Boxmeer (gemeente)

Boxmeer (uitspraak^ⓘ) (Kleverlands: Boksmèr) was een gemeente in het oosten van de Nederlandse provincie Noord-Brabant. De hoofdplaats was Boxmeer. De gemeente Boxmeer hield met ingang van 1 januari 2022 op te bestaan en fuseerde per die datum met de voormalige gemeenten Cuijk, Mill en Sint Hubert, Grave en Sint Anthonis tot een nieuwe gemeente Land van Cuijk.

Boxmeer

Voormalige gemeente in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie	Noord-Brabant Noord-Brabant
Coördinaten	51°38'53"NB, 5°56'38"OL
Overig
Postcode	5440, 5441, 5447, 5820-5836
Netnummer	0478, 0485
Belangrijke verkeersaders	A73 A77 N264 Maaslijn
Voormalige gemeente	- 2021
Opgegaan in	Land van Cuijk
Portaal    Nederland

Topografische gemeentekaart van Boxmeer, juni 2019

Boxmeer in 1865

De plaatsnaam kent in het lokale dialect een andere uitspraak (uitspraak^ⓘ).

Geschiedenis

De kern van de gemeente vormt vanouds de vrije heerlijkheid Boxmeer. Zij bleef onafhankelijk van het Land van Cuijk, een onderdeel van het hertogdom Brabant. Toen Noord-Brabant Staats werd, werd Boxmeer een enclave waar het katholicisme vrij beleefd kon worden. Het bezit van Boxmeer ging over op de heren van den Bergh en op die van Hohenzollern-Sigmaringen.

In 1794 werd Boxmeer door revolutionair Frankrijk ingenomen. Pas in 1800 kwam het bij de Bataafse Republiek. Het dorp Sint Anthonis werd losgemaakt. In de loop van de tijd slokte de gemeente Boxmeer echter weer dorpen op: Sambeek en Beugen (in 1942), Rijkevoort, Oeffelt en Vortum-Mullem (in 1994) en de fusiegemeente Vierlingsbeek (in 1998).

Ligging

De gemeente ligt aan de Maas en grenst aan de gemeenten (met de klok mee) Cuijk, Gennep, Bergen, Venray en Sint Anthonis. In 1998 ontstond de gemeente uit een fusie van gemeente Boxmeer en Vierlingsbeek. Vlak bij Boxmeer ligt in de uiterwaarden van de Maas het natuurgebied de Maasheggen.

Kernen

Beugen, Boxmeer (gemeentehuis), Groeningen, Holthees, Maashees, Oeffelt, Overloon, Rijkevoort, Sambeek, Vierlingsbeek en Vortum-Mullem.

Aantal inwoners per woonkern op 1 januari 2023:

Woonplaats (BAG)	Inwoners 2023
Beugen	1.930
Boxmeer	12.545
Groeningen	515
Holthees	560
Maashees	910
Oeffelt	2.380
Overloon	4.080
Rijkevoort	1.695
Sambeek	1.855
Vierlingsbeek	2.575
Vortum-Mullem	785

Foto's

• 
  Boxmeer, de Sint-Petrusbasiliek
• 
  Boxmeer, sculptuur op rotonde Spoorstraat-Steenstraat met Sint-Rochuskapel op de achtergrond
• 
  Beugen, kerk (Heilige Maria ten Hemelopneming kerk) in straatzicht
• 
  Sambeek, de toren van de Sint Jan de Doperkerk
• 
  Oeffelt, molen de Vooruitgang
• 
  Vierlingsbeek, de Sint-Laurentiuskerk
• 
  tussen Sambeek en Vortum Mullem, greppel met smeltende sneeuw

Politiek

Gemeenteraad

Boxmeer werd op 1 januari 1994 samengevoegd met Oeffelt, Rijkevoort en Vortum-Mullem en op 1 januari 1998 met Vierlingsbeek. Samenstelling van de Boxmeerse gemeenteraad van 1982 tot en met 2021:

