. In verband met zijn verslechterende gezondheid trad hij sindsdien niet meer op en verbleef in een verzorgingshuis in de omgeving van Parijs. In 2017 kreeg hij darmkanker.

Privé bewerken

Hij bleef ongehuwd en was naar eigen zeggen verslaafd aan het spelen van computerspelletjes. Ook was hij een groot liefhebber van het spelen op flipperkasten. Hij had ook een passie voor modeltreinen.

Wetenswaardigheden bewerken

Composities bewerken

Werken voor orkest bewerken

  • 1972-1973 Symphonie Capella, voor orkest
    1. Capella
    2. Capella II
  • 1974 Concerto voor drie piano's en orkest

Muziektheater bewerken

Voltooid in titel aktes première libretto choreografie
1955 Solstice 1955, Parijs, Théâtre des Champs Élysées Pierre Lacotte

Kamermuziek bewerken

  • 1958 Concerto voor vijf blazers (fluit, hobo, klarinet, fagot en hoorn) en piano
  • 1966 Sonate, voor viool en piano

Bibliografie bewerken

  • Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
  • Jos Wouters: Musical performers, Amsterdam: J.M. Meulenhoff, 1959. 57 p.
  • Leen La Rivière: Christian artists: music seminar at the Bron, Rotterdam: Continental Sound, 1987
  • David M. Cummings, Dennis K. McIntire: International Who's Who in music and musician's directory - (in the classical and light classical fields), Twelfth edition 1990/91, Cambridge, England: International Who's Who in Music, 1991. 1096 p. ISBN 0-948875-20-8
  • Alain Pâris: Dictionnaire des interprètes et de l'interprétation musicale au XXe siècle, Paris: Robert Laffont, 1989. 906 p. ISBN 2-221-50323-6
  • Kurtz Myers: Index to record reviews 1984-1987: based on material originally published in "Notes", the quarterly journal of the Music Library Association between 1984 and 1987, Boston, Massachusetts: G.K. Hall, 1989, 639 p. ISBN 978-0-816-10482-6
  • Hans-Peter Range: Die Konzertpianisten der Gegenwart - Ein Musikliebhaber berichtet über Konzertmilieu und 173 Klaviervirtuosen, 2. Aufl., Lahr/Schwarzwald: Moritz Schauenburg Verlag, 1966, 249 p. ISBN 978-3-794-60007-6