Chloorpentafluoride

chemische verbinding

Chloorpentafluoride is een anorganische verbinding met als brutoformule ClF5. Het is een zeer giftig kleurloos gas. Het werd voor het eerst bereid in 1963.[1]

Chloorpentafluoride
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van chloorpentafluoride
Molecuulmodel van chloorpentafluoride
Algemeen
Molecuulformule ClF5
IUPAC-naam chloorpentafluoride
Molmassa 130,45 g/mol
SMILES
FCl(F)(F)(F)F
CAS-nummer 13637-63-3
EG-nummer 237-123-6
PubChem 61654
Wikidata Q419447
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
OxiderendDrukhouderCorrosiefToxisch
Gevaar
H-zinnen H270 - H280 - H330 - H314
EUH-zinnen EUH071
P-zinnen P220 - P244 - P260 - P271 - P284 - P280
Omgang Niet inademen, contact en blootstelling vermijden
VN-nummer 2548
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand gasvormig
Kleur kleurloos
Dichtheid 5,987 × 10-3 g/cm³
Smeltpunt −103 °C
Kookpunt −13,1 °C
Thermodynamische eigenschappen
ΔfHog −238,49 kJ/mol
Sog, 1 bar 310,73 J/mol·K
Cop,m 89,16 J/mol·K
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Structuur bewerken

De verbinding neemt een vierkant piramidale geometrie aan, die een C4v-symmetrie bezit. De structuur werd bevestigd door middel van haar 19F-NMR-spectrum in hoge resolutie.[2] Chloorpentafluoride is een verbinding van chloor in zijn vijfwaardig positieve oxidatietoestand. Het is een zogenaamd hypervalente verbinding, wat wil zeggen dat het niet voldoet aan de beperkingen van de klassieke Lewisstructuren en de octetregel. Het kan beschreven worden door aan te nemen dat chloor een configuratie met 12 elektronen aanneemt (een valentieschaaluitbreiding) in een pseudo-octaëdrische omringing met vijf chloor-fluorbindingen en één vrij elektronenpaar.

Synthese bewerken

Aanvankelijk was de bereidingswijze gebaseerd op de reactie van chloortrifluoride (ClF3) met difluor (F2) bij hoge temperaturen en drukken. Het kan ook gevormd worden door metaalfluoriden MClF4 (bijvoorbeeld KClF4, RbClF4 of CsClF4) te laten reageren met fluorgas. Deze reacties vormen chloorpentafluoride en het overeenkomstige metaalfluoride. In 1981 vonden onderzoekers dat nikkel(II)fluoride (NiF2) een uitstekende katalysator voor de synthese van chloorpentafluoride is.[3]

Reacties bewerken

Chloorpentafluoride reageert gemakkelijk met water en vormt daarmee fluorperchloraat (FClO4) en waterstoffluoride (HF). Het is een sterke oxidator, en is daarom gebruikt in raketbrandstof.[4] Hoewel het - behoudens met koolstof - met de niet-metalen van de tweede periode niet reageert, reageert het sterk met zwaardere niet-metalen.[2]

Zie ook bewerken

Externe links bewerken