Brabant (provincie)

provincie van België tot haar splitsing in 1995
Dit artikel gaat over de historische Belgische provincie. Voor de Nederlandse provincie, zie Noord-Brabant. Voor andere betekenissen, zie de doorverwijspagina Brabant.

Brabant was een provincie van België die na de Belgische onafhankelijkheid in 1831 ontstond door hernoeming van de provincie Zuid-Brabant door het Voorlopig Bewind. Deze hernoeming werd tot 1839 niet erkend door het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. De provincie werd op 1 januari 1995 opgeheven en gesplitst in de provincies Vlaams-Brabant en Waals-Brabant en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Op dat moment telde de provincie ongeveer 2.283.000 inwoners.

Provincie Brabant
Province de Brabant
Provincie van België (1831/1839-1994)
 Zuid-Brabant 1830/1831 – 1994 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 
Vlaams-Brabant 
Waals-Brabant 
Vlag van de provincie Brabant
(Details)
Kaart
Algemene gegevens
Hoofdstad Brussel
Talen Nederlands, Frans
Religie(s) Rooms-katholicisme
Vrijzinnigheid
Regering
Regeringsvorm Provincie
Staatshoofd Gouverneur
Portaal  Portaalicoon   België

Geschiedenis bewerken

 
De provincie Brabant, gesplitst in Vlaams-Brabant (felgeel), Waals-Brabant (felrood), en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (oranje).

De provincie Brabant bestond oorspronkelijk uit de arrondissementen Brussel, Leuven en Nijvel.

In 1961-1963 werd de taalgrens vastgelegd, die vanaf dan de provincie verdeelde in een Nederlands taalgebied, een Frans taalgebied en het tweetalige Brussel. Toen werd ook het arrondissement Brussel gesplitst in het tweetalige Brussel-Hoofdstad en het Nederlandstalige Halle-Vilvoorde. Eveneens werd in 1963 het Nederlandstalige kanton Landen overgeheveld van de provincie Luik naar de provincie Brabant (na een tijdelijke overheveling naar Limburg onder de Duitse bezetter in 1917).

Sinds de oprichting van de gewesten als gevolg van de staatshervorming werd de provincie Brabant onderdeel van zowel het Brussels, het Vlaams als het Waals Gewest. Ingevolge de uitbreiding van de bevoegdheden van de gewesten bij de vierde staatshervorming in 1993 die van België een federaal land maakte werd deze situatie juridisch onmogelijk. Op 1 januari 1995 werd Brabant daarom definitief gesplitst in de provincies Vlaams-Brabant en Waals-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De voorgeschiedenis is nog merkbaar in sommige federaal geregelde zaken, zoals de postnummers, de provinciale voetbalafdelingen en wegennummers. Het archief van de provincie Brabant wordt bewaard in het Rijksarchief te Brussel.

Gouverneurs bewerken

  Zie Lijst van gouverneurs van Brabant voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Nr. Gouverneur Ambtstermijn Partij
[1] Pierre Van Meenen 1830 1830 Liberalen
1 Feuillien de Coppin de Falaën
(1800-1887)
1830 1834 Onafhankelijk
2 Goswin de Stassart
(1780-1854)
1834 1838 Liberalen
3 Guillaume de Viron
(1791-1857)
1839 1845 Katholieken
4 Charles Liedts
(1802-1878)
1845 1852 Liberalen
[1] Pierre Annemans
(1792-1865)
1852 1855 Onbekend
4 Charles Liedts
(1802-1878)
1855 1861 Liberalen
[1] Pierre Annemans
(1792-1865)
1861 1862 Onbekend
5 François Dubois-Thorn
(1805-1886)
1862 1883 Onafhankelijk
6 Theodore Heyvaert
(1834-1907)
1883 1884 Liberale Partij
7 Auguste Vergote
(1818-1906)
1885 1906 Liberale Partij
8 Emile de Béco
(1843-1928)
1906 1928 Katholieke Partij
[2] August Friedrich Wilhelm Ludwig von Schroeder 1914 1915 Duitse Keizerrijk
[2] Friedrich Hermann Anton von Hurt 1915 1918 Duitse Keizerrijk
[3] Karl Gerstein 1914 1916 Duitse Keizerrijk
[3] Eugen Kranzbühler 1917 1918 Duitse Keizerrijk
[3] Oskar Freiherr von der Lancken-Wakenitz 1918 1918 Duitse Keizerrijk
9 François-André Nens 1928 1935 Katholiek[4]
10 Albert Houtart
(1887-1951)
1935 1942 Katholieke Unie
[1] Mathieu Croonenberghs
(1904-1976)
1942 1943 Katholieke Unie
[1] Frans Wildiers
(1905-1986)
1943 1943 VNV
[1] Adrien Gillès de Pélichy 1943 1944 REX
[1] Jean Herinckx
(1888-1961)
1944 1945 Katholieke Unie
[1] Jules Hansez 1945 1945 Liberale Partij[5]
11 Fernand Demets
(1884-1952)
1945 1951 Liberale Partij
12 Jean de Néeff
(1909-1999)
1951 1976 PSC
13 Ivan Roggen
(1921-1997)
1976 1989 PRL
14 André Degroeve
(1931-2014)
1989 1994 PS

Demografische ontwikkeling bewerken

Inwoneraantal x 1000[6]