Gemeenteraadszetels
Partij	1982	1986	1990	1994	1998	2002	2006	2010	2014	2018
CDA	5	5	5	5	3	3	4	6	5	6
SP	-	-	-	2	3	4	6	4	5	5
Progressieve Combinatie	-	-	-	-	1	1	1	2	3	2
VVD	1	1	1	1	1	1	1	2	1	1
Lokale Onafhankelijke FraktieA*	-	-	-	-	-	-	-	-	4A	4A
Dorpslijst Oeffelt	-	-	-	1	2	2	2	2
Politiek Beugen	-	-	2	2	2	2	1	1
Belangengroep Rijkevoort	-	-	-	1	1	1	1	1
Liberaal Land van Cuijk	-	-	-	-	-	-	-	-	-	(2)**
Vijf Dorpen Belang1 / Vijf Dorpen Belang/Lijst OverloonC	-	-	-	-	11	21	21	3C	3C	3C (1)**
Lijst Overloon1	-	-	-	-	21	21	21
Lijst-Sambeek1 / BurgerBelangen '862	11	22	22	22	22	22	12	-	-	-
Sociaal Liberaal Zakelijk	-	-	-	-	-	1	-	-	-	-
Politiek Sambeek Vortum Mullem	-	-	-	-	1	-	-	-	-	-
Maaskant Fractie	-	-	-	-	2	-	-	-	-	-
PvdA	3	4	4	2	-	-	-	-	-	-
Sambeeks Belang '86*	-	-	1	1	-	-	-	-	-	-
Lijst-Van Benthum	4	3	-	-	-	-	-	-	-	-
D66	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Totaal	15	15	15	17	21	21	21	21	21	21
Opkomst								61,70%	63,45%	62,3%

• Deed van 1986 t/m 2002 als Belang Boxmeer'86
  • Lof en Vijf Dorpen Belang/Lijst Overloon (1 raadslid) fuseerde in 2021 tot Team Lokaal
    • Liberaal Land van Cuijk ontstond door een afsplitsing van twee raadsleden van Vijf Dorpen Belang/Lijst Overloon

Raadsgriffier: K. Groenewoud-de Best, sinds 2019

College B&W

Het college van B&W bestond uit:

• K.W.T. van Soest, burgemeester (VVD, sinds 2003)
• P.I.M.H. Stevens, wethouder (CDA)
• W.A.G.M. Hendriks-van Haren, wethouder (LOF)
• M.W.G. Verstraaten, wethouder (VDB/LO)
• B.A.M. de Bruin-van Vught, wethouder (CDA)

Verkeer en vervoer

Snelwegen

De belangrijke verkeersaders in de nabije omgeving van Boxmeer zijn de A73 en de A77.

Spoorwegen

Door de voormalige gemeente Boxmeer ligt de Maaslijn, een spoorlijn tussen Nijmegen en Venlo met de stations te Vierlingsbeek en Boxmeer.

Busvervoer

Door de voormalige gemeente Boxmeer rijden verschillende streek-, school- en buurtbussen van de vervoersbedrijven Arriva en Hermes.

Luchtvaart

In het nabijgelegen Duitse Weeze is de dichtstbijzijnde internationale luchthaven.

Partnersteden

• Sigmaringen (Duitsland)

Aangrenzende gemeenten

Aangrenzende gemeenten
Cuijk				Gennep (L)
Sint Anthonis				Bergen (L)
		Venray (L)

Cultuur

Monumenten

In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:

• Lijst van rijksmonumenten in Boxmeer (gemeente)
• Lijst van gemeentelijke monumenten in Boxmeer
• Lijst van oorlogsmonumenten in Boxmeer

Kunst in de openbare ruimte

In de gemeente zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:

• Lijst van beelden in Boxmeer

Overige bezienswaardigheden

• Oorlogsmuseum Overloon
• Zoo Parc Overloon

Zie ook

Lijst van burgemeesters van Boxmeer

Externe links

Mediabestanden

• Gemeente Boxmeer Officiële site
• Pagina over Boxmeer van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC)
• Boxmeerse Vaart
• Kasteel Boxmeer

Bronnen, noten en/of referenties